Powrót Encyklopedia Wielkopolan „Niech płyną datki bez miary, ofiary, dajcie ofiary, a stanie gmach wielkiej m...”

Franciszek Szczygłowski

ur. 07 września 1876
zm. 28 lipca 1941
Szkoła Podstawowa im. Ludwiki Jakubowicz w Ostrowitem

Człowiek – Kapłan – Obywatel
Działanie księdza Szczygłowskiego
Męczeńska droga księdza Szczygłowskiego
Praca w Słupcy
Praca w Słupcy.
Zdjęć: 22
Filmów: 5

Pochodzenie


Urodził się 7 września 1876 roku w Noworadomsku (dzisiejsze Radomsko) jako syn Jana Szczygłowskiego i Julianny Załęskiej. Franciszek miał trzech braci oraz dwie siostry.
Ojciec Franciszka był wzorowym gospodarzem i nazywano go „mieszczaninem rólnym”. Był także przykładnym katolikiem. Matka zajmowała się wychowywaniem dzieci.
Dom rodzinny znajdował się w centrum Noworadomska przy ulicy Przedborskiej 69 i był zawsze otwarty dla każdego

Wykształcenie

Franciszek uczył się w szkole miejskiej, a następnie rodzice oddali go do dwuletniej prywatnej szkoły Feliksa Fabianiego. Uczył się wiedzy ogólnej, rysunków, kaligrafii i arytmetyki. Był bardzo dobrym uczniem (otrzymał stypendium). W wieku 13 lat Franciszek opuścił dom i rozpoczął naukę w trzeciej klasie w rządowym gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie ukończył sześć klas. Następnie powrócił do Radomska i rozpoczął naukę w szkole Fabianiego jako nauczyciel – korepetytor przygotowujący kandydatów do tej szkoły. Pracował tam przez trzy lata.
W roku 1895 rozpoczął studia w seminarium we Włocławku. W roku 1899 został diakonem, a w roku 1900 otrzymał święcenia kapłańskie.

Działalność Duszpasterska

Od czerwca 1900 do 1 kwietnia 1901 r. – wikariusz w Wiczynie
Od kwietnia 1901 do 1 marca 1902 r. praca w Grocholicach
Od 1 marca do 1 czerwca 1902 r. praca w Rosprzy
Od 1 czerwca 1902 do 1 października 1907 r. sprawuje posadę wikariusza w parafii w Służewie
Po pięciu latach pracy w parafii Służewie ksiądz Franciszek Szczygłowski został przeniesiony do Aleksandrowa Kujawskiego gdzie pracował do roku 1920.
Od 12 marca 1920 roku ksiądz Franciszek zostaje mianowany proboszczem i dziekanem w Słupcy, gdzie pracował do 7 grudnia 1940 roku.

Okres pracy w Aleksandrowie Kujawskim

Do Aleksandrowa Kujawskiego ksiądz Szczygłowski przybył 1 października 1907 roku.
Organizował pomoc materialną dla oddziału Polskiej Macierzy Szkolnej, założonej przez najwybitniejszych mieszkańców Aleksandrowa . Poświęcił się edukacji młodzieży i stwarzał im warunki do nauki. W 1912 roku rozpoczął budowę szkoły średniej. Chcąc zapewnić szkole stabilność sprowadził salezjanów do prowadzenia tej placówki oświatowej. Pierwsi salezjanie przybyli do Aleksandrowa Kujawskiego 13 sierpnia 1919 roku. Współtworzył Straż Obywatelską. W czasie I wojny światowej (1914- 1918) prowadził konspirację, za co został na krótko aresztowany przez Niemców. Ubrany w mundur kapelana Wojska Polskiego zdobywał wiele sympatii u żołnierzy i oficerów.
Ksiądz Szczygłowski pełnił w Aleksandrowie funkcje burmistrza miasta, kapelana wojskowego i dyrektora gimnazjum.
Organizował pomoc biednym, kursy dokształcające i dożywianie dzieci.
Za swoje zasługi został przeniesiony do Słupcy na stanowisko proboszcza i dziekana.

Okres pracy w Słupcy

Ksiądz Prałat Franciszek Szczygłowski swą pracę w parafii św. Wawrzyńa w Słupcy zaczął 12 marca 1920 roku.
Należał do kapłańskiego Stowarzyszenia „Unitas” i do kadr sejmiku powiatowego.
Przejęty niepowodzeniem budowy pocysterskich zabudowań w Lądzie sprowadził księży salezjanów, aby umożliwić otwarcie szkoły zawodowej o profilu rolniczym z działalnością rolno–pszczelarską.
Po odzyskaniu niepodległości prowadził Komitet Pomocy Przybyszom (ludziom ze wschodnich terenów), którym organizował wyżywienie i dach nad głową.
Największym osiągnięciem księdza była realizacja projektu budowy szkoły powszechnej, do której przystąpiono w roku 1922. Gromadził środki na budowę szkoły między innymi przez głoszenie kazań. W pamięci pozostały jego słowa: „Niech płyną datki bez miary, ofiary, dajcie ofiary, a stanie gmach wielkiej miary!” W roku 1924 r. ukończono wschodnie skrzydło, do której przeniesiono szkołę powszechną. Rok 1925 to oddanie do użytku skrzydła zachodniego, gdzie decyzją Kuratorium Okręgu Szkolnego Łódzkiego przeniesiono seminarium nauczycielskie z Liskowa.
W maju 1923 roku otrzymał godność kanonika honorowego kolegiaty kaliskiej.
Kolejnym jego wielkim osiągnięciem było utworzenie Szkoły Handlowej. Projekt ten zrealizował 1 września 1925 roku.
Był założycielem koła Polskiej Macierzy Szkolnej, w którym początkowo był sekretarzem, a następnie wiceprezesem.
W roku 1928 stanął na czele nowo utworzonego Bloku Katolicko–Narodowego.
Wspierał budowę kościoła Świętej Doroty w Strzałkowie.
Ksiądz Szczygłowski posiadał siłę, którą przyciągał do siebie szczególnie dzieci i ludzi potrzebujących pomocy. Widział dużą potrzebę wychowania religijnego i opieki nad najmłodszymi i starcami, dlatego też sprowadził do Słupcy siostry sercanki.
Ostatnim dziełem księdza Szczygłowskiego była budowa domu parafialnego w roku 1938.
Miało się tam mieścić przedszkole oraz mieszkania dla sióstr.

Okres okupacji i śmierć

Podczas pierwszych dni okupacji ksiądz Szczygłowski udzielał wszelkiej pomocy duchowej i materialnej. Pomagał internowanym księżom przebywającym w Lądzie. Został posądzony o sabotaż niemieckiej gospodarki. 7 grudnia 1940 roku został aresztowany. Trafił do więzienia w Koninie, a następnie do więzienia w Gnieźnie, gdzie został zamordowany przez gestapo 28 lipca 1941 roku. Został pochowany w grobowcu rodziny Kruszewskich w Gnieźnie. 5 maja 1947 roku odbyła się ekshumacja zwłok, które zostały przetransportowane do kościoła Świętego Krzyża w Słupcy, a następnie 7 maja spoczęły na cmentarzu w Radomsku w rodzinnym grobowcu.

Znaczenie postaci

Ksiądz Szczygłowski był wybitnym kapłanem i wielkim patriotą, społecznikiem zaangażowanym w dzieło budowy i tworzenia w Słupcy nowoczesnego kompleksu szkół oraz budowy wielkiego domu parafialnego. Był wieloletnim protektorem i opiekunem miejscowej akcji katolickiej, chóru parafialnego i różnych korporacji religijnych i charytatywnych. Był człowiekiem wyróżniającym się wielką odwagą i prawdziwą skromnością. Zginął za wierność Bogu i ojczyźnie do końca pozostając wiernym swym ideałom.

Bibliografia

1. „Dzieje Słupcy” praca zbiorowa pod redakcją Bolesława Szczepańskiego, Wydawnictwo WBP Poznań 1996.
2. Jarecki Marian, „Ksiądz Prałat Franciszek Szczygłowski”. Parafia Rzymskokatolicka świętego Wawrzyńca w Słupcy.
3. Wywiad z Dyrektorem Muzeum Regionalnego w Słupcy Panią Beatą Czerniak.
4. http://pl.wikipedia.org/wiki/Franciszek_Szczyg%C5%82owski
5. http://salezjanie.pl/aleksandrow-ww
6. http://salezjanie.pl/lad/parafia
7. http://www.aleksandrow-ww.salezjanie.pl/1919-1939.html
8. http://www.miasto.slupca.pl/pl/1/440/ks._franciszek_szczyglowski


Kalendarium:

  • 1876 ― Narodziny bohatera
  • 1889 ― Rozpoczęcie nauki w g...
  • 1895 ― Powrót do Radomska.
  • 1895 ― Studia w seminarium d...
  • 1900 ― Święcenia kapłańskie....
  • 1900 ― Praca wikariusza w Wi...
  • 1901 ― Praca w parafii Groch...
  • 1902 ― Praca w Rosprzy
  • 1902 ― Sprawowanie posady wi...
  • 1912 ― Praca w parafii w Ale...
  • 1912 ― Rozpoczęcie budowy sz...
  • 1914 ― Prowadzenie działalno...
  • 1920 ― Praca w Słupcy
  • 1922 ― Budowa Szkoły Powszec...
  • 1925 ― Kupno gmachu na rzecz...
  • 1928 ― Prowadzenie bloku Kat...
  • 1938 ― Budowa domu parafialn...
  • 1940 ― Aresztowanie przez ge...
  • 1941 ― Śmierć bohatera
  • 1947 ― Ekshumacja zwłok.
  • 1947 ― Złożenie zwłok w rodz...

Cytaty:

  • „Niech płyną datki bez ...”

Źródła:

  • Działalność księdza Fr...
  • Salezjanie w Aleksandr...
  • Salezjanie w Lądzie.

Zobacz też: