Józefa Rębacz

19 czerwca 1919ur.
24 lipca 1994zm.
 
Imię i nazwisko bohatera/bohaterki:

Józefa Rębacz

(!) Np.: „Stefan Banach”
Lata życia:
data narodzin:

19 czerwca 1919 

data śmierci:

24 lipca 1994

Słowa kluczowe:
  • Nauczycielka
  • Wychowawczyni
  • Społeczniczka
  • Katechetka
(!) Wpisz słowa kluczowe np. Powstaniec wielkopolski, organicznik, nauczyciel, minister, społecznik
Zdjęcie (cover) bohatera/bohaterki:
cover-photo
(!) zmień zdjęcie podmieniając widniejącą powyżej zaślepkę
Życiorys:

Dzieciństwo i młodość

Józefa Rębacz z rodzicami i siostramiJózefa Rębacz urodziła się 19.06 1919 r. w Duisburgu w Niemczech. Zmarła 24.07.1994 r. Gdzie. Jej rodzice Mikołaj Gmerek pochodzący z Szamotuł i Anna z d. Bartkowiak wyjechali do Westfalii pod koniec XIX wieku. Ojciec wrócił do odrodzonej Polski w 1920 r. i podjął pracę w policji od 03.03.1920 w Sokołówce (powiat Brzóska, obwód lwowski). W 1923 r. został przeniesiony do Nowego Tomyśla, dzięki czemu możliwy był powrót do kraju żony z trójką córek: Marią (1911-2005), Anną (1913-1996) i najmłodszą z rodzeństwa Józefą.

Zamieszkali w Chrzypsku Wielkim, gdzie Józefa ukończyła szkołę powszechną, a następnie kontynuowała naukę w Gimnazjum Koedukacyjnym w Międzychodzie. Od 1933 r. rodzina Gmerków zamieszkała w Orzeszkowie, w budynku dawnej żandarmerii, naprzeciwko kalwińskiego cmentarza. Z powodu trudnych warunków materialnych Józefa przerwała naukę w międzychodzkim gimnazjum i zapisała się na kurs handlowy Preisa w Poznaniu, po ukończeniu którego rozpoczęła pracę zawodową. Od września 1936 r. do wybuchu wojny pracowała jako kancelistka w Urzędzie Gminy w Chrzypsku Wielkim. W latach 1939-45 była sekretarką i księgową w Lutomku. W czasie okupacji zaangażowała się w tajne nauczanie, być może ten fakt zaważył na powojennym wyborze ścieżki kariery zawodowej.Józefa Gmerkówna w czasie nauki w szkole w Chrzypsku Wielkim

Od 1945 r. poświęciła się pracy w szkolnictwie, 29 sierpnia ukończyła kurs pedagogiczny w Gnieźnie. Od 19.09.1945 r. do 01.02.1946 r. dokształcała się w Gimnazjum Ogólnokształcącym w Międzychodzie, które przerwała, a naukę dokończyła w Liceum Pedagogicznym w Wągrowcu.

Kariera zawodowa

Zorganizowała i otworzyła Szkołę Powszechną w Kurnatowicach, gdzie od października 1946 r. pracowała w charakterze nauczyciela kontraktowanego. W latach 1960-1962 kształciła się zaocznie w Studium Nauczycielskim w Bydgoszczy na kierunku wychowanie fizyczne. Tematem pracy dyplomowej był „Wpływ sposobu odprowadzenia ręki z piłeczką palantową na odległość rzutu u dzieci klas VI-VII w mojej szkole”.

Józefa Rębacz z grupką dziewcząt z kwileckiego PCKOd 1946 do 1975 r. pracowała w Szkole Podstawowej w Kwilczu, przez wiele lat pełniąc funkcję społecznego zastępcy kierownika placówki. Po przejściu na emeryturę podjęła pracę w PGR Kwilcz i PGR Orzeszkowo w charakterze księgowej.  Niemal w każde wakacje kierowała koloniami letnimi w Kwilczu, a także wypoczynkiem dzieci i młodzieży o charakterze międzynarodowym w Piaskach (koło Wolina) oraz Prieros nad rzeką Dahme w Brandenburgii (dzieci z Polski, Węgier, NRD i Francji). Organizowała liczne wycieczki szkolne m.in. do Warszawy, Poznania, Trójmiasta, Zakopanego, czy w Sudety.

 

Działalność społeczna

Była zaangażowanego w życie środowiska lokalnego. Przed wojną piastowała funkcję członkini Zarządu i prezeski oddziału Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży w Kwilczu. W latach 70-tych była członkinią wojewódzkiej rady Ludowego Związku Sportowego, prezeską miejscowego koła Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, zasiadała w zarządzie oddziału powiatowego Związku Nauczycielstwa Polskiego. Należała do Kółka Rolniczego i Koła Gospodyń Wiejskich w Kwilczu, Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, a także Polskiego Czerwonego Krzyża.

Józefa Gmerek wraz z członkami KSMZa pracę społeczną i zawodową otrzymała wiele nagród i odznaczeń: 

– Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 21.09.1983
– Złoty Krzyż Zasługi – 21.08.1974
– Odznaka Honorowa „Za zasługi dla rozwoju województwa poznańskiego”- 26.05.1976
– Złota Odznaka Związku Nauczycielstwa Polskiego 
– Złota Odznaką Towarzystwa Przyjaciół Dzieci
– dwukrotnie Srebrny Krzyż za Zasługi dla Polskiego Czerwonego Krzyża 
– Nagrody Ministra Oświaty i Wychowania, Kuratora Oświaty i Wychowania

Życie prywatne

W 1948 r. wyszła za mąż za nauczyciela Czesława Rębacza (1928-1997), z którym przez długie lata pracowali w kwileckiej podstawówce. W latach 1973-75 był gminnym dyrektorem zbiorczej Szkoły Gminnej im. Tadeusza Kościuszki w Kwilczu, a wcześniej przez wiele lat społecznym zastępcą kierownika placówki.

