Stanisław Józefiak

ur. 10 września 1919
zm.
Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi im. Powstańców Wielkopolskich w Nowych Skalmierzycach

materiały źródlowe
Zdjęć: 8
Dokumentów: 1

Dzieciństwo

Stanisław Józefiak urodził się 10 września 1919 roku w Skalmierzycach, gdzie spędził swoje dzieciństwo. Jego rodzina była liczna, miał cztery siostry i dwóch braci. Rodzice byli rolnikami, a cała rodzina utrzymywała się z gospodarstwa. Od najmłodszych latach był wychowywany w poczuciu obowiązku. Uczęszczał do szkoły w Skalmierzycach od 1926 do 1933 i był jednym z lepszych uczniów w klasie. Już w dzieciństwie marzył o lataniu, ale uczniem szkoły lotniczej można było zostać dopiero gdy ukończyło się 16 lat. Dlatego po ukończeniu szkoły podstawowej wstąpił najpierw do orkiestry 60 Pułku Piechoty w Ostrowie Wielkopolskim, której był członkiem przez 18 miesięcy.


Wczesna młodość i lotnictwo

Chcąc zrealizować swoje marzenia o lataniu złożył podanie do Szkoły Lotniczej dla Małoletnich w Bydgoszczy. Pomimo wysokich kryteriów udało mu się dostać do tej szkoły w 1937 roku. Rocznik Stanisława Józefiaka najpierw został przeniesiony do Świecia nad Wisłą, a następnie do Krosna. Do 1939 roku odbył przeszkolenie ogólnowojskowe oraz kurs dla strzelców i radiotelegrafistów. W 1938 roku w święta Bożego Narodzenia spędził ostatni urlop w swoim domu, a święta Wielkanocne, które spędził u jednego z braci były ostatnim urlopem przed wojną. Kiedy wybuchła wojna był jeszcze w szkole w Krośnie. Stanisław Józefiak znalazł się w grupie ewakuowanych do Rumunii, gdzie we wrześniu 1939 roku przekroczyli granicę przez co udało im się uniknąć niewoli sowieckiej. Następnie został internowany, przebywał w miasteczku Timisoara, które było położone niedaleko granicy z Jugosławią. Pierwszą próbę ucieczki podjął w październiku, niestety po 5 dniach został schwytany ze swoim kolegą i odesłany do obozu. Kolejną próbę ucieczki podjął w listopadzie 1939 roku, która tym razem była udana. Po dotarciu do polskiej ambasady w Bukareszcie zostali wysłani do portu Konstanca nad Morzem Czarnym. Następnie udali się statkiem „Transylwania” do Bejrutu w Libanie. Kolejna wyprawa francuskim towarowo-pasażerskim statkiem „Champollion” do Marsylii zakończyła się 20 listopada 1939 roku. Stąd przewieziono go na lotnisko Lyon-Brone – miejsce postoju Dowództwa Polskiego Lotnictwa Wojskowego we Francji, gdzie spotkał swoich kolegów ze szkoły lotniczej oraz z obozu w Rumunii. 20 stycznia 1940 roku trafił na szkolenie na Wyspach Brytyjskich, które odbył w bazie lotniczej RAF’u w Eastchurch na Sheppey Island. Tutaj uczył się języka angielskiego oraz uzyskał odznakę radiooperatora. Grał również w na kornecie orkiestrze bazy, która kilka razy wystąpiła w mieście Sheerness. W połowie sierpnia 1940 roku rozpoczął kurs strzelecki w bazie RAF’u w West Freught, po ukończenie którego został przydzielony do bazy RAF w Benson. W grudniu 1940 roku otrzymał kolejny przydział, tym razem do bazy RAF’u w Bramcotte koło Nuneaton. Kolejny kurs strzelania ukończył w bazie w Penrith, skąd został wysłany do bazy RAF’u w Syerston. Była to baza, w której formowano polskie dywizjony bombowe 304 i 305. To tam utworzył stałą załogę wraz z por. pil. Bronisławem Kuszczyńskim, kpt. pil. Janem Waroczewskim, kpt. naw. Cezarym Wieczorkiem i kpr. strz. Józefem Nilskim. Swój pierwszy lot odbył na początku maja 1941 roku w załodze mjr. pil. Kazimierza Czetowicza. W nocy z 27 na 28 maja 1941 roku rozpoczął się czas lotów operacyjnych, wtedy zbombardowany został port Boulogne we Francji. Samolot Wellington, którym leciał Stanisław Józefiak trafiono ogniem obrony przeciwlotniczej. Udało mu się uratować, dzięki temu że skoczył na spadochronie. Pomocy udzielili mu The Home Guard z rejonu Hatfield (miejscowość nad którą wyskoczył). Z całej załogi przeżył tylko Stanisław Józefiak i Józef Nilski. Przez pewien czas przebywał w szpitalu z powodu złamanej nogi, a następnie w domu wypoczynkowym. Po powrocie do zdrowia latał jako rezerwowy członek załogi. W czasie tych lotów zbombardowano Essen, Duisburg, Dortmund, Cologne, Lubeck , St. Nazaire oraz Bordeaux. W maju 1942 roku przeniesiono go do 19 grupy Coastal Command, która mieściła się w bazie Tyree w Zachodniej Szkocji. Podczas lotów patrolowych tropili niemieckie okręty podwodne, których celem było niszczenie floty brytyjskiej, która pływała przez Atlantyk. Zostali przeniesieni do Dale obok Milford Haven w Pembrokeshire, gdzie rozkazano im patrolować Atlantyk i Zatokę Biskajską. Do 20 maja 1943 roku wykonał łącznie 53 loty.

Za swoje osiągnięcia został doceniony. Służąc w Dywizjonie 304 promowano go do stopnia chorążego i odznaczono krzyżem Virtuti Militari oraz cztery razy Krzyżem Walecznych. W lipcu 1943 roku został skierowany na kurs pilotów w Hucknall. Dalsze części szkolenia odbywały się w Brighton, znów w bazie w Hucknall oraz w bazie RAF’u w Newton. Szkolił się m.in. na Tiger Moths i Masters Marks 2. Ukończył kurs, otrzymując licencję pilota. W sierpniu 1944 roku po ukończeniu kursu i odbyciu urlopu, otrzymał przydział służbowy do Cleave niedaleko Bude w Kornwalii. W bazie RAF’u w Rednall koło Shrewsburry znalazł się na początku 1945 roku, gdzie latał samolotom Spitfire. Dalej przeniesiono go do bazy RAF’u w Lasham w Hampshire. Przydział do 317 Polskiego Dywizjonu Spitfire’ów, stacjonującego na lotnisko B 200 w Niemczech otrzymał w kwietniu 1945 roku. W 1946 roku przeniesiono go do Wielkiej Brytanii do bazy RAF’u w Heather. Jego dywizjon rozwiązano 18 grudnia 1946 roku.

Gdy zlikwidowano polskie lotnictwo w Anglii, postanowił wstąpić do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Po zdemobilizowaniu w 1949 roku osiedlił się w Derby, gdzie pracował w fabryce tekstylnej w Spondon. W 1951 roku ponownie powrócił do lotnictwa i rozpoczął loty dla Centralnej Agencji Wywiadowczej w USA. Następnie powrócił do Anglii gdzie najpierw pracował na stanowisku magazyniera w jednej z fabryk, a później powrócił do fabryki tekstylnej, w której już wcześniej pracował, tym razem na stanowisku pracownik ochrony bezpieczeństwa zakładu. Następnie awansował na stanowisko chemik przemysłowy. W międzyczasie kupił sklep, w którym sprzedawał meble i dywany. Prowadzeniem sklepu zajmował się wspólnie z żoną, aż do przejścia na emeryturę . Udzielał się społecznie w Kole Lotników Polskich w Derby.

W 1992 roku wziął udział w obchodach 200 rocznicy ustanowienia Orderu Wojennego Virtuti Militari w Warszawie. We wrześniu 1992 roku ponownie odwiedził Polskę biorąc udział w spotkaniu lotników polskich z całego świata. Podczas tego spotkania przekazano polskim lotnikom sztandar Stowarzyszenia Lotników Polskich w Wielkiej Brytanii. Uczestnicząc w tym spotkaniu Stanisław Józefiak wyraził chęć przekazania Polsce sztandaru Stowarzyszenia Lotników Polskich Koła Derby. Uroczystości związane z wręczeniem tego sztandaru miały miejsce 2 czerwca 1993 roku w Kiekrzu niedaleko Poznania. W tym czasie odbywał się tam zjazd Seniorów Lotnictwa Wojskowego w Polsce. Podczas spotkania lotników w Poznaniu (4-5 czerwca 1996 roku) został odznaczony odznaką Weterana Walk o Niepodległość. Obecnie mieszka w Anglii w miejscowości Derby. W 1996 roku wydał książkę „BÓG HONOR I OJCZYZNA Prawdziwe przeżycia Stasia Józefiaka”, w której opisuje swoje wspomnienia. W 2009 roku został odznaczony medalem za zasługi dla Ziemi Skalmierzyckiej.

Kalendarium:

  • 1919 ― Narodziny bohatera

Zobacz też: