Powrót Encyklopedia Wielkopolan „Dziś takich ludzi już nie ma...”

Tadeusz Wiśniewski

ur. 20 lipca 1913
zm.
Szkoła Podstawowa nr 3 im. Adama Mickiewicza w Słupcy

Fotorelacja
Plansza do gry „Jak znasz pana Tadzia?”
Wiersz o Tadeuszu Wiśniewskim
Zasady gry „Jak znasz pana Tadzia?”
Zdjęć: 10
Dokumentów: 4

Pochodzenie

Tadeusz Wiśniewski, syn Franciszka i Ludwiki z domu Majdeckich, urodził się 20 lipca 1913 roku w Chicago, w polskiej emigracyjnej rodzinie robotniczej, która wyjechała do Ameryki w roku 1905.

Edukacja

Tadeusz Wiśniewski w roku 1932 ukończył Państwowe Seminarium Nauczycielskie w Słupcy, a następnie w 1935 roku sumiennie przygotowywał się do eksternistycznego egzaminu w dziedzinie handlowej, uzyskując dyplom ukończenia Liceum Handlowego. Kolejnym etapem jego edukacji były studia na poznańskiej Akademii Handlowej, które w 1939 roku zostały przerwane wybuchem drugiej wojny światowej. Dyplom nauk handlowych uzyskał 21 października 1946 roku, a dwa lata później 2 lipca 1948 roku odebrał dyplom magistra nauk ekonomiczno-handlowych w poznańskiej Akademii Handlowej.

Etapy działalności

I. Przedwojenny

Tadeusz Wiśniewski przez szereg miesięcy pracował w gospodarstwie swoich rodziców. W latach 1933 -1934 uczył i pełnił obowiązki kierownika Prywatnej Wyznaniowej Szkoły Żydowskiej w Słupcy.Przez następny rok uczestniczył w kursie Podchorążych Rezerwy 17 Dywizji Piechoty w Gnieźnie, a także pracował na stanowisku księgowego w słupeckim młynie. Przed wybuchem wojny odbył ćwiczenia we wrzesińskim 68 pułku piechoty jako dowódca w plutonie moździerzy, zaś 31 sierpnia 1939 roku został zmobilizowany i wyjechał do Skierniewic.

II. Wojenny

Od 1 września do 15 października 1939 r. brał udział w wojnie, broniąc Lubonia nad Bugiem i walcząc pod Kockiem. Podczas otoczenia i rozbrojenia oddziału przez Sowietów dostał się do niewoli, z której jednak uciekł. Do Słupcy dotarł 17 października 1939 roku. Początkowo pracował tam dorywczo w młynie i gospodarstwie rolnym, a następnie w Urzędzie Miasta, gdzie przetrwał wojnę W okresie od 1940 do 1945 prowadził działalność w ruchu oporu – w konspiracji ZWZ i AK pod pseudonimem „Socha” i „Skiba”. Współpracował z Karolem Siwym i Stefanem Osińskim, tworząc tzw.”trójkę”.
W urzędzie opracowywał plany miasta i okolicy ze szczególnym wyróżnieniem mostów i domów niemieckich obywateli, pracujących w policji lub żandarmerii. Tam współdziałał z Elżbietą Korbońską i Stanisławą Winnicką, które odpowiadały za korespondencję. Został oskarżony o przynależność do tajnej organizacji „Biały Orzeł” i aresztowany przez Gestapo. Z braku dowodów, po kilku tygodniach pobytu w konińskim więzieniu oraz w areszcie śledczym w Inowrocławiu, został zwolniony.

