Pochodzenie
Edmund Andersohn urodził się 15.10.1905 r. w Trzemesznie, zmarł w Warszawie 1.01.1969 roku.
Jego rodzice Edward i Franciszka (z domu Plewińska) z zawodu byli nauczycielami. Zmarli w 1945 r. w Trzemesznie, gdzie są pochowani. Dzieciństwo spędził w Trzemesznie. Miał dziewięcioro rodzeństwa, tylko troje braci przeżyło czas II wojny światowej. Tadeusz – był księdzem, przez 22 lata przeorem Świętej Lipki i zajmował się renowacją tego zabytku. Stefan – drukarz, miał przed wojną drukarnię w Poznaniu. Marcel – zajmował się pszczelarstwem, a jego żona uprawą róż.
Wykształcenie
Jego pasją było nauczycielstwo, z nim związał swoje dorosłe życie. Do zawodu nauczycielskiego przygotowywał się w Seminarium Nauczycielskim w Gnieźnie.
Lata przedwojenne i czas II wojny światowej
Pierwszą pracę podjął w Mieścisku koło Gniezna. Uczył historii i śpiewu. Był bardzo muzykalny, grał na skrzypcach, świetnie pływał, jeździł na nartach, lubił wycieczki rowerowe i górskie.
Na jednej z konferencji dla nauczycieli poznał swoją przyszłą żonę Leokadię. Była nauczycielką w klasach początkowych, później uczyła także języka polskiego i pracowała w bibliotece.
Leokadia Andersohn z domu Hetmańska, urodziła się 23.09.1905 r. w Poznaniu w rodzinie kolejarskiej, jej mama miała na imię Maria. Miała siostrę Stanisławę i brata Bernarda. Ukończyła Seminarium Nauczycielskie w Poznaniu. Pierwszą pracę podjęła w szkole w Gołańczy.
Ślub państwa Leokadii i Edmunda odbył się 25.08.1937 r. w Poznaniu. Przed wojną zamieszkali w Stęszewie, Edmund Andershon pracował jako inspektor oświaty w Poznaniu, a żona była kierownikiem tutejszej szkoły podstawowej. W 1939 roku urodziła się ich pierwsza córka – Romana.
Z wybuchem II wojny światowej Edmund Andersohn został powołany do obrony Ojczyzny. Jego żona w czasie okupacji przebywała w Poznaniu i potajemnie uczyła języka polskiego dzieci krewnych, oficjalnie wykonując prace biurowe, ponieważ bardzo dobrze znała język niemiecki. Po kapitulacji wojsk polskich, Edmund został przez władze niemieckie aresztowany, bowiem wspólnie z braćmi – Stefanem i Kazimierzem przez rok drukowali dokumenty dla Polaków mieszkających w Galicji. Po roku Niemcy odkryli ten proceder. Stefan ukrywał się w różnych miejscach w Polsce a Kazimierz został uwięziony prawdopodobnie w Forcie VII w Poznaniu. Zginął w czasie wojny, nie wiadomo jednak gdzie.
Edmund Andershon został osadzony w więzieniu we Wronkach, następnie wywieziony „na roboty” do obozów pracy do Niemiec w okolice Kassel.
Po zakończeniu wojny nie wrócił od razu do domu lecz organizował w Neukirchen szkołę dla polskich dzieci, a na rozkaz mjr Bulońskiego został jej kierownikiem. Z rozkazu władz amerykańskich 25 lipca 1945 r. szkoła ta została przeniesiona do miasteczka Korbach.
Leokadia Andershon wraz z córką Romaną po wojnie wróciła do szkoły w Gołańczy i tu czekała na powrót męża.
Praca zawodowa w Polsce powojennej
W 1949 roku na świat przyszedł ich syn Aleksander. W grudniu 1951 r. rodzina Andershonów przeniosła się ze Stęszewa do Puszczykowa. Leokadia została kierownikiem tutejszej szkoły. Szkoła ta mieściła się w obecnym budynku przedszkola „Leśni Przyjaciele” przy ulicy Przyszkolnej. We wrześniu 1951 r. naukę w klasach I-IV rozpoczęło około 135 dzieci z terenu Puszczykówka. W tym czasie Edmund Andershon był ciągle inspektorem Wydział Oświaty w Poznaniu. W 1952 roku urodziła się najmłodsza córka Andershonów – Hanna. Prawdopodobnie z powodu pogorszenia się stanu zdrowia, Leokadia Andershon zrezygnowała ze stanowiska kierowniczego.
Od 1 września 1953 r. kierownikiem Szkoły Podstawowej nr 2 w Puszczykowie został Edmund Andershon. Widząc, że do szkoły uczęszcza coraz więcej dzieci i nauka trwa do bardzo późnych godzin popołudniowych, rozpoczął 15 kwietnia 1956 roku starania o wybudowanie nowego gmachu szkoły. Trwały one długo i były trudne. Trzeba było oprócz zgody władz znaleźć odpowiednią lokalizację i wykupić teren, zgromadzić fundusze i dopilnować realizacji planów. W tym czasie dzieci, które chodziły do tej szkoły było coraz więcej. Uczyły się na dwie zmiany, w malutkich klasach.
Pozwolenie na budowę uzyskano w 1961 roku. Dokumentację przygotował za darmo mieszkaniec Puszczykowa architekt inż. Leszek Klause. W projekcie było 11 klas, sala gimnastyczna i biblioteka oraz dwa mieszkania służbowe dla nauczycieli.
Uroczystość wmurowania aktu erekcyjnego pod nową szkołę odbyła się w niedzielę 6 maja 1962 roku.
Zbudowano ją ze Społecznego Funduszu Budowy Szkoły i wydatnej pomocy mieszkańców Puszczykowa. Prace przy budowie trwały do końca 1963 roku. Uczniowie pod nadzorem nauczycieli, wykonywali prace porządkowe, żeby jak najszybciej mogli uczyć się w lepszych warunkach.
Z udziałem przedstawicieli władz, 5 stycznia 1964 r. nastąpiło otwarcie szkoły i nadanie jej imienia Powstańców Wielkopolskich.
Edmund Andershon przeszedł na emeryturę w 1967 roku.
Zmarł na zawał serca idąc do teatru w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Puszczykowie.
We wspomnieniach…
Edmunda Andershona zapamiętano jako wysokiego, przystojnego, miłego mężczyznę o brązowych oczach i włosach, który lubił pracę w szkole a młodych nauczycieli traktował po ojcowsku, pouczał, hospitował.
Leokadia Andershon – szczupła, brunetka, bardzo wesoła z uśmiechem na twarzy. Zawsze dbała o dobro szkoły i miała dobre serce, była punktualna, pracowita, dobra i uprzejma.
Rodzina i znajomi
Andershonowie mieli troje dzieci: dwie córki – Romanę i Hannę oraz syna Aleksandra, wszyscy zostali pedagogami, założyli rodziny. Najstarsza Romana była nauczycielką języka polskiego, zmarła w 2003 r. Aleksander odziedziczył zamiłowanie do sportu po ojcu, ukończył Akademię Wychowania Fizycznego. Najmłodsza Hanna, tak jak mama, została nauczycielką w klasach nauczania początkowego. Jej mąż i córka to także nauczyciele.
Leokadia Andershon zmarła 17.01.1967 r. w Puszczykowie i tu jest pochowana.
Do grona przyjaciół można zaliczyć Franciszka Heigelmanna, ówczesnego kierownika Szkoły Podstawowej nr 1 w Puszczykowie, Arkadego Fiedlera – pisarza i podróżnika, Tadeusza i Kazimierę Kostusiaków, właścicieli puszczykowskiej lodziarni.
Znaczenie postaci
Zawdzięczamy mu wybudowanie nowej szkoły, w której się uczymy. Zarówno Edmund Andershon jak również jego żona byli przykładem dla wielu nauczycieli, którzy pod ich kierunkiem rozpoczynali pracę w szkole. W powojennym trudnym życiu organizowali uczniom obozy, wycieczki i kolonie, starając się zaszczepić w nich pasje i przygotować ich do dorosłego życia.
Zasługi Edmunda i Leokadii Andershonów zostały docenione przez puszczykowskie władze, które w 1990 roku ich imieniem nazwały ulicę, położoną blisko naszej szkoły.
Źródła informacji zawartych w biogramie:
– wywiadu z Hanną Andershon-Tubis, córką Edmunda i Leokadii Andershonów,
– artykułu Władysławy Florczak „Patronowie puszczykowskich ulic Leokadia i Edmund Andershonowie” w: Gazeta Puszczykowska nr 13 (grudzień) z 1990 r. s.17
– historii Szkoły Podstawowej Nr 2 w Puszczykowie opublikowanej na stronie internetowej: http://sp2puszczykowo.edupage.org/text1/? ;
Więcej zdjęć:
http://sp2puszczykowo.edupage.org/
– w zakładce Faktografia (1951-61) http://sp2puszczykowo.edupage.org/text/?text=text/text1&subpage=1& ;
– w zakładce Faktografia (1961-…) http://sp2puszczykowo.edupage.org/text/?text=text/text1&subpage=2&