Pochodzenie
Danuta Białas urodziła się 26 marca 1951r. w Poznaniu. Pseudonimy: „Jamnik”, „Żulik”. Ojciec Zbigniew Janikowski pracował na stanowisku kierownika działu w Poznańskich Zakładach Piwowarskich. Matka Halina z domu Łaś zajmowała się domem, a kiedy dzieci dorosły, pracowała w Totalizatorze Sportowym. Państwo Janikowscy zamieszkiwali w domu przy ulicy Sowinieckiej 32.
Dzieciństwo i rodzina
Przyszła harcmistrzyni dorastała razem z siostrą Małgorzatą w domu wypełnionym ciepłem, miłością oraz harcerskimi ideałami (mama Danuty Białas należała do harcerstwa). W 1976 roku Danuta Janikowska wstąpiła w związek małżeński z Hieronimem Białas, politologiem. Państwo Białas mają trzy córki: Magdalenę, Ewę i Katarzynę oraz troje wnucząt: Zuzię, Sarę i Masiego.
Edukacja
Danuta Białas naukę rozpoczęła w 1958r w Szkole Podstawowej nr 1 przy ul. Kościelnej w Mosinie. Ukończyła ją w tejże szkole, ale placówka zmieniła nazwę na Szkoła Podstawowa nr 2, a w roku 1962 na Szkoła Podstawowa nr 2 im. Gwardii Ludowej. Następnie kształciła się w Liceum Ogólnokształcącym w Puszczykowie. Po maturze rozpoczęła studia wyższe zawodowe w Wyższym Studium Nauczycielskim w zakresie fizyki i chemii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. 29 września 1972r. uzyskała dyplom ukończenia studiów zawodowych.
Praca pedagogiczna i nauczycielska
Pracę zawodową Danuta Białas rozpoczęła w roku 1972 w Szkole Podstawowej nr 2 w Mosinie. Do dziś jest pracownikiem tej placówki oświatowej, która obecnie nosi nazwę Zespołu Szkół w Mosinie. Danuta Białas pełniła w placówce funkcje nauczyciela fizyki, chemii, techniki, wychowawcy, a obecnie pracuje także jako nauczyciel wychowawca świetlicy. Profesjonalizm i doświadczenie zawodowe Danuty Białas doceniła Komisja Kwalifikacyjna na stopień nauczyciela dyplomowanego powołana przez Wielkopolskiego Kuratora Oświaty, która po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego w dniu 25 lutego 2003 roku pozytywnie oceniła dorobek zawodowy nauczyciela. 19 marca 2003 roku z w Sali Herbowej Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego Danuta Białas odebrała akt nadania stopnia nauczyciela dyplomowanego. Danuta Białas jest także egzaminatorem egzaminu z zakresu przedmiotów matematyczno – przyrodniczych w gimnazjum. Uprawnienia uzyskała 6 lutego 2003 roku. Jako nauczyciel chemii i fizyki zarażała pasją do tego przedmiotu wiele pokoleń młodzieży. Jej uczniowie osiągali bardzo wysokie wyniki w Wojewódzkich Konkursach Chemicznych. Pod opieką Pani Danuty Białas po najwyższe miejsce laureatów i finalistów tego konkursu sięgnęło pięciu uczniów. Jako nauczyciel starała się pokazywać swoim uczniom świat chemii i fizyki od strony praktycznej. Jej uczniowie brali udział w naukowych konferencjach np. w 2001 roku w seminarium pt. „ Najzwyklejsza substancja świata”. Pani Danuta Białas przez wiele lat pracowała w Zespole Kierowniczym Szkoły Podstawowej nr 2, była także autorką wielu dokumentów szkolnych, współtworzyła ceremoniał szkoły, wychowała kilka pokoleń młodzieży w szacunku dla swojej małej ojczyzny i tradycji.