III. Powojenny

Przez kilka początkowych miesięcy 1945 roku Tadeusz Wiśniewski był członkiem Tymczasowego Komitetu Miejskiego i Komitetu Dostaw dla Miasta Żywności.Od października 1945 pracował jako nauczyciel w Technikum Ekonomicznym w Słupcy, a następnie od roku 1956 jako dyrektor tej placówki. Za okres pracy podczas okupacji otrzymał w 1945 roku stopień porucznika. Od 1946 roku był aktywnym członkiem ZNP. W latach 1959-1956 był wiceprzewodniczącym Zarządu Oddziału Powiatowego w Słupcy. Był organizatorem stołówki dla pracowników ZNP oraz inicjatorem budowy nowego Technikum Ekonomicznego i Bursy Szkolnictwa Zawodowego w tym mieście. 27 września 1947 roku zawarł związek małżeński z Barbarą Janik, która z zawodu była lekarzem stomatologii. Z tego małżeństwa narodziło się dwoje dzieci: córka Ewa (1952) i syn Jerzy (1954). W latach 1969-1972 został wybrany posłem na Sejm piątej kadencji z okręgu gnieźnieńskiego, który obejmował Słupcę. W tym okresie był członkiem Komisji Sejmowej Oświaty i Wychowania oraz Komisji Finansów i Budżetu. Aktywny działacz Stronnictwa Demokratycznego, Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, Słupeckiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego. Był radnym Powiatowej Rady Narodowej w Słupcy. Działał także w Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Słupcy. Należał do ZBoWiD-u i Ligi Przyjaciół Żołnierzy.
Jedną z największych pasji Tadeusza Wiśniewskiego była twórczość artystyczna. Jako artysta nieprofesjonalny prezentował swoje dzieła na wielu wystawach, między innymi w Muzeum Regionalnym w Słupcy. Do końca życia pozostał człowiekiem bardzo aktywnym. Zmarł 3 września 2014 roku, przeżywszy 101 lat. Jego pogrzeb był wielką manifestacją pamięci. Żołnierza, nauczyciela, wychowawcę, wielkiego patriotę, wyjątkowego człowieka – pożegnała cała społeczność lokalna, władze samorządowe oraz przedstawiciele Sejmu RP.
W pamięci swoich bliskich oraz tych, którzy go znali, pozostanie jako człowiek elegancki, szarmancki, a przede wszystkim jako mentor i wielki autorytet.

Odznaczenia

Za swoją działalność polityczną i społeczną otrzymał:
Krzyż Kawalerski (1964), Złotą Odznakę ZNP (1966), Złotą Odznakę Ochotniczych Hufców Pracy (1969), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1974), Odznakę Honorową za Zasługi dla Województwa Konińskiego (1978), Medal za Udział w Wojnie Obronnej 1939 (1982), tytuł Zasłużony Nauczyciel PRL (1982), Medal 10-lecia i 40-lecia PRL, tytuł Honorowy Działacz SD (1985),Krzyż Oficerski (1988), Herbową Tarczę Słupcy (1988), Odznakę Zasłużony dla Powiatu Słupeckiego (2002) i Medal Komisji Edukacji Narodowej (2012).
W roku 2012 aula Zespołu Szkół Ekonomicznych w Słupcy otrzymała imię Tadeusza Wiśniewskiego.

Znaczenie postaci

Tadeusz Wiśniewski przez prawie pół wieku był nauczycielem i wychowawcą wielu młodych pokoleń. Przez trzynaście lat pełnił funkcję dyrektora Zespołu Szkół Ekonomicznych w Słupcy. Był jej inicjatorem i budowniczym. Był posłem na Sejm PRL. To odważny żołnierz AK, który uciekł z transportu do Kozielska lub Starobielska. Oficer Wojska Polskiego. Nieprofesjonalny artysta-muzyk i plastyk. Świadek burzliwej epoki, który umiał w sposób wyjątkowo interesujący o niej opowiadać.

Bibliografia:

1. Dzieje Słupcy, red. Bolesław Szczepański, Poznań, WBP, 1996.
2. Kubacki T., Wspomnienia, Tadeusz Wiśniewski, Gazeta Słupecka, 2014, nr 36,s.4-5.
3. Kubacki T., Zarys dziejów słupeckiego ekonomika 1925-1995, Słupca, 1995.
4. Tu dzieje się historia, Głos Słupcy, 2012, nr 49, s. 6.
5. Zasłużeni działacze ZNP województwa konińskiego 1905-1997, Komisja Historyczna Zarządu Okręgu, Konin, 1997.

Inne źródła:
1.Wspomnienia i rozmowy z mieszkańcami Słupcy.
2.Wywiad z p. Beatą Czerniak, marzec 2015.


Kalendarium:

  • 1913 ― Narodziny bohatera
  • 1921 ― Powrót z emigracji.
  • 1932 ― Edukacja
  • 1934 ― Edukacja
  • 1935 ― Edukacja
  • 1939 ― Edukacja
  • 1939 ― Wydarzenia wojenne
  • 1940 ― Wydarzenia wojenne
  • 1946 ― Wydarzenia powojenne
  • 1947 ― Wydarzenia powojenne
  • 1948 ― Wydarzenia powojenne
  • 1956 ― Wydarzenia powojenne
  • 1960 ― Wydarzenia powojenne
  • 1983 ― Inne wydarzenia

Cytaty:

  • „Dziś takich ludzi już ...”
  • „...Czy może być piękni...”

Źródła:

  • Tadeusz Wiśniewski

Zobacz też: