15 czerwca 1952 r. została zatrudniona w Bibliotece Publicznej w Żelazkowie, w której pracowała 20 lat. W 1971 roku urodziła syna,
a w roku 1972 rozpoczęła pracę w Klubie Książki i Prasy „Ruch” w Żelazkowie.

Początek pracy w bibliotece nie był łatwy, gdyż była to jedyna placówka kulturalna na terenie gminy. Rozpoczynając pracę pani Teresa nie miała ukończonych 18 lat i ponad pół roku pracowała społecznie, nie otrzymując wynagrodzenia. Robiła to dlatego, że kochała książki. Z zatrudnieniem młodej Teresy w bibliotece wiąże się ciekawa historia. W dworku w Żelazkowie, w którym dziś mieści się Urząd Gminy Żelazków, w jednej z sal znajdowało się zboże, a w nim porozrzucane książki. Gdy młoda Teresa to zobaczyła, postanowiła zabrać te książki do domu, oprawić je w papier i przechować. Nie mogła pozwolić na to, aby te książki zostały zniszczone. Książki były dla niej zbyt cenne. Historią młodej dziewczyny, która tak kocha książki, zainteresowała się pani Urszula Ast, kierownik Biblioteki Powiatowej w Kaliszu. Zajmowała się ona organizacją biblioteki gminnej w Żelazkowie. Zainteresowanie książkami sprawiło, że mimo młodego wieku, pani Teresa została przyjęta do pracy w bibliotece, pracy którą bardzo kochała i która była jej pasją.

Pracując już w bibliotece miała kontakt ze szkołami powszechnymi i tam też postanowiła założyć punkty biblioteczne, aby książki trafiały do dzieci i dorosłych.Takie punkty założyła w okolicznych wsiach: Borkowie, Czartkach, Goliszewie, Ilnie, Jankowie Koronce, Russowie, Tykadłowie, Złotnikach Małych. Książki do tych punktów woziła własnym transportem, przeważnie na rowerze. Na początku jej pracy księgozbiór w bibliotece gminnej liczył ok. 600 tomów, z biegiem lat zwiększał się m.in. dzięki podjętej współpracy i zaopatrzeniu w nowe woluminy przez Bibliotekę Powiatową w Kaliszu.

Pani Teresa jest typem społecznika, dlatego jako bibliotekarka współpracowała z młodzieżą z ZMP, Kołem Gospodyń Wiejskich, Strażą Pożarną i wieloma innymi instytucjami lokalnymi.

Organizowała spotkania dla lokalnej społeczności, podczas których głośno czytała książki, najczęściej wiersze. Takie spotkania cieszyły się dużą popularnością w środowisku wiejskim i często kończyły późnym wieczorem. Dawały również ogromną satysfakcję pani Teresie, która gotowa była, często samotnie, późno wieczorem, wracać do domu po takich spotkaniach.

Pracując w bibliotece, w roku 1958 pani Zawadka ukończyła dwuletnie Studium Bibliotekarskie w Jarocinie, gdzie zdobyła zawód bibliotekarza. To dało jej większą pewność siebie i wzmogło chęć robienia czegoś więcej dla społeczności wiejskiej. W siedzibie biblioteki organizowała spotkania z ciekawymi ludźmi, pisarzami, poetami, piosenkarzami, lekarzami. Ponadto brała udział we wszystkich akcjach społecznych organizowanych na terenie gminy Żelazków m.in. w pracach społecznych oraz interwencjach rolniczych w obowiązkowych dostawach surowców np. ziemniaków, zbóż, bydła. Współpraca z z Kołami Grup Wiejskich zaowocowała organizowaniem wielu kursów dla mieszkańców gminy: m.in. kurs prawidłowego żywienia, kurs gotowania i pieczenia, kurs dziewiarstwa itp. Praca społeczna nie była łatwa, odbywała się w trudnych powojennych warunkach, społeczeństwo było słabo wykształcone, na co wpływ miała okupacja oraz komunizm. Ciężko było zainteresować czymkolwiek ludzi, uświadomić im potrzebę inwestowania w swój rozwój, trzeba było zmienić ich mentalność, postrzeganie świata. Udawała się to naszej bohaterce, która nie zrażała się niepowodzeniami.

Pani Teresa uwielbiała pracę z dziećmi i młodzieżą. W czasie pracy w bibliotece organizowała z nimi imprezy okolicznościowe związane
z ważnymi wydarzeniami państwowymi i lokalnymi. Jej pasją były wycieczki organizowane dla młodzieży np. nad rzekę na topienie Marzanny z okazji Dnia Wiosny, na puszczanie wianków w noc świętojańską, do lasu, do parku w Żelazkowie, gdzie urządzała zabawy, konkursy czytelnicze, co dawało jej ogromną radość. Zimą organizowała kuligi, latem ogniska, wycieczki do innych miast w celu poznania zabytków kultury. W bibliotece odbywały się wieczorki młodzieżowe, podczas których wystawiano przygotowywane na podstawie klasyki literackiej przedstawienia, m.in. „Śluby panieńskie”, „Zemstę”. Organizowała rożnego rodzaju konkursy np. na wykonanie plakatów do przeczytanych bajek, na ciekawe opowiadanie lektury. Starała się przekazywać dzieciom, które w tamtych czasach nie miały tak łatwego dostępu do źródeł, jak najwięcej wiedzy.