Działalność harcerska
W szkole podstawowej Danuta Białas w 1961 r. wstąpiła do Związku Harcerstwa Polskiego, była członkiem 18 Drużyny Harcerskiej, której drużynową była druhna Alina Niedziela-Przybył. Przyrzeczenie Harcerskie złożyła w 1965r. na obozie harcerskim w Wisełce. W 1969r. na kursie drużynowych zorganizowanym przez Komendę Centralnej Szkoły Instruktorów Zuchowych im. Janusza Korczaka w Cieplicach Śląskich Zdroju, Danuta Białas złożyła Zobowiązanie Instruktorskie i otrzymała Patent Drużynowego Zuchów. Od 1 grudnia 1975 r. była słuchaczką Studium Przedmiotowo – Metodycznego w Przemyślu na kierunku „Metodyka pracy w ZHP”, które ukończyła 30 czerwca 1976r. W 1977 r. ukończyła kurs instruktorski III stopnia w zakresie kierowania Harcerską Akcją Letnią i Zimową zorganizowany przez Komisję Kształcenia i Stopni Instruktorskich Komendy Chorągwi Poznańskiej i zdobyła uprawnienia do prowadzenia i kierowania Harcerską Akcją Letnią i Zimową, a w 1997 r. kurs kierowników obozów Nr 155/KCH/97. Po złożeniu Zobowiązania Instruktorskiego z ogromną pasją rozpoczęła pracę instruktorską. Systematycznie zdobywała stopnie instruktorskie: w 1970 stopień organizatora, 1972 stopień przewodnika, 1974 stopień podharcmistrza i w 1977 r. stopień harcmistrza. W ZHP pełniła różnorodne funkcje. W latach 1969 -1971 była drużynową 99 Drużyny Zuchowej w Mosinie, 1971 – 1975 drużynową 18 Drużyny Harcerskiej w Mosinie, 1973 – 1976 Komendantką Szczepu Nr 2 w Mosinie, 1973 – 1975 zastępcą Komendanta Ośrodka w Mosinie, 1975 – 1980 Komendantem Hufca ZHP w Mosinie, 1980 – 1984 członkiem Komisji Kształcenia i Stopni Instruktorskich, 1984 – 1993 zastępcą Komendanta Hufca ZHP Mosina, 1993- 2000 zastępcą Komendanta Ośrodka ZHP Mosina, 1997 – 2001 przewodniczącą Komisji Rewizyjnej Hufca Poznań – Rejon, 2000 – 2008 Komendantem Ośrodka ZHP Mosina, 2008 – nadal członkiem Kręgu Instruktorskiego T.W.A. „ Elita” Związku Harcerstwa Polskiego w Mosinie. 1 grudnia 2000 roku dh. hm. Danuta Białas została komendantką Ośrodka ZHP im. Bolesława Chrobrego w Mosinie. Pod komendaturą druhny harcmistrz Danuty Białas Ośrodek był współorganizatorem wielu imprez miejskich i hufcowych np. Sprzątania Świata, Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, Rajdu Zimowego „Poznaj siebie i okolicę”, wycieczek instruktorskich po Polsce, nawiązał kontakt z niemieckimi harcerzami z miasta Seelze (2000r.), z którymi współpracuje do dziś. Druhna harcmistrz Danuta Białas sprawowała opiekę nad druhami ubiegającymi się o stopnie instruktorskie. Wielokrotnie organizowała Harcerskie Akcje Letnie i Zimowe. Uczestniczyła w większości obozów harcerskich organizowanych przez środowisko mosińskich harcerzy, pełniąc na nich różnorodne funkcje [instruktora- wychowawcy (1970-1976), zastępcy komendanta obozu (1985-1989, 1991-1993, 1996-1997,1999-2000) oraz komendanta obozu (1977,1979,1990,1994-1995,1998,.2001-2014)], w Lubniewicach (od 1986 do 2008, była 23 razy) i Łukęcinie (od 2009 –nadal)). Dbała, by pielęgnowano historię harcerstwa, była m.in. współorganizatorką w dniach 21 – 23 września 2001 roku Zlotu Jubileuszowego z okazji 80 lat Harcerstwa w Mosinie i 55 – rocznicy powstania Harcerskiej Orkiestry Dętej im. A. Jerzaka. Z okazji tego jubileuszu opracowała regulamin odznaki dla mosińskich instruktorów harcerskich „Harcerska Służba Ziemi Mosińskiej”. Jako komendantka Ośrodka występowała do Kapituły Medalu Rzeczypospolitej Mosińskiej o uhonorowanie najwyższym lokalnym wyróżnieniem druhów: Doroty Lisek, Mieczysława Koniecznego i Antoniego Jerzaka. W latach późniejszych była także współorganizatorką jubileuszu 85 lecia Harcerstwa w Mosinie i 60 – rocznicy powstania Harcerskiej Orkiestry Dętej im. A. Jerzaka oraz wielu uroczystości i spotkań harcerskich, aktywnie współpracowała z Mosińskim Klubem Żeglarskim. W 2000 roku druhna harcmistrz Danuta Białas wyszła z inicjatywą zorganizowania, dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych rajdu turystycznego pod hasłem „Śladami historii Rzeczypospolitej Mosińskiej”. Rajd organizuje corocznie od piętnastu lat. W 2008 roku po złożeniu rezygnacji z funkcji komendantki dh. hm. Danuta Białas działa w Kręgu Instruktorskim T.W.A. „Elita”ZHP Mosina. Podejmuje razem z innymi instruktorami różnorodne zadania na rzecz społeczności lokalnej np. w 2013 roku porządkowała teren starego, zapomnianego ewangelickiego cmentarza w lasach koło Żabinka. Od roku 2002 opiekuje się Miejscem Pamięci Narodowej pod Sowinkami, gdzie znajdują się mogiły rozstrzelanych w czasie II wojny światowej.
Działalność społeczna
9 grudnia 1973r. w wyborach do rad narodowych Danuta Białas z listy Frontu Jedności Narodu została wybrana po raz pierwszy radną Miejskiej Rady Narodowej w Mosinie. Po raz drugi 9 czerwca 1988r. W 1998 roku w wyborach samorządowych ponownie społeczność Mosiny wybrała Danutę Białas radną. Funkcję sprawowała przez trzy kadencje (w latach 1998 – 2010). W latach 1998 – 2002 należała do klubu „Porozumienie Samorządowe dla Gminy Mosina”, w latach 2002 – 2010 do klubu „Koalicja Samorządowa Gminy Mosina”. Aktywnie uczestniczyła w sesjach Rady Miejskiej, w pracach Komisji Oświaty i Spraw Socjalnych, Komisji Promocji Gminy, pełniła także funkcję członka Komisji Rewizyjnej. W latach 2006-2010 pełniła funkcję przewodniczącej Komisji Edukacji, Kultury i Sportu. Jej największe zasługi to: podjęcie przez Radę Miejską 28 grudnia 2007 r. na wniosek Komisji Edukacji, Kultury i Sportu uchwały w sprawie wyróżnień i nagród dla zawodników z Gminy Mosina wyróżniających się wysokimi wynikami we współzawodnictwie międzynarodowym i krajowym oraz realizacja wniosku otrzymania przez nauczycieli przedszkoli dodatku funkcyjnego za wychowawstwo w wysokości 7%, a także zwiększenia podstawy obliczenia dodatków do wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli.
