Pochodzenie i rodzina
Edward Lewandowski urodził się 5 kwietnia 1924 roku w Brwilnie w powiecie płockim. Tam też mieszkał wraz z rodzicami i rodzeństwem.
Matka Janina z domu Kaszubska (1898 – 1960).
Ojciec Władysław (1887 – 1944) był gajowym w Nadleśnictwie Góry – Leśnictwo Brwilno (obecnie – Płock).
Edward Lewandowski miał dwóch braci: Ryszarda (1917 – 1989), który po ukończeniu szkoły dla leśniczych rozpoczął pracę w Nadleśnictwie Przedbórz. Po kampanii wrześniowej powrócił do rodzinnego domu, a w 1942 roku został wywieziony na przymusowe roboty do Prus Wschodnich. Drugi brat Zdzisław (1921 – 1996) pracował w niemieckim magazynie materiałów malarskich i budowlanych w Płocku. Siostra Maria, najmłodsza z rodzeństwa, urodziła się w 1931 roku.
W 1950 roku Edward Lewandowski ożenił się z córką leśniczego z Nadleśnictwa Jegiel – Krystyną Malewską ( 1923 – 2012) – studentką Akademii Medycznej we Wrocławiu. Pani Lewandowska pracowała zawodowo jako stomatolog w grodzieckim ośrodku zdrowia.
Z ich związku urodziło się dwóch synów: Tadeusz (ur. w 1951 roku), z którym pan Edward mieszka do dziś i młodszy Witold (ur. w 1955 roku).
Edukacja
Do wybuchu wojny Edward Lewandowski ukończył cztery klasy gimnazjum. W czasie II wojny światowej Niemcy zamknęli wszystkie polskie placówki oświatowe, dlatego też nie mógł kontynuować nauki.
Po wojnie skończył liceum w Płocku. Studia na Wydziale Leśnym w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie w systemie zaocznym rozpoczął w 1948 roku i po zdaniu egzaminu przed komisją weryfikacyjno – egzaminacyjną otrzymał dyplom inżyniera leśnika w roku 1957.
Działalność niepodległościowa rodziny Lewandowskich
Państwo Lewandowscy wraz z synami od początku okupacji niemieckiej włączali się w działalność niepodległościową. We wspomnieniach
o okolicznościach śmierci swojego ojca Władysława, Edward Lewandowski pisze: „Już w zimie otrzymywaliśmy pierwsze konspiracyjne gazetki. Były to informacje z nasłuchu radiowego pisane na maszynie przez kalkę na papierze przebitkowym. Budziły one nadzieję, że wojna nie będzie trwała wiecznie i Niemcy nie zwyciężą w rozpętanej przez nich wojnie, a niesamowity ucisk i eksterminacja ludności polskiej nie będą trwały długo.”
o okolicznościach śmierci swojego ojca Władysława, Edward Lewandowski pisze: „Już w zimie otrzymywaliśmy pierwsze konspiracyjne gazetki. Były to informacje z nasłuchu radiowego pisane na maszynie przez kalkę na papierze przebitkowym. Budziły one nadzieję, że wojna nie będzie trwała wiecznie i Niemcy nie zwyciężą w rozpętanej przez nich wojnie, a niesamowity ucisk i eksterminacja ludności polskiej nie będą trwały długo.”
Podobnie jak brat Zdzisław, aby uchronić się od przymusowego wywozu, Edward rozpoczął pracę dla Niemców. Miał wówczas piętnaście lat. Najpierw w Brwilnie jako robotnik leśny, a od roku 1942 w szkółkach Zarządu Dróg Wodnych w Maszewie jako tłumacz (języka niemieckiego uczył się przed wojną w szkole) i pomocnik niemieckiego kierownika szkółek. Cały czas wraz z bratem Zdzisławem i rodzicami byli bardzo zaangażowani w ruch oporu.
W 1943 roku rodzina Lewandowskich ukryła Tadeusza Krzechowskiego – członka sztabu płockiego obwodu Armii Krajowej. W tym celu niedaleko Brwilna, w lesie, Lewandowscy wybudowali schron, w którym mężczyzna przebywał do sierpnia 1944 roku.Przez cały czas ukrywania się, Krzechowski przychodził do Lewandowskich na posiłki i po zapasy jedzenia na kolejny dzień. Edward Lewandowski często prowadzał go na spotkania z łącznikiem. W czasie okupacji było to bardzo niebezpieczne i groziło śmiercią z rąk hitlerowców.Niestety, miejsce ukrywania się członka AK zostało przypadkowo wykryte przez kobietę zbierającą w lesie grzyby. W niedługim czasie o schronie dowiedziało się gestapo. Krzechowski zmienił miejsce pobytu. Pomimo usunięcia wszelkich śladów, Niemcy w krótkim czasie odnaleźli schron. Tego dnia Władysław Lewandowski został zastrzelony przez niemieckich okupantów.
