Powrót Encyklopedia Wielkopolan „Nikt im iść nie kazał...poszli — bo tak chcieli, bo takie dziedzictwo wziął p...”

kpt. Sylwester Grochowina

ur. 31 grudnia 1901
zm. 07 stycznia 2004
Zespół Szkół w Mieście Obrzycko

Dom rodzinny w Obrzycku
KRZYŻ KAWALERSKI ORDERU ODRODZENIA POLSKI
Medal „POLSKA SWEMU OBROŃCY”
Medale okolicznościowe
ODZNAKA HONOROWA
Obchody rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego
SZABLA KAWALERYJSKA
Uroczystość przy Tablicy Pamiątkowej w Obrzycku
WIELKOPOLSKI KRZYŻ POWSTAŃCZY
Zbiór listów uznania za czyn niepodległościowy
Zdjęć: 16
Dokumentów: 10

Pochodzenie

Urodzony 31 grudnia 1901 roku w Bachorcach na Kujawach. Syn Jana i Franciszki z domu Wojdyłów. Pochodził z zamożnej rodziny rolniczej, był najstarszym z rodzeństwa. Ojciec zginął w obozie koncentracyjnym Buchenwald, a brat Aureliusz w obozie koncentracyjnym Dachau.

Dzieciństwo

Dzieciństwo spędził w Bachorcach, gdzie wychowywany był w duchu patriotycznym.

Edukacja

W 1915 roku ukończył Szkołę Podstawową w Bochorcach. W latach 1915-1918 kontynuował naukę w Gimnazjum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu. Uzyskał tam małą maturę. Po zakończeniu powstania podjął dalszą naukę. W roku 1926 ukończył w Inowrocławiu szkołę rolniczą.

Etapy działalności

SŁUŻBA WOJSKOWA

Parę dni po ukończeniu 17 lat wraz z siedmioma kolegami z klasy inowrocławskiego gimnazjum, przyłączył się w styczniu 1919 roku do powstańców wyzwalających Kujawy. Walczył o Inowrocław, a następnie do końca powstania jako kawalerzysta 120 osobowego Szwadronu Nadgoplańskiego uczesniczył w jego działaniach w okolicy Nowej Wsi Wielkiej, Chmielnik, Brzozy, Łabiszyna i Rojewa.

Potem od 1921 -1924 roku służył w wojsku Polskim. W dniu 30 kwietnia 1924 roku przeniesiony do rezerwy w stopniu podporucznika.

W 1935 roku bierze udział w wielkich wojskowych ćwiczeniach w Brześciu nad Bugiem, a w roku następnym odbywa w Łodzi wojskowe szkolenie kwatermistrzowskie.

W 1939 roku bierze udział w kampanii wrześniowej.

PRACA ZAWODOWA

Po ukończeniu szkoły rozpoczyna pracę w rolnictwie, któremu pozostał wierny do przejścia na emeryturę. Od 1926 roku w majątkach rolniczych. Po 1945 roku w Państwowych Gospodarstwach Rolnych w powiatach: mogileńskim i sępoleńskim w Wielkopolsce. W 1967 roku przechodzi na emeryturę.

ŻYCIE NA EMERYTURZE

W 1967 roku przechodzi na emeryturę i zamieszkuje z żoną w Obrzycku. Tutaj spędza znaczną część swojego życia.

W dniu 12 stycznia 1969 roku uczestniczył w uroczystościach odsłonięcia tablicy pamiątkowej dla uczczenia 50-tej rocznicy wymarszu pierwszego oddziału powstańczego na front północny.

W dniu 8 listopada 1972 roku mianowany na stopień porucznika.

W 1977 roku zostaje wdowcem – umiera jego ukochana żona Kazimiera.

W dniu 9 lutego 2001 roku mianowany na stopień kapitana.

Prowadził działalność na rzecz utrwalenia pamięci o Powstaniu Wielkopolskim. Uczestniczył w spektaklach, widowiskach, apelach koncertach dedykowanych uczestnikom walk o niepodległość. Brał także udział w uroczystościach przed Pomnikiem Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Bardzo chętnie spotykał się z młodzieżą. Utrzymywał kontakty i spotykał się z kolegami z czasów walk o niepodległość, jak również ze znajomymi z okresu szkolnego i pracy zawodowej.

Zachowało się dużo listów z wyrazami uznania i podziękowania za czyn niepodległościowy w 1918-1919 roku, a także życzeń z różnych okazji, w tym z okazji 100 rocznicy urodzin. Podziwiać także możemy replikę czapki powstańca.

Zorganizował w miejscowości Gębice obchody 100-lecia Wiosny Ludów.

RODZINA

Zawarł związek małżeński w dniu 21 kwietnia 1931 roku z Kazimierą Rychczyńską z Obrzycka. Ślub odbył się w Obrzycku. Małżeństwo było bardzo szczęśliwe. Miał troje dzieci: dwóch synów Waldemara i Michała oraz córkę Ewę. Był kochającym ojcem, który często odwiedzał swoje dzieci i ich rodziny. Miał czworo wnuków: Wojciecha, Beatę, Tomasza i Andrzeja i dwoje prawnuków: Magdalenę i Marcina.

ŚMIERĆ

Ostatnie swoje lata życia spędził w Poznaniu, u córki. Zmarł 7 stycznia 2004 roku w poznańskim szpitalu. Pogrzeb odbył się 10 stycznia 2004 roku w Obrzycku. Został pochowany na cmentarzu parafialnym przy kościele w Obrzycku.

Odznaczenia

Za swoje czyny i zasługi oprócz kolejnych awansów i zaszczytów otrzymał odznaczenia państwowe, medale i wyróżnienia:

Medal „Polska Swemu Obrońcy” 1918-1921

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – nadany Uchwałą Rady Państwa 5 czerwca 1971 roku (legitymacja nr 34-70-46)

Wielkopolski Krzyż Powstańczy – nadany Uchwałą Rady Państwa 16 lutego 1972 roku (legitymacja nr 366-71-9)

Medal okolicznościowy z okazji 75 rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego

· Medal okolicznościowy z okazji 80 rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę i 80 rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego

Szabla kawaleryjska dla Powstańców Wielkopolskich – przyznana przez Premiera Jerzego Buzka – 15 lutego 1999 roku

Odznaka honorowa „Za zasługi dla województwa wielkopolskiego” – nadana przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego – uchwałą z dnia 21 grudnia 2001 roku (legitymacja nr 0001/2001). Był pierwszą osobą, która taką odznakę otrzymała.

Zainteresowania

– polityka,

– książki historyczne,

– gra w szachy i brydża,

– uwielbiał spacery i podróże krajoznawcze,

– kochał przyrodę i zwierzęta, szczególne zamiłowanie miał do koni.

Jakim był człowiekiem..?

„Był w Obrzycku powszechnie lubianym, cenionym i szanowanym człowiekiem. O sobie mówił niewiele. Tylko tyle, ile nakazywała mu jego wysoka kultura, takt, skromność i szacunek do rozmówcy. Wychodził z założenia, że o człowieku powinno zaświadczać jego życie i to, czego w nim dokonał. Obce były mu negatywne cechy ludzkiej osobowości. Potępiał pychę, egoizm, wyrachowanie. Wyróżniał się wielką pogodą ducha, subtelnym poczuciem humoru, łatwością nawiązywania kontaktów, również z młodzieżą, z którą bardzo chętnie się spotykał. Był człowiekiem wrażliwym, los drugiego człowieka, często słabego, bezradnego, nie był mu nigdy obojętny. Prowadził aktywny tryb życia, angażował się w działalność społeczną, życie kulturalne miasta i gminy oraz pracę wychowawczą w Zespole Szkół w Obrzycku. Słynął w Obrzycku z poczucia obowiązku i odpowiedzialności. Kochał przyrodę i – jak przystało na bystrego obserwatora i estetę – dostrzegał jej piękno i znaczenie w życiu.” – fragment mowy pożegnalnej wygłoszonej przez ówczesnego przewodniczącego Rady Miasta Obrzycka Jerzego Króla.

Znaczenie postaci

Spośród zbrojnych powstań polskiego narodu tylko jedno zakończyło się zwycięstwem. Odwaga, poświęcenie oraz patriotyzm żołnierzy Powstania Wielkopolskiego okazały się siłą zdolną pokonać niemieckiego okupanta. Powstańcy swym zrywem wolnościowym zapewnili mieszkańcom naszego regionu niepodległość. Pana Sylwestra Grochowiny wkład w dzieło odzyskania Niepodległości Polski oraz działalność społeczna i zawodowa przyczyniły się także do pomnożenia dóbr materialnych i kulturalnych naszego regionu i stanowią godny przykład dla młodego pokolenia Wielkopolan.

ŹRÓDŁA

1. Szwadron Nadgoplański w Powstaniu Wielkopolskim na Kujawach, Wspomnienie ułana z 1919 roku.

2. Powstaniec Wielkopolski 1918-1919, Poznań 1999.

3. Powstańców Wielkopolskich portret własny – praca wykonana przez prawnuczkę Magdalenę Ciesielską na konkurs o Powstańcach Wielkopolskich ogłoszony przez I LO im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu w 2002 roku.

4. Pamiątki rodzinne Pani Ewy Przybylak.

5. Artykuły prasowe o bohaterze:

– GAZETA SZAMOTULSKA NR 1 (265) styczeń 2002r. „Z życzeniami u jubilata”

– GAZETA SZAMOTULSKA NR 3 (369) styczeń 2004r. „Odcisnąłeś trwały ślad, Kapitanie”

– Jacek Libera „Pamiętają o powstańcach” styczeń 2001r.

– „Zmarł powstaniec” styczeń 2004r.

– GAZETA POZNAŃSKA „Odszedł powstaniec ” 9 stycznia 2004r

– GŁOS WIELKOPOLSKI „Symbole Wielkopolski” 28 grudnia 1998r.

– GAZETA POZNAŃSKA „Łzy na końcu dopiero…” 19 lutego 1999r.

– GŁOS WIELKOPOLSKI „W hołdzie bohaterom Powstania Wielkopolskiego” 28 grudnia 1993r.

– GŁOS WIELKOPOLSKI „Najważniejsze dla tej ziemi” 28 grudnia 2000r.

– GAZETA WIELKOPOLSKA „Kto nie lubi Powstania”

– GŁOS WIELKOPOLSKI „Zostało siedmiu. Rocznica Powstania Wielkopolskiego ” 28 grudnia 2001r.

Kalendarium:

  • 1969 ― Odsłonięcie Tablicy P...

Cytaty:

  • „Nikt im iść nie kazał....”
  • „Poszedłem, bo tak trze...”

Zobacz też:

  • >