Czesław RębaczW latach 1984-86 pełnił funkcję inspektora oświaty i wychowania w Gminie Kwilcz. Był również prezesem zarządu Gminnej Spółdzielni „SCh” w Kwilczu. Początkowo mieszkali w Orzeszkowie w tzw. „pastorówce”, a następnie przenieśli się do mieszkania w budynku tzw. „starej szkoły” w Kwilczu. Doczekali się trzech synów: Zbigniewa, Tadeusza i Macieja oraz najmłodszej z rodzeństwa, córki, Lucyny.

Działalność na rzecz społeczności lokalnej

Współpracownicy i uczniowie zapamiętali ją jako nauczycielkę z powołania, niedościgniony wzór pracowitości i sumienności. Jej serdeczność, uśmiech i troska o dobro dziecka przejawiały się na każdym kroku. Nigdy nie odmówiła pomocy, zawsze stawiając siebie na drugim planie. Służyła radą, pomocą, dobrym i ciepłym słowem.

Józefa Rębacz z uczniami w czasie nauki pływaniaNauczyła pływać kolejne pokolenia młodych kwilczan, pokazywała otaczający świat w czasie lekcji w terenie. W latach 1982-1992 była opiekunką młodzieży dojeżdżającej, nauczycielką nauczania indywidualnego w Kurnatowicach, Miłostowie i Kwilczu. Pod koniec swojego życia uczyła bezpłatnie religii w salce parafialnej, przygotowując dzieci i młodzież do sakramentów.

We wspomnieniach dzieci pozostała jako osoba niezwykle pracowita,  nie tylko z konieczności podyktowanej sytuacją materialną, ale po prostu nie znosiła bezczynności, wierzyła, że jej pracowitość pomaga nie tylko rodzinie, ale także innym. Oprócz pracy zawodowej, zajmowała się również uprawą pola, co znacznie zasilało budżet rodzinny.

 

Włączała swoje dzieci do pomocy przy zbiorze truskawek, pomidorów, owoców i ich sprzedaży na wolnym rynku. „Pracowitość to cecha którą zawdzięczamy mamie – pozwoliła nam osiągnąć sukcesy w życiu. Kolejną jej cechą była ambicja podnoszenia kwalifikacji, oczywiście w trybie zaocznym, kosztem ewentualnego wolnego czasu. Zadbała o to, aby wszyscy z nas zrozumieli potrzebę uzyskania wyższego wykształcenia, sugerowała kogo chciałaby w przyszłości mieć, ale nie ingerowała w wybory, doczekując się w końcu prawnika, inżyniera, historyka i germanistki.

Józefa Rębacz wraz z dziećmi, które przygotowała do I Komunii Św. - 1988 r.Duży nacisk kładła na uzyskanie przez nas dodatkowych umiejętności (np. gry na instrumentach), czy nacisk na aktywność sportową i naukę języka niemieckiego. Szczególną troską mamy było nasze zdrowie, los przyprawił jej wiele trosk w tej sprawie, ale upór, wiara i dążenie do najlepszej pomocy pozwoliło pokonać trudności z pozytywnym skutkiem. Mama darzyła wielką, czasami nadmierną troską ludzi ze wsi, często pomagając materialnie uboższym. Jesteśmy dumni, że te cechy stały się elementem naszych charakterów i pozwoliły nam znaleźć właściwe miejsce w życiu. Mama otaczała nas wszystkich szczególną troską, ucząc jednocześnie jak żyć, wpajając cechy jakich nie możemy się powstydzić. Przez całe życie była osobą pozytywnie nastawioną do życia, darzyła wielkim szacunkiem wszystkich, niezależnie od pochodzenia mimo, że nie zawsze spotykała się z podobną reakcją innych, często tych, którym w różnych sytuacjach pomogła.”

 

 

(!) Sugerowany porządek życiorysu: Pochodzenie / Rodzina / Edukacja / Kariera / Działalność polityczna / Działalność społeczna / Działalność ekonomiczna / Rzecz lokalnej społeczności
Bibliografia i Netografia (odnośniki):
  • Kroniki Szkoły Podstawowej w Kwilczu
  • Marlena Śmigielska, Monografia Szkoły Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki w latach 1945-1995, Zielona Góra 1997.
  • Monika Pestka – Lehmann, Marcin Lehmann, Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki w Kwilczu, Kwilcz 2019.
  • Wspomnienia i fotografie udostępnione przez Zbigniewa, Tadeusza i Macieja Rębaczów oraz Lucynę Idziak
(!) skopiuj i wklej elementy powyżej by dodać więcej odnośników
Podprojekt:

III EDYCJA CYFROWEJ DZIECIĘCEJ ENCYKLOPEDII WIELKOPOLSKI „Dzieje Wielkopolanek.”

Szkoła:

Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki, adres: ul. Kard. Stefana Wyszyńskiego 20, 64-420, Kwilcz.

(!) kliknij dwukrotnie w element by zmienić dane kontaktowe.
Autorzy:

Tropiciele Tajemnic: 

Aleksandra Adamczyk, Wiktor Dorożała, Maria Holka, Zuzanna Matalewska, Zofia Makowiak, Kajetan Lehmann, Kacper Łabecki, Dominika Piotrowicz, Magdalena Piotrowicz, Jan Spychała, Adam Wolski, Gabriela Ziętkiewicz, pod opieką Moniki Pestki – Lehmann

(!) kliknij dwukrotnie by zmienić nazwę grupy projektowej.