Pochodzenie

Syn Antoniego i Joanny z Radzimskich. Ojciec był kupcem i miał zakład introligatorski, w którym sprzedawał karty pocztowe i świąteczne. Był także organistą w kościele parafialnym pw. św. Wojciecha w Margoninie. Matka natomiast prowadziła własny sklep kolonialny z zabawkami, artykułami papierniczymi i dewocjonaliami.

Dzieciństwo

Kazimierz przyszedł na świat 4 lutego 1894 roku w Margoniniejako jeden z ośmiorga dzieci państwa Jankowskich. Ochrzczony został dwa dni później, 6 lutego.

Mały Kazimierz wyrastał w domu o patriotycznych tradycjach. Rodzice od dziecka uczyli go polskości. Będąc uczniem szkoły podstawowej, uczestniczył w strajku szkolnym w 1907 roku, zorganizowanym przez dzieci polskie zmuszane do nauki religii w języku niemieckim.

Po ukończeniu szkoły powszechnej przez rok pomagał rodzicom w sklepie jako praktykant.

Młodość

W lutym 1914 roku otrzymał powołanie do służby wojskowej w armii niemieckiej. Po wybuchu I wojny światowej przez trzy lata walczył na froncie zachodnim we Francji. Na początku 1918 roku został przeniesiony do lotnictwa. Po ukończeniu szkoły pilotażu w Pile otrzymał licencję pilota. W listopadzie 1918 roku został zdemobilizowany w stopniu kaprala i wrócił do Margonina. Z chwilą wybuchu powstania wielkopolskiego wstąpił do oddziałów powstańczych. Został członkiem Komendy Miasta i dowódcą w Straży Ludowej. W styczniu 1919 roku uczestniczył w akcji zniszczenia mostu na Noteci pod Białośliwiem. Pod koniec lutego 1919 roku zgłosił się do organizowanego lotnictwa wielkopolskiego na lotnisku Ławica pod Poznaniem. Został przyjęty do 2 Wielkopolskiej Eskadry Lotniczej, przemianowanej później na 13 Eskadrę Myśliwską. Wraz z nią wyruszył 2 kwietnia 1919 roku na front polsko-niemiecki, wspomagając wojska rozlokowane nad zachodnią granicą.

W sierpniu 1919 roku został skierowany na front wschodni. Stacjonował na lotnisku Chorzewo pod Mołodecznem. Uczestniczył w bombardowaniu stacji kolejowej w Mińsku Białoruskim, niszcząc pociąg pancerny i paraliżując transport posuwających się na zachód oddziałów Armii Czerwonej.

Od 15 kwietnia do 10 maja 1920 roku odbył loty bojowe do Bobrujska, Szaciłek, Antonówki i Żłobina, w czasie których atakował okopy rosyjskie, stanowiska artylerii i pociąg pancerny na stacji w Buliatie pod Mińskiem. Za udział w tych akcjach otrzymał Krzyż Walecznych, Polową Oznakę Pilota i awans na sierżanta. Na początku sierpnia 1920 roku eskadrę, do której należał, przydzielono do 5 Armii Polskiej dowodzonej przez gen. Władysława Sikorskiego. Podczas walk o Warszawę Jankowski wykonał swoje ostatnie loty. W czasie bitwy warszawskiej walczył, latając z lotniska w Siekierkach do rejonu Pułtusk-Nasielsk- Ciechanów. Podczas ataków na kolumny sowieckie 18 sierpnia 1920 roku Fokker D.VII nr 22.01, którym leciał Jankowski, został trafiony pociskami z karabinu maszynowego i spadł w okolicach Pułtuska na tereny zajęte przez Rosjan.

Za męstwo i odwagę został 2 października 1920 roku pośmiertnie awansowany na stopień podporucznika i odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 8126.

Po śmierci

Po śmierci ciało Kazimierza Jankowskiego zostało przewiezione 21 grudnia 1920 roku do Margonina i pochowane z wojskowymi honorami na cmentarzu parafialnym. Grób przetrwał okupację i okres powojenny. W 2004 roku grób zlikwidowano. Marmurową tablicę nagrobkową przeniesiono na znajdujący się obok pomnik powstańców wielkopolskich. Kazimierz Jankowski spoczywa w mogile zbiorowej razem z innymi walczącymi w powstaniu wielkopolskim.

Znaczenie dla potomnych

Zarówno dla żyjących w opisywanych czasach, jak i dla potomnych, postać Kazimierza Jankowskiego była i jest przykładem odwagi, bohaterstwa i prawdziwego patriotyzmu. W okresie międzywojennym piloci z 3. Pułku Lotniczego z Poznania co dwa lata systematycznie przysyłali nowe śmigło do płatowca, które było elementem pomnika nagrobnego. W ten sposób piloci poznańscy czcili pamięć poległego kolegi i składali mu hołd. Do dzisiaj postać Kazimierza Jankowskiego wzbudza wiele pozytywnych emocji i skłania do przemyśleń nad współczesnym patriotyzmem. Napawa dumą mieszkańców Margonina.

W kwaterze wojny 1920 roku na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie znajduje się symboliczny grób Kazimierza Jankowskiego.

Bibliografia:

1. M. Romeyko, Ku Czci Poległych Lotników. Księga Pamiątkowa, Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika Poległych Lotników, Warszawa 1933.

2. Zasłużeni dla Ziemi Chodzieskiej w Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919, pod red. R. Grewlinga, Urząd Miejski w Chodzieży, Chodzież 2004.

3. J. Szczepański, Wojna 1920, Warszawa 1995.

4. K. Tarkowski, Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką 1919/1920, Warszawa 1991.

5. W.L. Janiszewski, Bohater bitwy warszawskiej, w: „Ziemia chodzieska”, 18 sierpnia 2008, nr 34.