w Dąbiu, wynika iż został ochrzczony dnia 21 stycznia 1875 r. , a chrzestnymi byli Stefan Małachowski i Zofia Wołgin.

Edmund Czapliński uczęszczał do Szkoły Powszechnej w Dąbiu. Po jej ukończeniu rozpoczął naukę w sześcioklasowym Gimnazjum Filologicznym

w Kaliszu, które ukończył prawdopodobnie w 1891 r. (W publikacji o absolwentach tej szkoły wydanej w 1900 r.figuruje jego nazwisko, nie ma jednak daty zakończenia edukacji). Posiadał więc średnie wykształcenie, co w tamtych czasach było znaczącym osiągnięciem edukacyjnym.

Ożenił się z Jadwigą Tholibowską, z którą miał troje dzieci: syna Romualda ur.14 lutego 1899 r., Stefana ur.14 grudnia 1906 r. oraz córkę Janinę.

Po śmierci pierwszej żony, ożenił się z Zofią Sochacką. Ślub miał się odbyć w Warszawie, w 1920 r. Z tego związku 18 lipca 1922 r.urodziła się córka Jadwiga.

Z zachowanych źródeł wynika, że Edmund Czapliński zaangażował się w walkę w okresie rewolucji 1905 r.w Królestwie Polskim. Świadczy o tym pismo Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych, którego to w 1946 r. Edmund Czapliński został honorowym członkiem,,,jako były Więzień Polityczny i Bojownik z 1905″.

Przez szereg lat pełnił też funkcję naczelnika straży pożarnej w Dąbiu. Z jego inicjatywy w 1904 r.rozpoczęto budowę strażnicy, którą ukończono

w 1907 r.

Pełnił tę odpowiedzialną funkcję dwukrotnie w latach 1915-1919 i 1931-1935. Pierwsza kadencja jest szczególnym okresem przypadającym w czasie niemieckiej okupacji nad Dąbiem. Druga kadencja miała miejsce już w wolnej Polsce, uwolnionej spod jarzma zaborców, dlatego Edmunda Czaplińskiego uważa się za pierwszego burmistrza miasta Dąbie w wolnej Polsce. Jako burmistrz miasta, okazał się wyjątkowym gospodarzem

i budowniczym, mimo ciężkich czasów i niesprzyjających okoliczności. Podczas jego urzędowania:

– wybudowano kolejkę wąskotorową łączącą Dąbie z Kołem, Sompolnem i Włocławkiem,

– uruchomiono pierwszą elektrownię,

– utwardzono i wybrukowano wiele ulic,

– wybudowano gmach szkoły podstawowej (obecnej) i dom nauczyciela,

– wybudowano wspaniałą remizę OSP, w której obecnie znajduje się Gminny Ośrodek Kultury,

– był inicjatorem i założycielem pierwszego w Dąbiu Gimnazjum Filologicznego w 1918 r.Gimnazjum to kształciło chłopców od 10.roku życia, językiem wykładowym był język polski .

W lutym 1919 r. inspektor skarbowy powiatu kolskiego mianował Czaplińskiego członkiem komisji szacunkowej majątków co świadczyło o zaufaniu jakim był darzony.

27 sierpnia 1910 r.Edmund Czapliński złożył urząd burmistrza, motywując swoją decyzję propozycją pracy na posadzie państwowej w Warszawie.

I tak, po zakończeniu kadencji w 1919 r. wyjechał do stolicy, gdzie 10 listopada objął urząd sekretarza Nadzwyczajnej Komisji Rewizyjnej Sejmu Ustawodawczego. Na tym stanowisku pracował kilka miesięcy po czym 1 lutego 1920 r. objął stanowisko pomocnika referenta w Zarządzie Centralnym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. 8 czerwca 1925 r. awansował do VIII stopnia adiunkta. Awans ten otrzymał z ręki ówczesnego ministra Spraw Wewnętrznych Cyryla Ratajskiego. Pracę w ministerstwie Edmund Czapliński zakończył 26 sierpnia 1927 r. przechodząc w stan spoczynku.

Z zachowanej archiwalnej korespondencji wynika, że Czaplińskiemu przed podjęciem przez niego pracy w polskim Sejmie, proponowano stanowisko pomocnika naczelnika najpierw w Wilnie, a następnie w Makowie Łomżyńskim. Odmówił jednak, uważając, że Warszawa będzie dla niego odpowiedniejszym miejscem pracy.

Po zakończeniu służby państwowej Edmund Czapliński pozostał jeszcze jakiś czas w Warszawie. Dopiero ponowny wybór jego osoby na burmistrza miasta Dąbia, sprawił że wrócił do swego rodzinnego miasta.

4 grudnia 1931 r. Czapliński ponownie został wybrany burmistrzem w Dąbiu. Z ustnych relacji mieszkańców Dąbia wynika, że wyboru tego dokonano obligatoryjnie, bez wiedzy samego zainteresowanego, a po wyborze delegacja mieszkańców Dąbia pojechała do Warszawy aby namówić Czaplińskiego do powrotu.

Okres tej kadencji (1931-1935) cechuje przede wszystkim wielki patriotyzm.

Edmund Czapliński nakazywał dekorowanie miasta flagami narodowymi z okazji świąt państwowych, wystąpił o nadanie jednej z ulic Dąbia imienia Bronisława Pierackiego ministra Spraw Wewnętrznych, który zginął w zamachu bombowym w Warszawie. Z okazji imienin prezydenta II RP Ignacego Mościckiego zarządzał uroczyste nabożeństwa w kościołach: katolickim, ewangelickim, oraz w synagodze.

Edmund Czapliński oprócz działalności politycznej i społecznej zapisał się w historii naszego miasta jako zdolny i ambitny pisarz, a także reżyser

i aktor. Jego twórczość literacka była bardzo bogata. Drukiem ukazało się kilka powieści i sztuk teatralnych. Pisał też libretta do operetek.

Opublikowane powieści to: ,,Ludzie idei”, ,,Romans Pani Burmistrzowej”, a także cztery inne, które łączył wspólny temat – handel żywym towarem –

,,Cenny towar”, ,,Wesele Alfonsa”, ,,Grzech Anki”, oraz ,,Pani Albina i S-ka”. Powieści te były formą przestrogi przed niebezpieczeństwem jakie grozić może naiwnym, młodym dziewczynom pragnącym za wszelką cenę wyrwać się z prowincji, aby robić karierę i zdobyć sławę. Zamiast tego może spotkać je upadek moralny. Jedna z tych powieści ,,Cenny towar” zalecana była jako lektura przez Polski Komitet Walki z Handlem Kobietami i Dziećmi, co pozwala przypuszczać, iż Czapliński w czasie działalności w Warszawie, albo był członkiem tego Komitetu, albo w jakiś sposób z nim współpracował. Wśród sztuk teatralnych napisanych przez Czaplińskiego należy wymienić jednoaktówki: ,,Strajk na wsi”, ,,Zapach piżma”, ,,Reduta na poddaszu” ,,Prowincjonalne tango”.

We wszystkich w/w utworach Czapliński realistycznie oddawał obraz życia na prowincji, oraz przedstawiał relacje międzyludzkie. Czytając te utwory

i znając nieco miasto, odnosi się wrażenie, że prototypami jego bohaterów są ówcześni mieszkańcy naszego miasteczka.

Powieść ,,Ludzie idei” otrzymała nagrodę ,,Przeglądu Pożarniczego”, a ,,Reduta na poddaszu” wystawiana była wielokrotnie w warszawskim teatrze ,,Nowe miniatury”.

Kolejną dziedziną działalności E. Czaplińskiego było organizowanie w mieście imprez kulturalnych. Wśród nich znalazły się sztuki teatralne wystawiane dla społeczności w Domu Strażaka w Dąbiu, których reżyserem, obok pani Felicji Zapędowskiej był Edmund Czapliński.

Jak wspomina Romana Boruszewska, która podobnie jak Rozalia Bednarska brała udział w tych przedstawieniach, były to wyjątkowe wydarzenia kulturalne w skali miasta. Odbywały się dość często i przyciągały tłumy mieszkańców. W realizację przedstawień teatralnych zaangażowani byli sami mieszkańcy miasteczka. To oni przygotowywali kostiumy, dekoracje, rekwizyty i charakteryzację postaci. Według wypowiedzi Romany Boruszewskiej

w sztukach reżyserowanych przez Edmunda Czaplińskiego grali: Helena Boruszewska – pracownik apteki, Jan Boruszewski – malarz, Władysława Kozłowska – młynarzowa, Józef Linke – ślusarz, Maria Nowak i wielu innych.

Edmund Czapliński należy do grona ludzi o szerokich zainteresowaniach i wielkiej pasji działania. Zmarł 24 marca 1953 r.dożywszy 79. lat.

Jest pochowany na cmentarzu parafialnym w Dąbiu. Swoim aktywnym życiem zasłużył na to żeby ocalić, choć w jakiejś części od zapomnienia fenomen jego postaci. Dnia 11 listopada 2004 r. Towarzystwo Przyjaciół Miasta Dąbia zgodnie z dewizą,,ocalić od zapomnienia”, dokonano odsłonięcia, poświęcenia i przekazania społeczeństwu miasta Dąbia monumentu poświęconego Edmundowi Czaplińskiemu, w 130. rocznicę jego urodzin. Głównym pomysłodawcą i organizatorem tego przedsięwzięcia był Adam Grabowski (mieszkaniec Dąbia, działacz społeczny, malarz, dokumentalista…). Odlew głowy burmistrza Czaplińskiego wykonał Jacek Wojciechowski, nauczyciel Liceum Plastycznego w Kole. Na pomniku umieszczono inskrypcję następującej treści:

Edmund Czapliński

Burmistrz miasta Dąbia nad Nerem

Działacz polityczny i społeczny

Literat i publicysta

Sekretarz Nadzwyczajnej Komisji Rewizyjnej Sejmu Ustawodawczego II RP

Pracownik MSW

Budowniczy szkoły i domu nauczyciela

Inicjator i założyciel Gimnazjum Filologicznego w Dąbiu.

1. ,,Szkic biograficzny. Edmund Czapliński 1874-1953″- Piotr Gołdyn, ISBN 83-918693-2-6. Wydano staraniem Towarzystwa Przyjaciół Miasta Dąbia.

2. Wywiad z wnuczką, panią Anną Vongsay – Łaska (córką Jadwigi).

3. Wikipedia.