Powrót Encyklopedia Wielkopolan „Chcieć to móc”

Hans Stosch-Sarrasani

ur. 02 kwietnia 1873
zm. 21 września 1934
Szkoła Podstawowa im. Powstańców Wielkopolskich w Łomnicy

Zdjęć: 13

Pochodzenie

Sarrasani urodził się w małej wsi Łomnica w powiecie nowotomyskim 2 kwietnia 1873 roku jako Hans Erdmann Franz Theodor Stosch. Jego rodzicami byli Albert Friedich i Jadwiga Charlotta Catharina Stosch. W dniu 11 maja 1873 roku został ochrzczony w kościele ewangelickim w Jastrzębsku Starym.

Dzieciństwo i wczesna młodość

Rodzice Hansa przenieśli się w 1868 roku z Drezna do Łomnicy, ponieważ ojciec został dyrektorem w tutejszej hucie szkła. W Łomnicy właśnie przyszedł na świat sam Hans i jego pięcioro rodzeństwa, znamy z imion Teresę, która umarła niedługo po narodzinach, Marię i najmłodszą Elżbietę. Naukę rozpoczął prawdopodobnie w szkole w Łomnicy, a następnie uczęszczał jeszcze do pięciu innych gimnazjów, uzyskawszy w końcu świadectwo dojrzałości. Pragnieniem jego ojca było, aby syn ukończył szkołę chemiczną i przejął zarządzanie hutą szkła. Kiedy ojciec nalegał i nakazał mu powrót do firmy produkującej szkło, 15 – letni wówczas Hans uciekł z domu.

Początki działalności cyrkowej

Młody Hans nie lubił nauki od najmłodszych lat, interesował się natomiast tresurą zwierząt. Podczas nieobecności ojca wyprowadzał z chlewika wieprzka i zaczynał go tresować, podobnie postępował z psami, kotami, końmi, kurami oraz innymi zwierzętami. Uciekając z domu w 1888 roku, miał tylko 50 fenigów. Przyłączył się do trupy objazdowej, w której – za utrzymanie, nocleg w stajni i 10 marek – pracował jako stajenny. Pół roku później został ujeżdżaczem, zarabiał już 35 marek i mógł spać w cyrku. Dużo oszczędzał, a za uzbierane pieniądze kupił pierwszą parę małp oraz kotów. W końcu został clownem. W 1890 roku zaprezentował swój pierwszy solowy pokaz – występ pudla tańczącego polkę. W 1893 gościł w Stuttgarcie i tam poznał Annę Marę Ball Horn, z którą się ożenił. W 1896 roku na świat przyszła córka Jadwiga, a rok później syn Hans. Jego popularność zaczęła rosnąć, więc postanowił podróżować i występować samodzielnie. Ostatecznie w 1902 roku założył swój własny cyrk. Przyjął wtedy przydomek Giovanni Sarrasani.

Cyrk Sarrasani

Występy Cyrku Sarrasani zaczęły cieszyć się dużym powodzeniem w całej Europie. Był między innymi w Pradze, Wiedniu, Bazylei, Brukseli i Paryżu. Cyrk odbywał bardzo dalekie podróże zabierając ze sobą namioty mogące pomieścić kilka tysięcy widzów, setki zwierząt i artystów. Trupa cyrkowa zawitała nawet do Ameryki Południowej. Podczas podróży morskiej Sarrasani stracił prawie połowę swojego cyrku. Nie poddał się jednak, a w 1912 roku w Dreźnie wybudował pierwszy w Europie wielki gmach cyrkowy mieszczący około 4000 widzów. Sarrasani – zgodnie z tendencją czasu – łączył w swoich spektaklach elementy sztuki cyrkowej i teatru. Nie zrezygnował jednak z wojaży po świecie. Jego widowiska cieszyły się dużą popularnością i renomą. Przybycie cyrku do miasta wzbudzało ogromne zainteresowanie, ciekawość i poruszenie mieszkańców. W 1913 roku zawitał także na tereny polskie. Występował miedzy innymi w Elblągu i Poznaniu. Wstąpił wówczas w swoje rodzinne strony i podarował 400 marek na budowę wieży kościelnej w Jastrzębsku Starym, gdzie był ochrzczony i gdzie, na tamtejszym cmentarzu ewangelickim, spoczęli jego rodzice.

Hans Stosch Sarrasani zmarł 21 września 1934 roku w Sao Paulo, podczas drugiego tournee po Ameryce Południowej.

Historia cyrku – film

Historia Cyrku Sarrasani – kalendarium:

1902r.: Hans Stosch – Sarrasani (1873 – 1934) zakłada cyrk.

1902r.: Cyrkowiec kupuje swojego pierwszego słonia i szkoli go do jazdy na rowerze.

1907r. – 1911r.: Cyrk Sarrasani odbywa wielkie tournee po Europie.

1912r.: Sarrasani otwiera pierwszy w Europie wielki gmach cyrkowy w Dreźnie.

1913r.: Trupa cyrkowa podróżuje po ziemiach polskich.

21.09.1934r.: Założyciel cyrku umiera w Sao Paolo podczas trasy po Ameryce Południowej.

21.09.1934r.: Hans Stosch – Sarrasani junior (1897 – 1941) podejmuje się prowadzenia cyrku po śmierci ojca i prowadzi go pomimo trudnych relacji z władzami politycznymi w kraju.

1941r.: Trude Stosch-Sarrasani (1913 – 2009) przejmuje cyrk po śmierci męża.

13.02.1945r: Gmachu cyrku zostaje całkowicie zniszczony podczas bombardowania Drezna.

1944r.: Trude Stosch-Sarrasani (1913 – 2009) przenosi cyrk do Argentyny, gdzie działa jako Narodowy Cyrk Argentyny i prowadzi go z przerwami do 1972 roku.

1956r.: Fritz Mey (1904 – 1993) i Jadwiga Stosch – Brandt wznawiają Cyrk Sarrasaniego w Europie.

1980r. – 2000r.: Ingrid Stosch – Sarrasani sprawuje kontrolę nad rodzinną firmą. Największym powodzeniem cieszą się spektakle „Cyrku poezji”.

od 2000r.: André Sarrasani (ur. 1972), syn Fritza Meya i prawnuk założyciela staje na czele firmy. Przekształca ją w nowoczesne centrum rozrywki. Sam odnosi sukcesy jako iluzjonista i treser.


***

Hans Stosch Sarrasani stworzył jeden z największych cyrków świata, zatrudniający 800 osób i posiadający około 600 zwierząt i 200 samochodów ciężarowych. Cyrk angażował artystów, trenerów i techników z najbardziej odległych i egzotycznych miejsc: Chin, Japonii, Maroka, Etiopii, Indii i itd. Jego cyrkowi udało się „przepłynąć” przez burzliwe okresy pierwszej połowy XX wieku. W osiągnięciu tego wszystkiego na pewno pomogła mu jego życiowa dewiza „CHCIEĆ TO MÓC”.

***

Materiały źródłowe:

Czuchwicki Wacław, Dzieje Łomnicy, Łomnica 2000.

strony internetowe:

http://hauland.de/hans-erdmann-franz-theodor-stosch-zirkus-stosch-sarrasani/

http://dbcf.de/blog/zirkus-sarrasani-in-dresden/

http://en.wikipedia.org/wiki/Sarrasani

http://de.wikipedia.org/wiki/Hans_Erdmann_Franz_Stosch-Sarrasani

Kalendarium:

  • 1873 ― Narodziny bohatera
  • 1934 ― Śmierć bohatera

Cytaty:

  • „Chcieć to móc”

Zobacz też: