Leon Kolany

ur. 22 marca 1881
zm. 16 września 1953
Szkoła Podstawowa im. Ignacego Łukasiewicza w Garkach

Zdjęć: 4


Leon Kolany urodził się w Odolanowie 22 marca 1881 roku. Pochodził z rodziny nauczycielskiej.

Z żoną Czesławą miał pięcioro dzieci. Z nich tylko jedna córka została nauczycielką.

Zmarł 16 września 1953 roku.

Leon Kolany ukończył seminarium nauczycielskie w Paradyżu ( obecnie Gościkowo w woj.lubuskim ).

Pierwszą pracę w zawodzie nauczyciela podjął w Lubaszu, a następnie powołano go na kierownika szkoły w Raczycach.

Pierwsze po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zebranie Miejskiej Rady Szkolnej w Odolanowie odbyło się 25 kwietnia 1919 roku. Podjęto decyzję o likwidacji szkoły ewangelickiej i utworzeniu na jej miejscu siedmioklasowej szkoły katolickiej. 23 października 1919 roku na stanowisko kierownika szkoły w Odolanowie został powołany Leon Kolany. Był jej kierownikiem aż do roku 1939 – do wybuchu II Wojny Światowej.

Podczas wojny był aresztowany przez władze okupacyjne i osadzony w więzieniu w Ostrowie Wlkp. Po miesiącu został zwolniony. Udało mu się uniknąć egzekucji w lesie winiarskim pod Kaliszem.

Okupant prześladował go też w inny sposób. Jako, że przed wojną był osobą w Odolanowie bardzo szanowaną, wyznaczono mu upokarzającą pracę fizyczną – zamiatanie odolanowskiego Rynku.

Pod koniec 1943 roku dzięki temu, że dobrze znał język niemiecki, został zatrudniony jako pracownik biurowy w urzędzie nieruchomości w Ostrowie Wlkp i pracował tam do zakończenia wojny.

21 stycznia 1945 roku Odolanów został wyzwolony, a już w lutym Leon Kolany zaczął ponownie organizować szkołę. 1 marca 1945 roku jako pierwsza w powiecie rozpoczęła funkcjonowanie Szkoła Powszechna w Odolanowie. Uczyło się w niej wówczas 340 dzieci w ośmiu oddziałach klasowych, w trzech salach lekcyjnych i na trzy zmiany. Jej kierownikiem ponownie został Leon Kolany i pełnił tę funkcję, aż do przejścia na emeryturę 30 lipca 1951 roku.

Leon Kolany był wybitnym pedagogiem i wieloletnim kierownikiem szkoły. Cechy osobowości i uzdolnienia kierownicze pozwalały mu podejmować właściwe decyzje, ustalać cele, koordynować pracę własną i nauczycieli niezależnie od czasów i układów politycznych.

Doskonale znał środowisko odolanowskie i powiązania międzyludzkie. Zawsze dbał o autorytet szkoły i nauczyciela. Wiedział o tym, że na rangę szkoły wpływa poziom nauczycieli i jako kierownik miał olbrzymi wpływ na ciągłe dokształcanie i wzbogacanie warsztatu pracy swoich podwładnych.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, w odradzającym się państwie istotne znaczenie miało ujednolicenie pracy dydaktycznej i wychowawczej we wszystkich szkołach. W tym celu w gminie Odolanów powstał rejon konferencyjny skupiający nauczycieli ze wszystkich okolicznych szkół. Na funkcję przewodniczącego został wybrany Leon Kolany. Nauczyciele kilka razy w roku spotykali się na konferencjach, dzielili się swoimi doświadczeniami, prowadzili lekcje pokazowe, dokształcali się, sami zdobywali wiedzę by jak najlepiej wywiązać się z obowiązków nauczyciela i wychowawcy. Leon Kolany był konsekwentny i wymagający. Chwalił dobrze wykonaną pracę, ale zaniedbania ganił. Taką postawę przyjmował wobec nauczycieli kierowanej przez siebie szkoły oraz koleżanek i kolegów z rejonu konferencyjnego. Tak samo zachowywał się w stosunku do swoich uczniów, którzy uważali go za wychowawcę opiekuńczego, ale również surowego.

Leon Kolany był osobą bardzo aktywną, szanowaną i lubianą, cieszył się autorytetem zawodowym i społecznym.

Był członkiem Bractwa Kurkowego, Rady Parafialnej przy kościele Świętego Marcina, brał udział w rozstrzyganiu lokalnych sporów obywatelskich. Krótko przed wybuchem II Wojny Światowej powierzono mu również społeczną funkcję zastępcy burmistrza miasta.

W 1925 roku Leon Kolany był członkiem Komitetu Organizacyjnego przygotowującego wizytę Prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego w Odolanowie.<

W 1927 roku imieniu społeczeństwa wygłosił mowę powitalną podczas nawiedzenia parafii odolanowskiej przez księdza prymasa Augusta Hlonda.

Leon Kolany był postacią zasłużoną dla oświaty rejonu odolanowskiego w czasach bardzo trudnych i niebezpiecznych, był nieugiętym i niezastraszonym gorącym patriotą i dumnym ze swojej przynależności narodowej Polakiem.




Kalendarium:

  • 1881 ― Narodziny bohatera
  • 1919 ― 23.10.1919r. Powołani...
  • 1925 ― 1925r. Wizyta w Odola...
  • 1927 ― 1927r. Wizyta prymasa...
  • 1945 ― 1.03.1945r. Ponowne o...
  • 1951 ― 30.07.1951r. Przejści...
  • 1953 ― Śmierć bohatera

Źródła:

  • „Dzieje szkolnic...
  • „Parafia Święteg...

Zobacz też: