Władysław Kaja

ur. 10 grudnia 1894
zm.
Zespół Szkół w Miasteczku Krajeńskim

Dzień pamięci
Zdjęć: 41
Filmów: 42
Nagrań: 41
Dokumentów: 41

Pochodzenie

Władysław Kaja urodził się 10 grudnia 1894 roku we wsi Rzadkowo w rodzinie zamożnego rolnika. Rzadkowo w tym czasie było jedną z nielicznych całkowicie polskich wsi na terenie zachodniej Krajny. Polacy tu mieszkający kultywowali polskość oraz polskie tradycje patriotyczne. Wieczorami śpiewano polskie pieśni patriotyczne oraz czytano na głos utwory polskich pisarzy i poetów. W Rzadkowie ukończył, wykazując zdolności matematyczne, szkołę podstawową, a następnie w roku 1913 Seminarium Nauczycielskie w Pile.

I wojna światowa

Gdy wybuchła pierwsza wojna światowa, jako poddany pruski, został powołany do wojska. Brał udział w walkach we Francji, uczestniczył w bitwie nad Sommą, a następnie walczył na froncie wschodnim. W połowie grudnia 1918 roku dostał dwutygodniowy urlop, z którego nie powrócił już do wojska pruskiego. Na wieść o wybuchu Powstania Wielkopolskiego dotarł do Poznania, gdzie zgłosił się do wojska powstańczego. Walczył między innymi w rejonie Chodzieży, gdzie w czasie ataku na dworzec kolejowy został ranny w rękę. W czasie wojny polsko-bolszewickiej dostał przydział najpierw do garnizonu poznańskiego a następnie do 61 Pomorskiego Pułku Piechoty w Bydgoszczy. Z wojska został zwolniony jesienią 1920 roku w stopniu podporucznika.

20-lecie międzywojenne

Od grudnia 1920 roku do grudnia 1926 roku był nauczycielem i kierownikien czteroklasowej szkoły powszechnej w Grabionnej. Był nauczycielem wymagającym, ale sprawiedliwym. Po opuszczeniu Grabionnej został kierownikiem szkoły w Budzyniu i równocześnie kierownikiem Zawodowej Szkoły Dokształcającej. Był społecznym doradcą burmistrza i wójta Budzynia. Należał do organizacji kombatanckich min. Związku Strzeleckiego i Stowarzyszenia Powstańców i Wojaków . Brał udział w tworzeniu agend Powszechnej Pożyczki Państwowej, prowadził zajęcia przysposobienia wojskowego dla młodzieży.

II wojna światowa

We wrześniu 1939 roku wezwano go do sztabu Armii Poznań w Gnieźnie. Tu został mianowany zastępcą dowódcy batalionu Obrony Narodowej, a w rzeczywistości zajmował się pracą wywiadowczą, monitorował granice państwową na odcinku od Ujścia do Kaczor. W trakcie kampanii wrześniowej przeszedł wraz ze sztabem Armii Poznań szlak od Gniezna do Warszawy. Po kapitulacji, dostał się do niewoli, z której został zwolniony w październiku. Później aresztowany przez hitlerowców, został przekazany do więzienia w Chodzieży. Dnia 7 listopada 1939 roku rozstrzelany w Górach Morzewskich . Na śmierć szedł w parze ze swoim przyjacielem – proboszczem Budzynia, Stanisławem Łakotą oraz z wieloma patriotami z Budzynia i okolic.

Kalendarium:

    Źródła:

    Zobacz też:

    • > II wojna światowa...
    • > I wojna światowa ...
    • > powstania wielkop...
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >
    • >