Pochodzenie
Anna Linartas – Kita z domu Łukaszewicz, urodzona 23 grudnia 1942 r. w Klecku (powiat nieświeski). Córka Aleksandra i Michaliny Ponomarow. Rodzice pochodzili z Kresów Wschodnich (woj. nowogródzkie). W 1946 roku wraz z rodzicami i dwójką starszego rodzeństwa – bratem Tadeuszem i siostrą Ireną przyjechali jako repatrianci do Polski. Zamieszkali w Jędrzejewie. W latach 1949 -1962 mieszkali we wsi Kuźnica Czarnkowska (dawny powiat trzcianecki).
Edukacja i praca
Ukończyła Szkołę Podstawową w Kuźnicy Czarnkowskiej w 1956 roku. Następnie uczęszczała do 5 – letniego Liceum Pedagogicznego w Trzciance, które ukończyła w 1961 r. uzyskując świadectwo dojrzałości. Już w liceum pokochała plastykę i muzykę (grała na skrzypcach). Wychowawczynią pani Anny przez 5 lat była prof. Kazimiera Twardowicz (uczennica Xawerego Dunikowskiego), która zauważyła jej zdolności plastyczne i zachęcała do rozwoju zainteresowań w tym kierunku.
Po ukończeniu Liceum Pedagogicznego (w 1961 r.) podjęła pracę w Szkole Podstawowej w Czarnkowie, w której wcześniej odbyła praktykę z wyróżnieniem. Warto zaznaczyć, że nie uległa naciskom ówczesnej władzy, gdy przed wejściem na salę, tuż przed maturą oraz w pierwszych latach pracy (1961 i 1962 r.), zmuszana była do podpisania zgody na wstąpienie do PZPR. Straszono ją przeniesieniem do innej szkoły i nienagradzaniem za pracę. Po kilku latach nagonki (wizytacje, częste hospitacje) wszystko się uspokoiło. Osiągała bardzo dobre wyniki w pracy. Początkowo uczyła różnych przedmiotów, ale najbardziej fascynowała ją nauka wychowania plastycznego. Dzieci bardzo chętnie uczestniczyły w prowadzonych przez panią Annę kołach plastycznych.
W latach 1963 – 1965 studiowała w Zaocznym Studium Plastycznym w Poznaniu. Od 1974 r. do 1978 r. studiowała zaocznie w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu, uzyskując tytuł magistra w zakresie plastyki. Pracę dyplomową napisała nt. „Polichromie Wacława Taranczewskiego w Wielkopolsce”- znanego artysty, urodzonego w Czarnkowie w 1903 r. Chciała podkreślić jego pochodzenie i twórczość. Skatalogowała polichromie artysty i opracowała monografie trzech obiektów sakralnych na terenie Poznania. Jej zainteresowania architekturą sakralną, wystrojem wewnętrznym, podkreślanym poprzez malarstwo ścienne, miały na celu pokazanie wartości artystycznych tych obiektów.
Poszerzając swoje kwalifikacje i wiedzę nieustannie wszczepiała zamiłowanie do sztuki. Prowadziła lekcje pokazowe z plastyki dla nauczycieli z powiatu. W 1983 roku zdobyła uprawnienia I kategorii do pracy z zespołami zainteresowań – wydane przez Wydział Kultury i Sztuki przy Urzędzie Wojewódzkim w Pile. W 1992 r., po 31 latach pracy w Szkole Podstawowej w Czarnkowie, przeszła na emeryturę. Później jaszcze przez 6 lat pracowała w Szkole Podstawowej w Gulczu, Gimnazjum w Rosku, Liceum Ogólnokształcącym w Czarnkowie oraz Studium Zaocznym przy LO.
Działalność
Przez około 30 lat prowadziła zajęcia plastyczne dla dzieci i młodzieży przy Czarnkowskim Domu Kultury (obecnie Miejskie Centrum Kultury w Czarnkowie – MCK). W ciągu 37 lat swojej pracy zawodowej zawsze zwracała uwagę, aby rozwijać zdolności i zainteresowania plastyczne swoich podopiecznych. Swoją pasją „zarażała” uczniów, organizowała konkursy i wystawy. Jak sama mówi: „Najbliższe memu sercu są dzieci i młodzież, a także rozwijanie i pielęgnowanie ich zamiłowań”. Jej uczniowie z powodzeniem brali udział w konkursach na szczeblu powiatowym i wojewódzkim. Około 10 jej uczniów ukończyło liceum plastyczne, a pięciu wyższe uczelnie artystyczne, co sprawiło malarce wiele satysfakcji. Jej wychowankiem jest artysta plastyk – Józef Nowicki, który wielokrotnie okazywał pani Annie swoją wdzięczność za to, że rozbudziła w nim zainteresowanie sztuką. Wspomina o tym w książce „Powrót do gniazda” wydanej w 2005 r.
Dzięki jej zaangażowaniu tradycją stały się od 1992 roku wystawy poplenerowe w Czarnkowskim Domu Kultury pn. „Cztery plenery”, podczas których eksponuje się prace tworzone najczęściej na plenerach w Nadarzycach. Prace wystawiali tu artyści z różnych stron naszego kraju – miedzy innymi z Warszawy, Sieradza, Łodzi, Poznania, Piły i Czarnkowa.
Pani Anna była pomysłodawcą utworzenia „Galerii Pięciu” przy Miejskim Centrum Kultury w Czarnkowie. Powstała ona 23 listopada 1995 r., w czasie działania Klubu Plastyka i zrzeszała twórców amatorów oraz kilku artystów plastyków. Do Klubu Plastyka należało wówczas pięć osób: panie Anna Linartas – Kita, Krystyna Kmieciak, Barbara Czeguś, Grażyna Rębarz i Magdalena Malek – stąd ta nazwa. Do dziś odbywają się tam wystawy twórców miejscowych i nie tylko.
W 1999 roku, będąc członkiem Związku Artystów Plastyków (Zarząd w Pile), zgodnie z obowiązującym statutem ZAP, pani Anna tworzy Oddział zw. Delegaturą Czarnkowską ZAP i zostaje jej prezesem. Do Delegatury oprócz pani Anny należą wówczas artyści: Wanda Dyla, Ryszard Wiszowaty, Grażyna Rębarz, Alicja Polarczyk i Krystyna Kmieciak. Zadaniami Delegatury było organizowanie wystaw twórców ze środowiska lokalnego i nie tylko. To też okazja do wymiany doświadczeń i podnoszenia poziomu artystycznej twórczości. Funkcję prezesa pełni do 2008 r.
Uczestniczyła w wielu plenerach ogólnopolskich. W latach 2000 – 2008 zorganizowała 9 Ogólnopolskich Plenerów Plastycznych w Lubaszu, pełniąc wówczas funkcje komisarza pleneru. Korzystała ze wsparcia swojego męża Edwarda, który pomagał przy ich organizowaniu. Każdy plener był okazją do wymiany doświadczeń i poznawania ciekawych ludzi z różnych zakątków Polski. Zachęciła uczestniczących artystów do tradycji przekazywania po każdym plenerze po jednym obrazie Stowarzyszeniu Dzieci Niepełnosprawnych – Fundacji „Serce Dziecka”. Spełniało się wówczas jej życzenie, że „dobrze widzi się tylko sercem”.
W latach 2010 – 2014 pełniła funkcje I v-ce prezesa nowopowstałego Związku Plastyków Artystów Rzeczypospolitej Polskiej (ZPARP) z siedzibą w Pile. Była też przewodniczącą komisji kwalifikacyjnej. W 2014 roku złożyła rezygnację z pełnienia w/w funkcji ze względów osobistych.