Ad Options

W porozumieniu z Powiatowym Klubem Książki i Prasy” Ruch” w Kaliszu, w 1964 roku w Żelazkowie powstał taki klub. Jego kierownikiem została pani Weronika Garczarek, a od 1972 r funkcję tę sprawowała pani Teresa Zawadka. Było to miejsce spotkań z ciekawymi ludźmi, gdzie organizowano akcje społeczne np.: „Akcja Młodzi” (pogadanki na interesujące młodzież tematy, spotkania z ciekawymi ludźmi), konkurs „Złoty kłos”(zachęcający do czytania), wystawy malarskie dla uzdolnionych plastycznie, turnieje wiedzy oraz pogadanki na interesujące tematy. Do klubu zapraszano adwokatów, dyrektorów wyższych uczelni, artystów i piosenkarzy, którzy dzielili się swoją pasją zawodową z mieszkańcami, ale także edukowali. Odbywały się spotkania ze znanymi artystami m.in. pisarzami: Stanisławem Grzesiukiem, Januszem Dybowskim, Wojciechem Żukrowskim, Eugeniuszem Pauksztą, aktorami: Mieczysławem Święcickim, Krystyną Mikołajewską, Lucyną Winnicką.

W klubie pani Teresa organizowała zabawy taneczne, z których dochód był przeznaczany na imprezy regionalne, kiermasze książek, kiermasze ze słodyczami. Powołała Radę Klubu i została jej przewodniczącą. Rada inicjowała lokalne uroczystości, ale także remontowała klub i doposażała go do potrzeb mieszkańców np.w pierwszy na wsi telewizor. W klubie odbywały się spotkania ze wszystkimi organizacjami z gminy takimi jak: ZHP, Koło Gospodyń Wiejskich, Straż Pożarna. Pani Teresa w ramach działalności klubu organizowała wycieczki do Poznania, Kalisza, Łodzi, wycieczki rowerowe do Gołuchowa. Przy klubie działały: Klub Rozrywkowy „Katarzynki”, Klub Dziecięcy, Klub Książki z Kołami Gospodyń Wiejskich. Dzięki zaangażowaniu takich ludzi jak Pani Teresa Zawadka, czy pani Weronika Garczarek, klub otrzymał w roku 1965 II nagrodę w kraju dla najlepiej rozwijającego się Klubu „Ruch”.

Przygoda z biblioteką i klubem pani Teresy Zawadki zakończyła się w 1990 roku, kiedy odeszła na zasłużoną emeryturę.

Przez lata swojej działalności klub i biblioteka w Żelazkowie stały się instytucjami krzewiącymi kulturę na wsi i ośrodkami spotkań społeczności Żelazkowa. Pani Teresa Zawadka jest przykładem społecznika, który przez całe swoje życie zawodowe z pasją starał się sprawiać, aby szara wiejska rzeczywistość okresu PRL-u stała się jaśniejsza, a życie mieszkańców gminy było weselsze, pełne rozrywek. Dążyła do tego, aby stworzyć takie miejsca, do których ludzie będą chętnie zaglądać popołudniami, wieczorami, w weekendy i to jej się udało. Mieszkańcy Żelazkowa bardzo miło wspominają czasy, gdy prężnie działające ośrodki kultury w gminie takie jak: Gminna Biblioteka Publiczna w Żelazkowie, czy Klub Książki i Prasy „Ruch” w Żelazkowie angażowały lokalną społeczność w działalność kulturalną oraz integrowały i edukowały mieszkańców gminy. To właśnie zasługa pani Teresy, że ludzie lubili przychodzić do tych miejsc, bo tam kwitło życie wsi. Jej ogromne zaangażowanie w organizowanie, zawsze na najwyższym poziomie, spotkań z wybitnymi ludźmi, wychodzenie naprzeciw potrzebom ludności, ich zainteresowaniom, a także umiejętność tworzenia przyjaznej atmosfery sprawiły, że do dziś mieszkańcy Żelazkowa z sentymentem wspominają czasy, kiedy ludność, dzięki stworzonym przez panią Zawadkę instytucjom kulturalnym jednoczyła się, pomagała sobie w trudnych życiowych chwilach, wspierała się wzajemnie, ale także bawiła, uczyła, rozwijała. Znaczenie postaci Pani Teresy Zawadki dla wsi Żelazków jest ogromne, a przy tym to bardzo skromna, pracowita osoba, która mogła szczęśliwie w życiu łączyć swoje dwie największe pasje, czytanie książek i pracę z ludźmi.

wywiad z panią Teresą Zawadką

wywiad z dyrektorem Biblioteki Publicznej Gminy Żelazków Laurą Wojtysiak oraz pracownicą panią Ireną Bączkiewicz

kronika Biblioteki Publicznej Gminy Żelazków

archiwum prywatne pani Teresy Zawadk