Imię i nazwisko bohatera/bohaterki:
Tekla Chłapowska z Mańkowskich
Lata życia:
data narodzin:
23-05-1885
data śmierci:
23- 12-1962
Słowa kluczowe:
- Społecznica
- Zaangażowana i związana z dziećmi
- Dziedziczka Turwi
- Pro Ecclesiae et Ponrifice
- „Uja”
Zdjęcie (cover) bohatera/bohaterki:
Życiorys:
Tekla z Mańkowskich Chłapowska – ostatnia żeńska właścicielka rodzinnego majątku w Turwi. Była córką Antoniny Chłapowskiej (1852-1936) i Wacława Mańkowskiego (1850-1909). 27 listopada 1909 roku w Brodnicy pojęła za męża Zygmunta Chłapowskiego (1869-1919). Ich małżeństwo powiązane było z rodzinną tragedią. Otóż podczas polowania Zygmunt przypadkowo wystrzelił ze strzelby i śmiertelnie zranił Kazimierza Mańkowskiego, swego późniejszego szwagra. Po tym smutnym wydarzeniu doszło do zawarcia małżeństwa, które trwało zaledwie 10 lat i przerwane zostało śmiercią Zygmunta w Warszawie pod kołami tramwaju. Ze źródeł historycznych dowiadujemy się, że Tekla była postacią ważną dla rodziny i „domu turewskiego”. Tekla nazywana była „Ują”. Cechowała się żywiołowym temperamentem, była wesoła, miała wewnętrzną inicjatywę i „szczere, dobre serce” jak podają źródła. Była typem odpowiadającym swojemu czasowi – pełna, wysoka, zgrabna i wysportowana. Umiała kierować ludźmi i od nich wymagać. Oddawała się z namiętnością uczynkom miłosierdzia, zorganizowała w Turwi i Rąbiniu doskonałe na owe czasy przedszkole dla dzieci folwarcznych i biednych ze wsi.
Uhonorowana została medalem Pro Ecclesiae. Aktywnie wspierała Zakład dla Niewidomych w Laskach. Ponieważ nie doczekała się własnego potomstwa, większość własnych oszczędności przeznaczyła na wsparcie miejscowych dzieci i młodzieży. Obdarowywała miejscowe dzieci przystępujące do I Komunii Świętej łańcuszkiem i medalikiem. Przy okazji świąt Bożego Narodzenia dzieci otrzymywały jabłka, orzechy z przypałacowego ogrodu. Ponadto białą haftowaną chusteczkę oraz okolicznościowy obrazek. Z okazji Bierzmowania Tekla Chłapowska pełniła rolę świadka. Szczególnie opiekowała się dziećmi z ochronki założonej przez bł. Edmunda Bojanowskiego.
Po tragicznej śmierci męża przejęła w zarząd cały majątek. Ponieważ nie posiadała potomstwa rodzinne posiadłości przekazała adoptowanemu synowi Krzysztofowi Morawskiemu- Chłapowskiemu.
Swoje ostatnie lata życia spędziła w Bruczkowie, koło Borku Wielkopolskiego, w klasztorze ojców Werbistów, których przez lata była dobrodziejka. Pochowana została w Rąbiniu.
Bibliografia i Netografia (odnośniki):
- Chłapowski D., Kraków 1978, Kronika rodzinna, t.I, , (maszynopis – archiwum rodzinne)
- Grot Z.,Warszawa-Poznań 1983, Dezydery Chłapowski
- Morawski K., Kraków 1980, Wspomnienia z Turwi
- Prałat E., Poznań 2006, Mężyny Chłapowskie
- Libicki M., Libicki P., Poznań, 2010 Dwory i pałace wiejskie w Wielkopolsce
Podprojekt:
II EDYCJA CYFROWEJ DZIECIĘCEJ ENCYKLOPEDII WIELKOPOLSKI „Dzieje Wielkopolanek.”
Szkoła:
Szkoła Podstawowa im. Wł. Remonta w Krzyżanowie, Krzyżanowo 44, 63-100 Śrem
Autorzy:
Młodzi odkrywcy historii lokalnej: Maria Łazowska, Martyna Chmiel, Wiktoria Floryszak, Natalia Tomczak, Oskar Furmanowski i Hubert Statucki, opiekun – Ewa Mielcarek