I. Pochodzenie
II. Wykształcenie
W latach 50. p. Pielachowski uczęszczał do VI Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu, tam też zdał maturę.
W latach 60. studiował filologię klasyczną na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Studia te zakończył uzyskaniem tytułu magistra.
W 1983 r. obronił pracę doktorską na Uniwersytecie Gdańskim. Został doktorem nauk humanistycznych w dziedzinie organizacji i zarządzania oświatą.
III. Etapy działalności
A. Nauczyciel i dyrektor szkoły
Józef Pielachowski swoją karierę zawodową rozpoczął w 1963 r. Był nauczycielem i bibliotekarzem w VI LO w Poznaniu.
Od 1968 r. do 1971 r. pracował jako kierownik sekcji bibliotek i czytelnictwa w Okręgowym Ośrodku Metodycznym w Poznaniu.
Przez następne cztery lata (1971–1975) pełnił funkcję dyrektora IX Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu.
W latach 1975–1982 był zastępcą inspektora oświaty w Poznaniu oraz wizytatorem Kuratorium Oświaty.
Przez kolejnych siedem lat (1982–1989) był dyrektorem Szkoły Podstawowej nr 11 w Poznaniu.
Potem (do 1996 r.) zasiadał na stanowisku dyrektora szkół niepublicznych, w tym Dwujęzycznej Polsko-Angielskiej Prywatnej Szkoły Podstawowej w Poznaniu (1993–1996).
B. Autor publikacji
Pan Pielachowski znany jest również jako autor wielu książek i opracowań dla nauczycieli, dyrektorów szkół i kadr kierowniczych oświaty.
Wykaz poradników dla nauczycieli, dyrektorów szkół i pracowników oświatowych autorstwa (lub współautorstwa) Józefa Pielachowskiego, wydanych przez poznańskie Wydawnictwo eMPi2:
1. „Nauczyciel i jego warsztat pracy”, Poznań 1995.
2. „Program nauczania edukacji czytelniczej i medialnej”, Poznań 1999 (współautor: M. Kąkolewicz).
3. „Nowe polskie gimnazjum”, Poznań 1999 (współautorzy: T. Komorowski, M. Pietraszewski).
4. „Ścieżka edukacji czytelniczej w szkole podstawowej i gimnazjum”, Poznań 2000.
5. „Dyrektor szkoły w roli pracodawcy”, Poznań 2001 (współautor: T. Komorowski).
6. „Organizacja i zarządzanie oświatą i szkołą”, Poznań 2001.
7. „Trzy razy szkoła. Uczniowie – nauczyciele – organizacja”, Poznań 2002.
8. „Rozwój i awans zawodowy nauczyciela, czyli jak uzyskać stopień nauczyciela kontraktowego, mianowanego i dyplomowanego”, Poznań 2003 (wiele wydań).
9. „Kompetencje nauczyciela szkoły współczesnej”, Poznań 2003 (współautorzy: L. Gawrecki, I. Gawrecka).
10. „Sto spraw szkoły. Miniencyklopedia prawnoorganizacyjna”, Poznań 2003.
11. „Nadzór pedagogiczny i organizacyjny nad szkołami i placówkami oświatowymi”, Poznań 2005 (współautor: T. Olejniczak).
12. „Standardowy nadzór pedagogiczny w praktyce”, Poznań 2006 (pod red. J. Pielachowskiego).
13. „Organizacja, kierowanie i nadzór pedagogiczny w szkole”, Poznań 2007.
14. „Sto pięćdziesiąt spraw szkoły. Miniencyklopedia prawnoorganizacyjna”, Poznań 2007.
Zbiory felietonów:
1. „Klasa chodzi po klasie i nie zwraca uwagi na moje uwagi”, Poznań 2002.
2. „Virus całkowicie wyleczalny?”, Poznań 2004.
C. Inna działalność
IV. Zainteresowania
W młodości Józef Pielachowski uprawiał turystykę pieszą z młodzieżą szkolną.
Organizował wiele rajdów krajoznawczych, zwłaszcza na terenie Wielkopolski, w których sam uczestniczył. Od czasu do czasu grywał w tenisa ziemnego. Lubił także jazdę na rowerze oraz pływanie.
W czasie wolnym p. Pielachowski słuchał muzyki klasycznej (głównie kompozycji Chopina, Mozarta, Beethovena), jazzu nowoorleańskiego oraz utworów Marka Grechuty i Bułata Okudżawy.
Podobały mu się również piosenki zespołu Elektryczne Gitary i Kuby Sienkiewicza. W obrębie jego zainteresowań znalazł się też polski kabaret (m.in. Kabaret Starszych Panów).
Józef Pielachowski był pasjonatem książek, zwłaszcza tych, które dotyczyły tematyki historycznej (szczególnie poświęconych II wojnie światowej) i społecznej.
Poza tym cenił kulturę antyczną i poezję, w tym klasyczną grecką i łacińską. Sam był poetą amatorem, tworzył okolicznościowe, dowcipne wiersze i fraszki. Układał także teksty do przedstawień i różnych piosenek.
Jako dyrektor SP 11 w Poznaniu założył kabaret nauczycielski, w którym często występował.
V. Znaczenie postaci
Pan Józef Pielachowski jest humanistą, wybitnym pedagogiem, przede wszystkim jednak mądrym, sprawiedliwym człowiekiem.
Napisał wiele książek dla nauczycieli i osób zawodowo związanych z oświatą, w których znajdowały się rady, wskazówki dotyczące warsztatu pracy nauczycieli, funkcjonowania szkoły i pracy z dziećmi.
Był pierwszym dyrektorem SP 11 na Wichrowym Wzgórzu w Poznaniu. Założył tu klasę sportową, zainicjował naukę pływania oraz skalę ocen od 1 do 6 (SP 11 – ze względu na wysoki poziom prezentowanych przez uczniów umiejętności – została wytypowana do eksperymentu oświatowego. Dzieci i młodzież z tej szkoły jako pierwsi w Poznaniu otrzymywali oceny w skali 1-6).
Pan Józef Pielachowski był autorytetem dla nauczycieli i uczniów, którzy czuli przed nim respekt. W stosunku do swoich pracowników był bardzo wymagający, ale jednocześnie cechowała go otwartość i życzliwość.
Miał zdolności organizacyjne i pedagogiczne. Dla wielu stanowił wzór do naśladowania.
Do dziś serdecznie i często wspominany jest przez nauczycieli SP 11, którzy mieli przyjemność z nim pracować.