Pasje i zainteresowania
Turystyka piesza i rowerowa
Pasją Danuty Białas jest turystyka piesza i rowerowa. Posiada uprawnienia przewodnika turystyki kolarskiej. W 1987 roku odbyła kurs „Przodowników Turystyki Kolarskiej” i uzyskała uprawnienia do prowadzenia wycieczek i obozów rowerowych. Od 1989 roku zorganizowała 26 obozów rowerowych dla dzieci i młodzieży. Wspólnie ze swoimi podopiecznymi przemierzyła na rowerze dystans około 6000 km zarażając uczestników wypraw rowerowych nie tylko pasją „dwóch kółek”, ale także pokazywała najpiękniejsze, często oddalone od popularnych tras turystycznych, zakątki naszego kraju. Od 2008 roku jest organizatorką Mosińskiego Rajdu Rowerowego pod hasłem „Rowerem po Gminie Mosina”, którego celem jest popularyzowanie szlaków rowerowych na terenie gminy Mosina. Od 2000 roku prowadzi w Publicznym Gimnazjum w Mosinie (obecnie Zespół Szkół w Mosinie) koło turystyczno – rowerowe. W ramach pracy koła w 2000 r. wspólnie z Katarzyną Jaszczak włączyła się w realizację programu edukacyjnego Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Przyrody „pro Natura” „Ochrony Bociana Białego i Terenów Podmokłych”. Od roku 2000 corocznie organizuje dla instruktorów i przyjaciół majowe wycieczki, dzięki którym ich uczestnicy poznają piękno polskich gór. Wciąż podejmuje nowe wyzwania, a od dwóch lat organizuje trzydniowy wyjazd na grzyby do lubniewickich lasów.
Dokumentowanie
Drugą wielką pasją pani Danuty Białas jest dokumentowanie. Od początku swojej pracy w harcerstwie prowadzi kroniki, które są źródłem bogatej wiedzy na temat historii harcerstwa w Mosinie. Sama wykonuje do nich serwis fotograficzny. Jest inicjatorką opracowania „Harcerskie Rodowody – Druhowie wpisani w historię Mosińskiego Harcerstwa”, którego celem jest udokumentowanie pracy instruktorów harcerskich działających na terenie gminy Mosina. Archiwizuje stare dokumenty i zdjęcia tworząc tematyczne teczki i albumy. Efektem pasji dokumentalistki jest wiele albumów, m. in. „Album poświęcony Instruktorom, którzy odeszli na Wieczną Wartę”. Pani Danuta Białas wielokrotnie publikowała w lokalnej prasie m.in. w: „Mosińskim Magazynie Kulturalnym”, „Biuletynie Mosińskim”, „Kurierze Mosińskim”, „Gazecie Harcerskiej”, „Czasie Mosiny” oraz gazetce harcerskiej „Canis Lupus”. Jest także inicjatorką wydania książki pt. „Dzieje harcerstwa mosińskiego 1921-2005”, która powstała dzięki pracy magisterskiej druhny phm. Eweliny Szydłowskiej pt: ”Dzieje harcerstwa mosińskiego 1921-2001” (Danuta Białas to autorka wstępu do publikacji i historii harcerstwa w latach 2002 – 2005 oraz recenzentka pracy). Wraz z uczniami prowadzi kronikę koła rowerowego w Gimnazjum nr 2 w Mosinie. Dla swoich przyjaciół i współpracowników opracowuje programy i foldery do wycieczek, pisze wspomnienia, tworzy okolicznościowe scenariusze, wystąpienia, podziękowania.
