Powrót Encyklopedia Wielkopolan „Sport uczy wygrywać, sport uczy przegrywać. Sport uczy życia.”

Andrzej Kulczak

ur. 01 października 1939
zm. 24 lipca 2001
Zespół Szkół w Pamiątkowie

grupa projektowa na przystani w Pamiatkowie
Zdjęć: 10
Filmów: 1

Pochodzenie

Andrzej Kulczak – trener kajakarstwa i wychowawca młodzieży, zwany przez swoich podopiecznych „Kulą”, urodził się 1 października 1939 roku w Poznaniu. Rodzicami jego byli Tadeusz, również trener kajakarstwa, i Stanisława, z domu Śliwińska. Państwo Kulczak mieli jeszcze trzy córki: Elżbietę, Lucynę i Grażynę. Trener Kulczak zwykł powtarzać, że z trzema siostrami nie miał lekko.

Dzieciństwo

Według pani Marii, żony Andrzeja Kulczaka, trener był w dzieciństwie żywiołowym chłopcem i miał skłonności do popadania w kłopoty z powodu wybuchowego charakteru. Mama pana Andrzeja poznawała po jego minie, kiedy powinna się spodziewać kłopotów w szkole. Jako dziecko trener uwielbiał grać w piłkę nożną, wymykał się z domu na dzikie boisko na pobliskiej Śródce. Jego mama często była zła, ponieważ miał zwyczaj brać wózek z młodszą siostrą, który zostawiał na boisku, gdy grał w piłkę. W szkole pan Andrzej nie był zbyt grzecznym dzieckiem – ciągnął koleżanki za warkocze i moczył warkocze w kałamarzu z atramentem. Nauczyciele nie byli zadowoleni, bo na dużych przerwach pan Andrzej i jego koledzy uciekali nad rzeczkę Cybinę, a raz nawet wpadli z pomostu do wody. Z dzieciństwa pozostało mu do końca życia zamiłowanie do jedzenia ciasta z wiśniami, kremem lub śmietaną. Również lody były jego ulubionym deserem. Żona wspomina, że odkąd go poznała, zawsze był łasuchem. Od wczesnych lat, oprócz piłki nożnej, pan Andrzej zainteresowany był kajakarstwem, ze względu na fakt, że trenerem kajakarstwa był jego ojciec.


Edukacja

Trener Kulczak ukończył Liceum Ogólnokształcące w Poznaniu, po czym rozpoczął studia w Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego, również w Poznaniu. Później doskonalił swoje umiejętności trenerskie i sportowe w Dwuletnim Studium Trenerów Kajakarstwa. Wspomniana wcześniej szkoła podstawowa znajdowała się w Poznaniu na Śródce, w pobliżu Cybiny.