Swoje obrazy wystawiała podczas 15 wystaw indywidualnych i 45 wystaw zbiorowych:
1981 – wystawa indywidualna w Czarnkowskim Domu Kultury (CzDK) pt. „Galeria jednego obrazu”,
1982 – CzDK – pt. „Galeria jednego obrazu”,
1983 – wystawa indywidualna w CzDK – sala widowiskowa (20 obrazów),
1989 – wystawa indywidualna w CzDK pt. „Obok nas” (30 obrazów),
1990 – wystawa indywidualna w CzDK pt. „Przyroda i my” (35 obrazów),
1990 – wystawa zbiorowa w CzDK pt. „Malarstwo Członków Klubu Plastyka”,
1992 – wystawa zbiorowa w CzDK pt. „Czarnkowscy twórcy”,
1994 – 2008 – 11 wystaw zbiorowych w CzDK pt. „Cztery plenery”,
1995 – wystawa zbiorowa członków Klubu Plastyka w „Galerii pięciu” w CzDK,
1996 – „Ogólnopolska Wystawa” zbiorowa w Pile pt. „Wszystko już było”,
1998 – wystawa indywidualna w CzDK z okazji 25 – lecia pracy twórczej,
1999 – wystawa zbiorowa w CzDK członków Delegatury Czarnkowskiej Związku Artystów Plastyków z siedzibą w Pile,
1999 – wystawa indywidualna w Wieleniu z okazji Dni Wielenia,
1999 – wystawa zbiorowa, poplenerowa w Kiekrzu,
2000 – wystawa indywidualna w Lubasz, otwierająca obchody Dni Lubasza (40 prac),
2000 – 2008 – 9 wystaw zbiorowych, poplenerowych w Lubaszu – uczestników Ogólnopolskiego Pleneru Malarskiego,
2002 – wystawa zbiorowa w Muzeum Ziemi Czarnkowskiej pt. „Salon Wielkopolski”,
2002 – wystawa zbiorowa w CzDK członków Delegatury Czarnkowskiej Związku Artystów Plastyków z siedzibą w Pile,
2003 – wystawa zbiorowa w CzDK,
2004 – wystawa indywidualna w Galerii Prasowej Redakcji Gazety Poznańskiej w Pile,
2004 – wystawa indywidualna w Szkole Podstawowej nr 1 w Czarnkowie z okazji Dnia Edukacji Narodowej,
2004 – wystawa zbiorowa z okazji „Dni Ziemi Czarnkowskiej”,
2005 – wystawa zbiorowa w CzDK członków Delegatury Czarnkowskiej Związku Artystów Plastyków z siedzibą w Pile,
2006 – wystawa zbiorowa w Tucznie członków Delegatury Czarnkowskiej Związku Artystów Plastyków z siedzibą w Pile,
2006 – wystawa zbiorowa w Poznaniu członków Delegatury Czarnkowskiej Związku Artystów Plastyków z siedzibą w Pile – galeria DEDAL,
2009 – wystawa indywidualna w Pile – galeria „NA PODDASZU” (35 prac),
2010 – wystawa zbiorowa w galerii Szkoły Policyjnej w Pile,
2011 – wystawa indywidualna w Lubaszu – Rodzinny Festyn Parafialny,
2012 – wystawa w Muzeum Miejskim „Sztygarka” w Dąbrowie Górniczej „Ogólnopolskie Biennale Plastyki”,
2012 – wystawa indywidualna w CzDK z okazji 42 – lecia pracy twórczej,
2012 – wystawa indywidualna w Poznaniu – galeria „Polan Sto”(40 prac),
2014 – wystawa indywidualna w Lubaszu – Festyn Rodzinny dla dzieci.
Z wielkim sentymentem wspomina pierwsze wystawy m.in. z okazji obchodów Dni Ziemi Czarnkowskiej, wystawę z okazji 25-lecia pracy twórczej, Ogólnopolską Wystawę pn. „Wszystko już było” w Pile oraz wystawę w roku 2012, z okazji 42 – lecia swojej twórczości w Miejskim Centrum Kultury w Czarnkowie. W tym samym roku – 2012 – pokazała swój dorobek (40 prac) w Galerii „POLAN STO” w Poznaniu. O tej wystawie bardzo ciepło wypowiedział się w katalogu kurator wystawy, historyk sztuki dr Zygmunt Dezor – ,,Całość wystawionych obrazów charakteryzuje elegancka i wysmakowana, stonowana kolorystyka, chociaż zdarzają się prace o zdecydowanych mocnych i kontrastowych barwach (impresje w czerwieni). Rewelacyjne są impresje i ornamenty kwiatowe – kolorystycznie i kompozycyjnie. W twórczości autorki wystawy spotykamy również atrybuty religijne i patriotyczne świadczące o malarstwie zaangażowanym, symbolizującym stany emocjonalne („Cierpienie”, „Nadzieja”). W sumie to prawdziwa uczta artystyczna dla koneserów sztuki.” Będąc na emeryturze nadal tworzy i ciągle pogłębia wiedzę. Interesuje się sztuką i kulturą antyczną, epoką średniowiecza, renesansu oraz sztuką przełomu XIX i XX w. Ulubionymi malarzami są: Leonardo da Vinci, Van Gogh, Cezanne i Stanisław Wyspiański.
Osiągnięcia
Dyplomy i podziękowania:
1987 r. – dyplom za upowszechnienie kultury na Ziemi Czarnkowskiej,
1988 r. – podziękowanie za przekazanie 6 obrazów dla Klubu Seniora w Czarnkowie,
1989 r. – podziękowanie za upowszechnienie kultury w Czarnkowie,
1992 r.– podziękowanie za zaangażowanie w przygotowanie i przeprowadzenie obchodów 800 – lecia Miasta Czarnkowa,
1995 r. – dyplom za trud włożony w tworzenie pięknych kart historii ZNP,
1998 r.– podziękowanie za współpracę organizacyjną w przygotowaniu i przeprowadzeniu Dni Ziemi Czarnkowskiej,
2000 r. – Certyfikat Dobroczynności za przekazanie dzieła (obrazu – olej) na rzecz normalności życia mieszkańców Domu Pomocy Społecznej w Rzadkowie,
2000 r. – podziękowanie za doprowadzenie uczniów do finału międzynarodowego konkursu ,,Spotkania: Niemcy i Polscy sąsiedzi w Europie” organizowanym wspólnie z Rządem Kraju Książkowego RFN Badlenia – Wirtembergia,
2002 r. – podziękowanie za wkład pracy i ofiarność w budowie Pomnika Krzyża w Połajewie – Społeczny Komitet Budowy,
2002 r. – podziękowanie za życzliwość i współpracę w działaniach na rzecz rozwoju integracji Środowiska Samorządowego oraz przekazanie prac malarskich Stowarzyszeniu Dzieci Niepełnosprawnych – wójt gminy Lubasz,
2002 – gratulacje dot. osiągnięć uczniów na konkursach ponadlokalnych – burmistrz Wielenia,
2002 r. – podziękowanie za pracę w komisji IV Powiatowego Konkursu Plastycznego – dyrektor Publicznego Gimnazjum w Gębicach,
2003 r. – podziękowanie za krzewienie folkloru w gminie – Komitet Organizacyjny Powiatowego Święta Plonów w Gulczu,
2003 r. – podziękowanie za przekazanie obrazu na rzecz XI finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy – Warszawa,
2004 r. – podziękowanie za udostępnienie prac w Galerii Prasowej w Pile – redakcja Gazety Poznańskiej,
2004 r. – podziękowanie za zaangażowanie i organizację pleneru plastycznego – wójt gminy Lubasz,
2004r. – podziękowanie za przekazanie wsparcia rzeczowego – obrazu – dyrektor Szkoły Podstawowej w Kruczu,
2007r. – podziękowanie za działalność na rzecz krzewienia kultury regionu – wójt gminy Lubasz,
2008 r. – podziękowanie z okazji XX – lecia Samorządu Gminy Lubasz – wójt gminy Lubasz,
2009r. – podziękowanie za trud i zaangażowanie w powstaniu Związku Artystów Plastyków,
2011 r. i 2014 r. – podziękowania za udział w ,,Rodzinnych Festynach Parafialnych” w Lubaszu,
2012 r. – podziękowanie za współpracę z Przedszkolem Miejskim nr 29 w Gorzowie Wielkopolskim,
2013 r. – dyplom za sumienną i oddaną pracę na stanowisku I Wiceprezesa Zarządu Krajowego Związku Artystów Plastyków Rzeczpospolitej Polskiej (ZPARP).
Odznaczenia i wyróżnienia:
– Nagroda II stopnia za osiągnięcia w pracy dydaktycznej i wychowawczej – Minister Oświaty i Wychowania – Warszawa 1979 r.,
– Złoty Krzyż Zasługi – 21.09.1983 r.,
– Medal 40-lecia Polski Ludowej – 22.07.1984 r.,
– Złota Odznaka ZNP – 23.06.1986 r.,
– Medal za wybitne zasługi w rozwoju oświaty woj. pilskiego – 1.09.1986 r.,
– Odznaka „Za zasługi dla Czarnkowa” – 15.04.1988 r.,
– Srebrna Odznaka Honorowa Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej – 6.05.1988 r.,
– Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 25.09.1991 r.,
– Uhonorowanie przez starostę pow. czarnkowsko – trzcianeckiego odznaczeniem „Za współtworzenie wizerunku kultury w powiecie czarnkowsko – trzcianeckim” – marzec 2004,
– „Złota sztaluga za twórczość i pracę społeczną na rzecz Związku Artystów Plastyków” – 2002 r.,
– Medal Związku Artystów Plastyków z okazji 20-lecia ZAP,
– Medal z okazji 100 – lecia ZNP – 8.10.2005 r.,
– Wyróżnienie w Ogólnopolskim Biennale Plastyki – Dąbrowa Górnicza 20.10.2012 r.
