Pochodzenie

Ks. Antoni Ludwiczak urodzony 16 maja 1878 w Kostrzynie Wielkopolskim był synem Jana i Salomei z Pawełków. W Poznaniu 1881 roku Jan Ludwiczak (ojciec Antoniego) otrzymał posadę piwowara. Salomea Ludwiczak zajmowała się głównie wychowywaniem dzieci.

Dzieciństwo

Miał dziewięcioro rodzeństwa; czwórka z nich zatruła się grzybami, a trójka zmarła z powodu chorób. Pasją Antoniego były książki.

Edukacja (lub „młodość”)

Antoni Ludwiczak absolwent Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu ukończył seminarium duchowne w Gnieźnie i Poznaniu. Był założycielm konspiracyjnego Towarzystwa Tomasza Zana. Jego marzeniem było pójście na studia, ale zgodnie z wolą matki został księdzem.

Etapy działalności

Założył pierwszy w Polsce Uniwersytet Ludowy (1921) w Dalkach (obecnie dzielnica Gniezna). W Pniewach przy parafii założył bibliotekę. Organizował potajemne naukę języka polskiego. Utworzył polską straż miejską, Czerwony Krzyż, oddział bojowy, zespół pielęgniarek.

Etap pierwszy

Pierwszy wikariat odbył w 1906 – 1907 w Lubaszu. Był Prezesem Narodowego Stronnictwa Ludowego (1919); posłem na Sejm Ustawodawczy w latach 1919 – 1921. W 1901 roku zainicjował strajki szkolne, które zakończyły się w sierpniu 1907 roku.

Etap drugi

1921 założył pierwszy w Polsce uniwersytet ludowy w Dalkach (obecnie dzielnica Gniezna). Podczas I wojny światowej założył gazetę dla Polskich żołnierzy.

Kolejne etapy…

Aresztowany przez funkcjonariuszy Gestapo w listopadzie 1939. Więzień niemieckich obozów koncentracyjnych w Stutthofie, Sachsenhausen i Dachau.

Znaczenie postaci

Imieniem nazwano ulicę na osiedlu Dalki w Gnieźnie. Dzięki ks. Antoniemu dzieci uczyły się religii po Polsku. Jego zasługą jest wiele ważnych instytucji, m. in. Lubaskie Stowarzyszenie Unwersytetów Ludowych.