Nagrody i wyróżnienia
Danuta Białas za swoją działalność pedagogiczną, harcerską i społeczną była wielokrotnie nagradzana. 30 marca 1977 r. ZHP Chorągiew Poznańska przyznała Danucie Białas Srebrną Odznakę „Kadry Kształcącej”. 26.04.1980 r. Prezydium Rady Chorągwi ZHP w Poznaniu – Złotą Odznakę „Za Zasługi dla Poznańskiej Chorągwi ZHP”. 26.10.1988 r. uchwałą Głównej Kwatery ZHP Danuta Białas została odznaczona Krzyżem „Za Zasługi dla ZHP”, a 30.11.2001 r. Złotym Krzyżem „Za Zasługi dla ZHP”. Danuta Białas została także wyróżniona Honorową Odznaką Chorągwi Wielkopolskiej ZHP „Harcerska Służba Wielkopolsce” (08.10.1999), Złotą Odznaką MKŻ (08.12.2000 r. przyznana przez Mosiński Klub Żeglarski) oraz Honorową Odznaką „Harcerska Służba Ziemi Mosińskiej” (22.09.2001 przyznaną przez Komendę Ośrodka ZHP im. B. Chrobrego w Mosinie). 21.05.1990 Związek Nauczycielstwa Polskiego Zarząd Główny w Warszawie odznaczył Danutę Białas „Złotą Odznakę ZNP”. 10.10.2002 r. Komitet Honorowy Obchodów 700-lecia Królewskiego Miasta Mosina „za ogrom wkładu w (…) rozwój i świetność” miasta wyróżnił Danutę Białas „Honorową Statuetką 700- lecia Królewskiego Miasta Mosina”. 30.03.2006 Rada Miejska w Mosinie podjęła Uchwałę nr LVI/435/06 w sprawie przyznania Danucie Białas Medalu Rzeczypospolitej Mosińskiej „jako najwyższego wyróżnienia i uhonorowanie za utożsamianie, umiłowanie i rozsławianie Ziemi Mosińskiej”. Medal Rzeczypospolitej Mosińskiej laureatka odebrała na uroczystej sesji Rady Miejskiej w Ludwikowie 06.05.2006 r. Laudację wygłosiła druhna Magdalena Wyzuj. 24.05.2014 r. młodzież z Grupy Inicjatywnej Baranówko w obecności przedstawiciela Kancelarii Prezydenta RP Pana Jakuba Beczka na uroczystej sesji Rady Miejskiej uhonorowała Danutę Białas tytułem „Przyjaciel Młodzieży”, przyznając go: „szczególnej osobie, która przez otwartość serca sprawiła, że uwierzyliśmy w to, że marzenia mogą się spełniać”. Danuta Białas była wielokrotnie nagradzana przez dyrektorów Szkoły Podstawowej nr 2, Gimnazjum nr 2 oraz Zespołu Szkół w Mosinie Nagrodą Dyrektora za trud i pracę wkładaną w kształcenie młodego pokolenia, życzliwość i wrażliwość na potrzeby młodych ludzi.
Znaczenie postaci
Wszechstronna działalność Danuty Białas pozostawia trwały ślad w życiu Mosiny i mosiniaków. Praca i działalność w ZHP sprawia, że środowisko harcerzy pielęgnuje tradycje i przekazuje młodym pokoleniom prawdziwe wartości harcerskie. Kroniki zawierające niezwykłe fakty i wydarzenia pozwolą ocalić historię ludzi i miasta od zapomnienia. Integrowanie różnych środowisk w cyklicznych rajdach, na obozach, wycieczkach sprawia, że mieszkańcy wrastają w swoją małą ojczyznę i promują jej piękno i tradycje poza granicami gminy Mosina. Dzięki swojej działalności Danuta Białas uczy, jak pięknie kochać ludzi i ojczyznę.
Wersja anglojęzyczna – skrót
A scout mistress, a propagator of scout’s and patriotic values, a pedagogue, a teacher, a community worker and a great friend for children and teenagers, that’s Danuta Białas.
She was born on 26th of march 1951 in Poznan. Her father, Zbigniew Janikowski worked as a manager in Poznan’s brewery. Her mother, Halina Janikowska (maiden name-Łaś) took care of the household and when their children grew older she started working for The National Lottery. The whole family lived in a house at 32 Sowiniecka Street in Mosina. Danuta Białas, a future scout mistress, grew up with her sister Małgorzata in the atmosphere of love and warmth. Her mother was also a scouts’ member, so scout’s values were always fostered in her family.
In 1976, Danuta Janikowska got married to Hieronim Białas, a political scientist.
For her pedagogical, scout’s and community work, Danuta Białas, recieved numerous awards. In 2014, she was given a medal of “A Youth Friend” which is a great honour.