Pochodzenie
Błogosławiony brat Józef Zapłata urodził się 5 marca 1904 roku w Jerce, w powiecie kościańskim. Pochodził z ubogiej rodziny. Miał kilkoro rodzeństwa.
Bł. br. Józef Zapłata zmarł 19 lutego 1945 roku w obozie koncentracyjnym w Dachau. Ciało jego zostało spalone w obozowym krematorium.
Okres dzieciństwa
W 1909 roku, gdy Józef miał 5 lat, rodzina Zapłatów przeprowadziła się z Jerki do pobliskiego Wronowa. Ojciec Józefa dostał pracę w posiadłości Chłapowskich w Turwi.
Józef Zapłata uczęszczał do Szkoły Powszechnej w Turwi, którą ukończył w 1918 roku. Ubóstwo rodziny i sytuacja polityczna nie pozwoliły na kontynuację edukacji.
Rodzina Zapłatów była bardzo pobożna. Józef bardzo często chodził do przypałacowej kaplicy w Turwi, do kościoła w Wyskoci oraz do kościoła w Błociszewie, gdzie była jego parafia.
Powołanie
Po odbyciu służby wojskowej, 14 kwietnia 1927 roku Józef Zapłata wstąpił do Zgromadzenia Braci Najświętszego Serca Pana Jezusa w Puszczykowie. Do zakonu przyjmował Go sam założyciel Zgromadzenia brat Stanisław Andrzej Kubiak. Zapewne powołanie zakonne brata Józefa Zapłaty było wymodlone przez jego pobożną rodzinę.
Pierwsze śluby zakonne złożył 8 września 1928 roku, a śluby wieczyste dziesięć lat później, 10 marca 1938 roku. Przyjął zakonne imię Dominik.
Praca duszpasterska
– Posługa w Kurii Arcybiskupiej i w Kancelarii Prymasa Polski – Kard. Augusta Hlonda w Poznaniu.
– Praca w Kościele Św. Elżbiety we Lwowie – pełnił służbę zakrystiana i przełożonego domu zakonnego.
– Mistrz Nowicjatu Zgromadzenia Braci Serca Jezusowego.
Okres wojny
Po wybuchu II wojny światowej Prymas Hlond zwolnił cały personel Kurii do domów rodzinnych lub zakonnych. Tylko brat Józef pozostał w domu arcybiskupim i zaoferował się pełnić rolę furtiana.
Dnia 3 października 1939 roku przy rewizji Domu Arcybiskupa Poznańskiego brat Józef został aresztowany przez gestapo. Osadzono Go w Forcie VII w Poznaniu.
Następnie przewieziono brata Józefa do Kazimierza Biskupiego. Tam w klasztorze Niemcy urządzili przejściowy obóz dla polskich księży, głównie z Wielkopolski.
W roku 1940 Błogosławiony brat Józef Zapłata został przetransportowany do obozu koncentracyjnego w Mauthausen, następnie do Gusen.
Dnia 8 grudnia 1940 roku brat Józef został osadzony w obozie koncentracyjnym w Dachau. Tam stał się numerem 22099.
Droga do świętości
W roku 1945 brat Józef odpowiedział na apel dowództwa obozowego i zgłosił się dobrowolnie do pielęgnacji chorych na tyfus plamisty. Choroba ta wybuchła w obozie na kilka miesięcy przed wkroczeniem wojsk alianckich. Idąc na pewną śmierć wyraził następującą intencję: o szczęśliwy powrót do Ojczyzny po wojnie ks. Kardynała Augusta Hlonda – Prymasa Polski.
Błogosławiony brat Józef Zapłata zmarł 19 lutego 1945 roku, zaraziwszy się tyfusem od pielęgnowanych przez siebie więźniów. Ciało jego zostało spalone w obozowym krematorium.
W dniu 13 czerwca 1999 roku w Warszawie papież Jan Paweł II beatyfikował brata Józefa Zapłatę, wśród 108 polskich męczenników za wiarę okresu II wojny światowej.
Dnia 6 czerwca 2000 roku bp Marek Jędraszewski odsłonił pamiątkową tablicę na kościele parafialnym w Jerce.
Znaczenie postaci
Zachowało się wiele pisemnych świadectw opisujących okoliczności śmierci oraz oddanie na rzecz drugiego człowieka i niezłomną wiarę brata Józefa. Współwięźniowie zapamiętali Go jako człowieka o dobrym, współczującym sercu, gotowego do poświęceń, spieszącego z pomocą potrzebującym. Jako zakonnik wyróżniał się wyjątkową obowiązkowością i gorliwością, a jego postępowanie budziło uznanie u współwięźniów i stanowiło wzór dla współbraci.
Mimo skrajnego wyczerpania brat Józef ofiarował swoją krew dla ratowania życia współwięźnia. Z miłości do bliźniego zgłosił się dobrowolnie do opieki nad chorymi na tyfus plamisty. Wiedział, że idzie na pewną śmierć, a pomimo odwodzenia go od tej decyzji przez innych współwięźniów, nie zmienił zdania.
Błogosławiony brat Józef Zapłata był człowiekiem pobożnym, wiernym Bogu i Ojczyźnie. Nie zachwiał się w wierze, nie rozpaczał ani nie przeklinał losu. Przyjmował wszystko jako dopust Boży. Każdą czynność spełniał sumiennie na większą chwałę Bożą i zbawienie dusz.
Modlitwa za przyczyną Błogosławionego brata Józefa Zapłaty
Wszechmogący Boże, Ty obdarzyłeś sługę swego Błogosławionego Brata Józefa Zapłatę duchem ofiary i doskonałej wierności powołaniu zakonnemu aż do męczeńskiej śmierci, wysłuchaj mojej modlitwy i spraw, abym dzięki Jego wstawiennictwu otrzymał upragnioną łaskę… Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Ojcze nasz… Zdrowaś Maryjo… Chwała Ojcu…
Źródła
– Materiały udostępnione przez ks. Marka Celkę,
– Wiadomości z Internetu: m.in. strona Zgromadzenia Braci Serca Jezusowego, Wikipedia, strona parafii św. Zygmunta w Słomczynie.