W pobliżu schronu znalazł go syn Zdzisław, który udając grzybiarza wyruszył na poszukiwania ojca. Wieczorem bracia poszli po ciało, jednak go nie znaleźli. Okazało się, że Niemcy zabrali je i pochowali na cmentarzu w Brwilnie. Władysław Lewandowski spoczywa tam do dziś.
W pobliżu schronu znalazł go syn Zdzisław, który udając grzybiarza wyruszył na poszukiwania ojca. Wieczorem bracia poszli po ciało, jednak go nie znaleźli. Okazało się, że Niemcy zabrali je i pochowali na cmentarzu w Brwilnie. Władysław Lewandowski spoczywa tam do dziś.
W 2011 roku na terenie Leśnictwa Brwilno odbyła się uroczystość otwarcia punktu edukacyjnego oraz poświęcenia obelisku pamięci leśników poległych w walce za Ojczyznę. Obelisk upamiętnia przede wszystkim Władysława Lewandowskiego, gajowego z Brwilna, który zginął z rąk hitlerowców.
Praca zawodowa
Całe życie zawodowe Edwarda Lewandowskiego związane było z Lasami Państwowymi. Pierwszą pracę rozpoczął w roku 1946 jako podleśniczy, pełniąc obowiązki leśniczego leśnictwa Ślepioty w Nadleśnictwie Jegiel. Od roku1950 powierzono mu pełnienie obowiązków nadleśniczego
w Nadleśnictwie Różan. Tutaj właśnie dokonał udoskonalenia technicznego, które było związane z przygotowaniem nasion jarzębiny do wysiewu, za co otrzymał od Urzędu Patentowego PRL w 1954 roku Świadectwo o Dokonaniu Udoskonalenia Technicznego. W każdym kolejnym nadleśnictwie
w którym podejmował pracę, także sprawował funkcję nadleśniczego. Były to miejscowości w obecnym województwie mazowieckim: Parciaki (1955 – 1961), Sierpc (1961 – 1976).
w Nadleśnictwie Różan. Tutaj właśnie dokonał udoskonalenia technicznego, które było związane z przygotowaniem nasion jarzębiny do wysiewu, za co otrzymał od Urzędu Patentowego PRL w 1954 roku Świadectwo o Dokonaniu Udoskonalenia Technicznego. W każdym kolejnym nadleśnictwie
w którym podejmował pracę, także sprawował funkcję nadleśniczego. Były to miejscowości w obecnym województwie mazowieckim: Parciaki (1955 – 1961), Sierpc (1961 – 1976).
Ostatnie 9 lat pracy przed przejściem na zasłużoną emeryturę, pełnił obowiązki nadleśniczego w Nadleśnictwie Grodziec (1970 – 1985), gdzie mógł
w pełni wykorzystać swoje doświadczenie zawodowe. Dał się poznać jako bardzo dobry współpracownik i szef.
w pełni wykorzystać swoje doświadczenie zawodowe. Dał się poznać jako bardzo dobry współpracownik i szef.
Do czasu przejścia na emeryturę, w roku 1990 pełnił funkcję inspektora obwodowego w Okręgowym Zarządzie Lasów Państwowych w Poznaniu. Jego praca polegała na kontroli prawidłowości postępowania w zakresie hodowli lasu w obwodzie inspekcyjnym obejmującym kilka nadleśnictw .
Pasje
Edward Lewandowski jest człowiekiem mającym wszechstronne zainteresowania i uzdolnienia. Cały czas rozwija swoje pasje i stara się żyć aktywnie.
Członkiem Polskiego Związku Łowieckiego jest od roku 1952. Pełnił w nim różne funkcje: łowczego, prezesa, członka zarządu w latach 1980 – 1990, członka Naczelnej Rady Łowieckiej od 1980 do 2000 roku, a w latach 1990 – 2010 prezesa Okręgowej Rady Łowieckiej w Koninie. Był inicjatorem utworzenia koła łowieckiego „Leśnik” w Grodźcu, a także członkiem i założycielem koła łowieckiego „Gęgawa” w Zagórowie .
W albumie odzwierciedlającym 25 – lecie działalności Koła Łowieckiego „Gęgawa” pisze: ,,Łowiectwo obok zawodu to moja największa pasja. Realizowałem ją niemal przez trzy czwarte mojego życia. Moja stara dubeltówka widziała niejedno bagno, pole, las. Jestem wśród Was stażem łowieckim najstarszym myśliwym i miałem to szczęście, że polowałem na zwierzynę dla Was już niedostępną. I choć minęło już kilkadziesiąt lat, powracają jak żywe wspomnienia polowań na cietrzewie, wiosenne polowania na słonki i kaczory. (…) Pamięć przywraca polowanie na wilki w zielonej puszczy kurpiowskiej. Polowania te były nie tylko przyjemnością, ale i obowiązkiem służbowym (….). Upolowałem tam jedynego wilka – waderę, którego skóra ozdabia mój pokój myśliwski. Całe życie lubiłem polować na pióro. (…) Krzyki ciągnących się jak w zegarku gęsi, lecących często w olbrzymich tabunach, napawały wielka radością. Dzisiaj to wszystko jest pięknym wspomnieniem, ale czasem myślę, jak pięknie byłoby przeżyć to jeszcze raz.”
Pan Lewandowski z ogromnym sentymentem opisuje swoje myśliwskie podboje, pasją zarazić mógłby niejednego człowieka.
W albumie Koła Łowieckiego ,,Gęgawa” znalazło się wiele cennych zdjęć, które przywołują wspomnienia, są namacalnym obrazem pamięci o przeżyciach, mających olbrzymią wartość sentymentalną dla pasjonatów myślistwa. Łowieckie działania i praca na rzecz przyrody dają takim ludziom jak Edward Lewandowski siłę i energię na zmaganie się z codziennością.
Obwód Koła Łowieckiego położony jest w przepięknych terenach Nadwarciańskiego Parku Krajobrazowego i ze względu na bogatą faunę, florę i bioróżnorodność uznany został za dobro ogólnoświatowe, z czego zrzeszeni w Kole myśliwi są bardzo dumni.
Oprócz myślistwa i leśnictwa Edward Lewandowski ma także inne zainteresowania.
Pasjonuje się literaturą. Bardzo dużo czyta, szczególnie książki o tematyce historycznej. Ma w swoim domu bogaty księgozbiór.
Kolejnym jego hobby jest pszczelarstwo.
Pomimo wieku bardzo dobrze obsługuje komputer.
Odznaczenia i medale
Edward Lewandowski za zasługi w działalności zawodowej oznaczony został:
• Srebrnym Krzyżem Zasługi w roku 1959,
• Złotym Krzyżem Zasługi w roku 1964,
• Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w roku 1973,
• Srebrną Odznakę Honorową Polskiego Towarzystwa Leśnego,
• Złotą Odznakę Honorową Polskiego Towarzystwa Leśnego.
Za zaangażowanie, zasługi i wieloletnią, aktywną przynależność do Polskiego Związku Łowieckiego Edwarda Lewandowskiego odznaczono najważniejszymi medalami łowieckimi.
Trzykrotnie otrzymał medal zasługi łowiectwa:
• Brązowy Medal Zasługi – 1970 rok,
• Srebrny Medal Zasługi – 1982 rok,
• Złoty Medal Zasługi – 1986 rok.
Medale takie otrzymują członkowie Zrzeszenia za zasługi na polu łowieckim, w szczególności wydajną pracę organizacyjną, osiągnięcia w gospodarce łowieckiej, rezultaty w ochronie środowiska, walkę z kłusownictwem, a także wzorową postawę etyczną.
W roku 1988 odznaczony został Medalem świętego Huberta, który nadaje się za szczególne osiągnięcia w zakresie propagowania kultury i sztuki łowieckiej.
W 1993 roku Edwarda Lewandowskiego uhonorowano najważniejszym odznaczeniem łowieckim, jakie można otrzymać, czyli Honorowym Żetonem Zasługi określanym Złomem.
Źródła:
,,25 lat zagórowskiej Gęgawy 1989 – 2014″ – koncepcja i opracowanie Rozpendowski Łukasz:
,,Tajemnice lasu brwileńskiego” – broszurka wydana przez Lasy Państwowe.
Wywiad z wnukiem Edwarda Lewandowskiego – Wojciechem.
Wspomnienia Edwarda Lewandowskiego.
Wspomnienia mieszkańców Grodźca.