Pochodzenie

Urodził się 8 sierpnia 1875 roku w Pobiedziskach koło Gniezna. Jego rodzicami byli Albin i Antonina (z domu Nałęcz -Jeleniewska) Nawrowscy. Ojciec był sekretarzem sądowym. Warto dodać, że pochodził z bardzo patriotycznej rodziny. Jego dziadek walczył w powstaniu listopadowym (1831), a ojciec w powstaniu styczniowym (1863).

Dzieciństwo

Już od najmłodszych lat przejawiał zainteresowania artystyczne.

Duży wpływ na ks.Nawrowskiego miała matka, której poświęcił większość swoich dzieł.

Edukacja

Początkowo uczył się w domu. Następnie uczęszczał do gimnazjum w Śremie, a potem do Gimnazjum Św.Marii Magdaleny w Poznaniu. Świadectwo dojrzałości z odznaczeniem uzyskał w 1896 roku. Studiował filozofię i teologię w Arcybiskupich Seminariach Duchownych: w Poznaniu (1896-1898) oraz w Gnieźnie (1898-1899). Święcenia kapłańskie przyjął 12 listopada 1899 roku.

Etapy działalności

Początki kapłaństwa

Był wikariuszem w Trzemesznie, Płonkowie i Ostrowie Wielkopolskim (od 1900). Z kolei funkcję proboszcza i administratora parafii pełnił w Lewkowie, Wójcinie i Wągrowcu. Był bardzo aktywnym kapłanem: działał w różnych stowarzyszeniach, w Wójcinie wybudował kościół. Swoją patriotyczno -społeczną postawą naraził się władzom pruskim, które stwarzały mu różne problemy, na przykład odmawiając zatwierdzenia na stanowisku proboszcza. Stąd wynikały częste zmiany parafii.

15 maja 1918 roku objął parafię w Mądrych koło Środy Wielkopolskiej. Jednocześnie od 1920 roku był inspektorem nauki religii w szkołach podstawowych powiatu średzkiego.

Proboszcz w Zaniemyślu

1 października 1930 roku został proboszczem w Zaniemyślu. Był gorliwym duszpasterzem oraz sprawnym administratorem parafii. Miał rozliczne zainteresowania. Po pierwsze pisał. Były to artykuły do prasy, a zwłaszcza „Przewodnika Katolickiego”, w których dał się poznać jako dobry kaznodzieja. Wydawał także utwory pisane prozą (m.in. „Ad Astra – Myśli i czytania religijne”, „Z roku życia – Pamiętnik”, „Zaniemyśl – Jego przeszłość i jego piękno”) oraz tomiki poezji (m.in. „Poezje”, „Przez złotolistny gaj”, „Ku blaskom”). Należał do Związku Literatów Polskich w Poznaniu. Był wybitnym kolekcjonerem. Posiadał bogate zbiory numizmatyczne, pasy słuckie, sztychy angielskie i niemieckie, cenne książki, w tym sięgające XVI wieku białe kruki. Badał dzieje Polski oraz parafii zaniemyskiej. Amatorsko malował. Utrzymywał kontakty z uczonymi, kolekcjonerami, literatami oraz malarzami. Był znawcą i piewcą przyrody; zakładał kwiatowe i warzywne ogrody. Działał w kółkach rolniczych.

Czasy wojenne i powrót do Zaniemyśla

Po wybuchu II wojny światowej Niemcy zajęli plebanię w Zaniemyślu, pozostawiając księdzu jeden pokój. Jego bogate zbiory kolekcjonerskie, w tym wiele skarbów sztuki polskiej, zostało przez Niemców zabranych, bądź zniszczonych. Rozbudowując probostwo, Niemcy utworzyli w nim ośrodek wychowania partyjnego tzw. Hitlerjugendheim. Sam ksiądz został aresztowany przez gestapo 15 kwietnia 1941 roku. Niemcy zarzucili mu, iż nielegalnie odprawiał Msze Święte dla miejscowych sióstr zakonnych. Uwięziono go w Forcie VII w Poznaniu. Przeżycia obozowe doprowadziły go do ciężkiej choroby. Niemcy uwolnili księdza, pod warunkiem przesiedlenia się do Generalnej Gubernii. W lutym 1942 roku udał się do klasztoru franciszkanów w Krakowie, gdzie pozostał do końca wojny.

W kwietniu 1945 roku powrócił do Zaniemyśla, by nadal pełnić funkcję proboszcza. Zajął się odbudową zniszczonego kościoła, a przy drodze do cmentarza postawił kapliczkę z figurą Niepokalanego Serca Matki Bożej. Otrzymał urząd dziekana średzkiego. Niestety zdrowia już nie odzyskał. Ostatnie miesiące spędził w Zakładzie Serca Jezusowego w Środzie Wielkopolskiej. Zmarł 19 września 1948 roku, w wieku 73 lat. Pochowany został na zaniemyskim cmentarzu.

Znaczenie postaci

1. Proboszcz parafii zaniemyskiej. Zatroskany o swoich parafian, gorliwie i odpowiedzialnie wypełniający swoje kapłańskie obowiązki.

2. Poeta, zakochany w ziemi zaniemyskiej i rozsławiający jej piękno.

3. Patriota, od młodzieńczych lat umacniający ducha polskości wśród rodaków.

4. Prawdziwy człowiek renesansu – kapłan, poeta, kolekcjoner, malarz amator, piewca natury.