Znaczenie postaci
Malarka uprawia malarstwo sztalugowe, olej. Dostrzega piękno, które nas otacza i według własnej interpretacji utrwala je na płótnie. Inspiracją jest otaczająca przyroda. Ulubione tematy twórcze to: pejzaże (szczególnie urokliwe, nadnoteckie okolice), sceny rodzajowe, martwe natury, tematy sakralne według własnej wizji, impresje oraz kwiaty – często stylizowane w bardzo ozdobnych kompozycjach otwartych. „Kwiaty towarzyszą człowiekowi przez całe życie” – mówi malarka. Najbardziej lubi polne stokrotki, mlecze, maki. Czasami potrafi ją zafascynować nawet jeden, niepozorny kwiatek. Najbardziej lubi te polne, które są takie skromne i piękne. W pewnym okresie fascynował artystkę temat narkomanii, sceny katastroficzne. W swoich obrazach pokazuje piękno i przemijanie według własnych odczuć i wizji (pewien symbolizm). Jej twórczość to radosne malarstwo, pełne ciepła, koloru i optymizmu. W swojej kolekcji posiada także prace, z którymi związana jest emocjonalnie, a które namalowała z wyobraźni, opierając się na wojennych wspomnieniach matki. Tak powstał jej ulubiony obraz „Katyńska prawda”. Anna Linartas – Kita mówi o sobie: „Jestem szczęśliwą żoną, matką, babcią, prababcią i …emerytką…. ale nie odpoczywam. Wręcz przeciwnie. Z całą energią poświęcam się swojej życiowej pasji – malarstwu. Jest ono dla mnie odskocznią od szarej codzienności. Przy sztaludze mogę stanąć o każdej porze dnia i nocy. Ja to po prostu kocham…”.
Pani Anna ceni najbardziej prawdziwą przyjaźń i dobroć. Jej dewizą jest znana myśl: „Człowiek jest tyle wart, ile może dać drugiemu człowiekowi”. Nie lubi zakłamania, fałszu i oszustwa. Dziwi ją brak umiejętności przyznawania się do błędów. Uważa, że sztuką jest naprawiać swoje błędy i wybaczać je innym. Jej przesłanie to: „Kochajmy ludzi, wybaczajmy wyrządzone krzywdy i uczmy się dostrzegać piękno, które nas otacza”.
Jej prace znajdują się w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą – w Wielkiej Brytanii, USA, Meksyku, Holandii, Niemczech, Szwecji i we Włoszech.
Rodzina
W 1967 roku zawarła związek małżeński z Piotrem Linartas, który zmarł w 1976 r. mając 34 lata. Pochowała dwoje małych dzieci. W roku 1988 wyszła ponownie za mąż za Edwarda Kitę, wdowca z dwójką dorosłych synów: Markiem i Grzegorzem. Starszy Marek ma dwie córki: Beatę i Edytę, jest już dziadkiem (wnuk Maciej). Młodszy Grzegorz (żona Dorota) jest ojcem 6-letniej Kasi. Właśnie najmłodsza Kasia jest oczkiem w głowie dziadków. Wykazuje zdolności artystyczne, maluje plakatówkami i akrylami. Może pójdzie śladami babci?
Źródło:
Katalog malarstwa Anny Linartas – Kita – wydany z okazji 25 lecia pracy twórczej
Poznański Dom Kultury „Polan Sto”
http://www.polansto.pl/wydarzenia/141
http://www.polansto.pl/wernisaze/28
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Staszica w Pile
http://www.pwsz.pila.pl/news,pl,aktualnosci,415,malarstwo-anny-linartaskita.html
Miejskie Centrum Kultury w Czarnkowie
http://mck.czarnkow.pl/index.php?strona=12-07-27.php
Szkoła Policji w Pile
http://mck.czarnkow.pl/index.php?strona=12-07-27.phppila.szkolapolicji.gov.pl/joomla/104-maj/402-wizytowki-w-bibliotece.html
Komenda Wojewódzka Policji w Poznaniu
http://www.wielkopolska.policja.gov.pl/index.php/aktualnosci/newsy/390-czarnkow-final-konkursu-wiedzy-o-uzaleznieniach
Powiat czarnkowsko – trzcianecki
http://www.czarnkowsko-trzcianecki.pl/asp/pl_start.asp?typ=13&sub=0&menu=31&dzialy=31&temp=3&temp=4&schemat=1&akcja=artykul&artykul=79