Edmund Taczanowski

ur. 23 listopada 1822
zm. 14 września 1879
Szkoła Podstawowa w Sławoszewie z siedzibą w Parzewie

Pochodzenie

Urodził się 23 listopada 1822 roku w Wieczynie pod Pleszewem jako syn Józefa i Katarzyny z Hersztopskich.

Dzieciństwo

Dzieciństwo spędził w majątku rodziców w Choryni pod Kościanem.

Edukacja (lub „młodość”)

W 1832 roku został uczniem gimnazjum im. Marii Magdaleny w Poznaniu. Po jego ukończeniu w wieku 17 lat wstąpił do armii pruskiej.

Etapy działalności

Trzyletnią służbę wojskową odbył w jednostkach w Głogowie, w Poznaniu i w Świdnicy. Wojsko opuścił w stopniu porucznika. Po zwolnieniu z armii włączył się w działalność konspiracyjną w zaborze pruskim. Wkrótce został aresztowany i prawie dwa lata przebywał w więzieniu. Po opuszczeniu więzienia działał w Komitecie Narodowym w Poznaniu, przygotowującym Wiosnę Ludów w Wielkim Księstwie Poznańskim.

Etap pierwszy

Podczas działań zbrojnych dowodził oddziałem artylerii w bitwie pod Raszkowem. Po klęsce powstańców pod Książem i Mirosławiem został umieszczony w szpitalu więziennym w Krotoszynie. Stąd po opuszczeniu więzienia udał się do Włoch. Tam zaciągnął się do republikańskiej armii Garibaldiego. Podczas bitwy z Francuzami został ranny i dostał się do niewoli. W 1849 roku został zwolniony. Z niewoli wrócił do kraju. Osiadł w Woli Książęcej, gdzie prowadził działalność patriotyczną, gromadząc broń ochotników.

Taczanowski w 1860 r. ożenił się z Anielą Baranowską z Marszewa pod Pleszewem. Był ojcem czterech synów: Stefana, Stanisława, Józefa i Władysława, oraz dwóch córek: Katarzyny i Anieli.

Etap drugi

Podczas powstania styczniowego w Królestwie Polskim z oddziałem ochotników, pospieszył na pomoc powstańcom. 29 kwietnia 1863 roku odniósł zwycięstwo pod Pyzdrami. Potem ze zmiennym szczęściem walczył pod Ignacewem, Lądem i Sędziejowicami. Rząd Narodowy w Warszawie awansował go na stopień generała. Po klęsce pod Kruszyną zrzekł się dowództwa i udał się na emigrację – najpierw do Paryża a później do Turcji. Jego majątek w Woli Książęcej został skonfiskowany przez władze pruskie.

Kolejne etapy

Do wielkopolski mógł wrócić dopiero w 1870 r., gdy rząd pruski w następstwie wybuchu wojny francusko-niemieckiej ogłosił amnestię Polaków, uczestników powstania styczniowego. Po powrocie osiedlił się w Choryni. Zmarł 14.09.1879r. Pochowany został na miejscowym cmentarzu. W 1938r. prochy generała przeniesiono na cmentarz powstańców styczniowych w Warszawie

Znaczenie postaci

Był cenionym obywatelem wśród mieszkańców gminy Kotlin. Cieszył sie ogólnym szacunkiem i uznaniem.