Działalność Andrzeja Kulczaka

Poważną karierę sportową Andrzej Kulczak rozpoczął w klubie sportowym Posnania. Właśnie w nim zdobył mistrzostwo Polski juniorów K-4.
Kiedy przyszedł czas odbywania obowiązkowej wówczas służby wojskowej, Andrzej Kulczak rozpoczął treningi w Zawiszy Bydgoszcz. Tam również odnosił sukcesy: trzy razy wygrywał w osadzie K-4 i trzy razy w K-2.
Po ślubie z Marią Majchrzak – również kajakarką, a z zawodu inżynierem zootechnikiem – Andrzej Kulczak rozpoczął swoją prawdziwą karierę trenerską. Pracował w klubach: Posnania Energetyk, Warta, Stomil, Surma i UKS Pamiątkowo.
Najważniejsza dla lokalnej społeczności jest jednak praca trenera w Pamiątkowie. Początkowo pracował tu pod patronatem Surmy Poznań. Pan Roman Basiński, były dyrektor szkoły w Pamiątkowie, a zarazem przyjaciel Andrzeja Kulczaka wspomina, że kiedy rozpoczął się pierwszy nabór do klubu kajakarskiego, stawiło się około stu chętnych. Dominowali chłopcy. Początkowo nie za dobrze radzili sobie na wodzie, Kiedy zostało około 61 uczniów, klub ufundował dzieciom zajęcia na basenie w Biedrusku, ponieważ każdy musiał mieć kartę pływacką.
Z tego pierwszego okresu można wymienić wiele nazwisk uczniów pamiątkowskiej szkoły takich jak Paweł Dankowski, Piotr Olszewski, Robert Krupecki, Wojciech Grzechowski czy Robert Grala. Zimą, rodzice młodych sportowców, siekierami wyrąbywali lód by chłopcy mogli ćwiczyć.
W latach dziewięćdziesiątych powstał w Pamiątkowie Uczniowski Klub Sportowy „Pamiątkowo”. Trener Kulczak całe dnie spędzał w swoim klubie. Na początku działalności zabiegał, gdzie tylko mógł o sprzęt niezbędny do treningów. Pan dyrektor Basiński wspomina, że w życiu Andrzeja Kulczaka był również epizod nauczycielski, kiedy to w Pamiątkowie uczył on wychowania fizycznego, ale nie czuł się w tej roli najlepiej. Jego żywiołem była woda i treningi. Według przyjaciół i żony, aż do końca życia był całkowicie oddany swej misji i zawodnikom. Trener Kulczak wziął udział w olimpiadzie w Sydney w 2000 r., gdzie również startowali nasi kajakarze i wtedy jeszcze nic nie zapowiadało, że jego droga dobiega kresu. W lipcu 2001 r. trener zasłabł, przygotowując swoich podopiecznych do mistrzostw Polski juniorów i znalazł się w szpitalu z powodu zawału serca. Próbował przekonać lekarzy, by pozwolili mu obejrzeć zawody na Malcie, zwłaszcza ukochane przez niego K-4. Nie było to możliwe ze względu na stan zdrowia. 24 lipca, kiedy zawodnicy zdobyli złoto, trener odszedł.

Życie prywatne

Pan Kulczak ożenił się z panią Marią Majchrzak i miał córkę, która wraz z rodziną mieszka obecnie w Poznaniu. Zawsze w domu państwa Kulczak mieszkały psy i koty. Pies Kufel i suczka Pinia cieszyły się względami pana Andrzeja. Swoje koty, których w pewnym okresie było aż jedenaście nazwał nazwiskami sportowców, był zatem Maradona, Platini, Pele i inni. Krąży anegdota o tym jak trener zrobił sobie kiedyś kawę z mlekiem, zostawił i poszedł do zawodników. Kiedy wrócił, koty wypiły kawę. Innym razem trener obserwował, jak zawodnik łowił ryby, siedząc na pomoście i wkładał je do wiaderka. Z tyłu koty wyjadały po kolei ryby a trener się zaśmiewał w najlepsze.

Osiągnięcia

Jako zawodnik Andrzej Kulczak kilkakrotnie sięgał po Mistrzostwo Polski, jednak największym osiągnięciem „Kuli” jest wytrenowanie wspaniałych zawodników, którzy wielokrotnie sięgali po laury. Wychował znakomitych mistrzów Polski, Europy i świata, którzy brali udział również w olimpiadach. Wszyscy oni w swoim życiu zetknęli się z trenerem Kulczakiem. Ryszard Oborski olimpijczyk z Montrealu w roku 1974 i z Moskwy w 1980, jest też siedmiokrotnym mistrzem Polski i medalistą mistrzostw świata. Małgorzata Chojnacka jest medalistką Europy i złotą medalistką świata w 2001 r., obecnie jest trenerką w Rokietnicy. Mariusz Wieczorek był wicemistrzem świata juniorów z Tokio i wicemistrzem Europy seniorów. Marek Łbik to medalista Igrzysk Olimpijskich, wielokrotny mistrz Polski i złoty medalista mistrzostw świata, jest obecnie prezesem KS Warta Poznań. Należy też wspomnieć takie nazwiska jak Paweł Łakomy, Andrzej Klimaszewski, Piotr Pawłowski czy Andrzej Matysiak, który również jest trenerem kajakarstwa. Paweł Dankowski założył w pobliskiej Rokietnicy UKS Błyskawica. Obecnie w Pamiątkowie pan Piotr Olszewski – wicemistrz Europy – kontynuuje wraz z żoną pracę trenera Kulczaka, zajmując się przygotowaniem młodych zawodników. Według pana Piotra, który wymienia pośród kajakarzy jeszcze wiele innych nazwisk, takich jak Łukasz, Szymon i Bartosz Hancyk, Mateusz Rychlik, Damian Prentki, nie sposób wymienić wszystkich. Wcześni kajakarze Andrzeja Kulczaka oraz ich młodzi następcy przyczyniają się do rozsławienia Pamiątkowa w Polsce i w świecie. Mówi się, że w Pamiątkowie i okolicy nie ma osoby, która by nie miała do czynienia z kajakarstwem lub nie słyszała
o sukcesach kajakarzy z Pamiątkowa.
Według pana Basińskiego, największym osiągnięciem trenera były nagrody przyznane przez władze sportowe za jego współpracę z młodzieżą. Kiedy ogłoszono plebiscyt na ” najlepszego mistrza nauczyciela i wychowawcę młodzieży”, Andrzej Kulczak również został zwycięzcą. W latach 78-80 znalazł się w czołówce najlepszych trenerów Wielkopolski.

Znaczenie postaci

Pan Maciej Markiewicz, komentator sportowy współpracujący z Radiem Merkury, a zarazem przyjaciel Andrzeja Kulczaka, wspomina go jako człowieka z pasją, impulsywnego
i serdecznego. Zawsze był do dyspozycji zawodników. Wspomina się go jako niezwykle charyzmatycznego wychowawcę o mocnym, tubalnym głosie.
Trener umiał pracować nie tylko z zawodnikami, potrafił się porozumieć również z ich rodzicami. Co roku na przełomie maja i czerwca w Pamiątkowie organizowany jest Memoriał Andrzeja Kulczaka – regaty kajakowe, w których młodzi zawodnicy próbują swych sił. W roku 2015 odbędzie się już XIII memoriał. Współorganizuje go Uczniowski Klub Sportowy
w Pamiątkowie, a spotykają się na nim największe sławy kajakarstwa oraz dziennikarze sportowi.
Jest jeszcze inny aspekt utworzenia sekcji kajakarskiej w Pamiątkowie. Pan Roman Basiński, nauczyciel wychowania fizycznego z wykształcenia wspomina, że dzięki zaistniałym wydarzeniom, okoliczne gminy zyskały siedemnastu nauczycieli wychowania fizycznego. Tak wielki wpływ miał trener, który swą pasją zaraził Pamiątkowo. Pierwsi zawodnicy pamiątkowscy Andrzeja Kulczaka to dziś pokolenie czterdziestolatków. Tworzą oni kajakarską rodzinę, trwają przyjaźnie i małżeństwa. Dzięki kajakarstwu rozwija się miejscowość, są plany zagospodarowania przystani i uporządkowania okolicznego terenu.

Źródła:
materiały należące do Uczniowskiego Klubu Sportowego Pamiątkowo ,http://www.uks-pamiatkowo.info/index.php?id=22
rozmowa z panią Marią Kulczak,
rozmowa z panem Romanem Basińskim,
rozmowa z panem Maciejem Markiewiczem,
rozmowa z panem Piotrem Olszewskim
materiały z archiwum rodzinnego państwa Kulczak



Kalendarium:

  • 1939 ― Narodziny bohatera
  • 1953 ― rozpoczęcie kariery s...
  • 1959 ― praca w klubach
  • 1959 ― służba wojskowa i kar...
  • 1962 ― ślub z Marią Majchrza...
  • 1966 ― praca
  • 1983 ― działalność w Pamiątk...
  • 2001 ― Śmierć bohatera

Cytaty:

  • „Sport uczy wygrywać, s...”
  • „W sporcie i w życiu ni...”

Zobacz też: