„Gdyby mury mogły mówić” – Zespół Szkół Zawodowych nr 2 im. Powst. Wlkp. we Wrześni

Zespół Szkół Zawodowych Nr 2

2.jpg

Nasza praca projektowa rozpoczęła się od zbudowania naszego wspólnego zespołu. A członkami jego byliśmy w piątkę, czworo uczniów i opiekun. Mimo, iż nasza grupa nie oszałamiała ilością pracowała ze zdwojoną mocą. W skład grupy działania wchodziła Pani Ola – nauczyciel języka angielskiego, dwie uczennice klasy I technikum logistycznego: Konstancja i Eliza, Kamil – uczeń klasy drugiej technikum logistycznego oraz Anita, która uczęszcza do klasy trzeciej tego samego technikum. 

A oto my:

pani_ola.jpgPani Ola: „Muszę przyznać, że na początku miałam wiele obaw co do pracy w projekcie, ale zupełnie niepotrzebnie. Uczniowie świetnie sobie radzili, mimo pracy zdalnej, a ja jestem bardzo zadowolona z efektów jakie udało nam się osiągnąć”.

konstancja_jarzembowska.jpg

 eliza_klechammer.jpgEliza i Konstancja: „Do pracy w projekcie namówiłyśmy siebie na wzajem, żeby było nam raźniej. Odkryłyśmy wiele ciekawych informacji na temat naszej szkoły i tego skąd się wziął budynek, w którym mamy lekcje”.

Kamil: „Na początku niechętnie kamil_szczublewski.jpg się angażowałem jako jedyny chłopak w bycie aktywnym, ale dziewczyny pomogły mi się otworzyć i zadziałać jak należy”.

anita_rydlewska.jpg
Anita
: „Muszę stwierdzić, że cały ten projekt był dobrą zabawą
i pomógł nam się świetnie zintegrować”.

„Gdyby mury mogły mówić”.

Jest we Wrześni miejsce szczególne, związane z początkami odrodzonej II Rzeczpospolitej. Są to budynki koszar przy ul. Kościuszki, a obecnie ulicy Koszarowej. To tu 29 XII 1918 rodziła się wolna Września, wydarta przez Władysława Wiewiórkowskiego i powstańców wielkopolskich Niemcom. Jeden z głównych budynków koszarowych i dawne kasyno oficerskie zajmuje Zespół Szkół Zawodowych Nr 2 im. Powstańców Wielkopolskich. Tak jest aż po dzisiejszy dzień.

Etap I – Koszary Pruskie

Wiemy, że budynek ten swe początki zawdzięcza zaborcy pruskiemu. Albowiem to z ich inicjatywy w 1902 roku rozpoczęła się budowa koszar na południowo-wschodnim krańcu Wrześni. Na początku powstały zabudowania przy ulicy Kościuszki, dopiero później budynki w głębi posesji, które zastąpiły poprzednie zabudowania i w których stacjonował 3. batalion 46. pułku piechoty pruskiej. Budowa trwała do 1910. Działka zajmowała powierzchnie około 12 hektarów, jej kształt był zbliżony do kwadratu. Posesja została ogrodzona parkanem z metalowych krat osadzonych pomiędzy słupkami z cegły. Cała działalność wojsk pruskich miała miejsce, aż do 1918 r. Wówczas to 17 listopada działacze wrzesińscy utworzyli Kompanie Straży i Bezpieczeństwa. Powstała także Powiatowa Rada Ludowa na czele z Franciszkiem Czapskim. Września dysponowała 200 żołnierzami dwóch Kompanii Straży Obywatelskiej dowodzonych przez Stanisława Robakowskiego. Niemcy we Wrześni dysponowali 150 żołnierzami. 27 grudnia w powiecie wrzesińskim Kompanie Straży i Bezpieczeństwa gotowe były do  walki. Rano, w sobotę 28 grudnia 1918 r. rozpoczęło się we Wrześni Powstanie Wielkopolskie. Powstańcy wykorzystali odbywający się o 8:00 apel poranny, z bronią niemieckiej załogi koszar. Niemcy zostali w koszarach otoczeni i rozbrojeni. Wkrótce biało – czerwone flagi powiewały nad całą Wrześnią, a w koszarach znalazł siedzibę wrzesiński sztab powstańczy.

   koszary_we_wrzesni.jpg koszary_we_wrzesni1.jpgplan_koszar_pruskich.jpg

zespol_koszar_1.jpgzespol_koszar_2.jpgzespol_koszar_3.jpgzespol_koszar_4.jpgzespol_koszar_5.jpg

There is a very special place in Wrzesnia conected with the beginnings of newborn Second Polish Republic. Those are the buildings on Koszarowa Street. Here is a place when on 29th December 1918 free Wrzesia was born. It happened thanks to Władysław Wiewiórowski and the Greater Poland’s insurgents. One of the main buildings of military barracks and the ex-casino are now the school’s buildings where the secondary school called Zespół Szkół Zawodowych Nr 2 is located. However, it wasn’t always that way. The military buildings were created from 1902 – 1910 by Prussia’s army. The area of the whole military base was 12 acres. It was fenced and guarded. On 28th December 1918 the Greater Poland Uprising started in Września, Germans were surrounded and disarmed in their base which was taken over by Września’s uprising general staff.

W 2008 roku nauczyciele szkoły ZSZ Nr 2 nakręcili film pt. „Przejęcie koszar we Wrześni”, aby uświetnić 90-tą rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego.

Here you can watch a movie about taking over the germans base created by school teachers to comemorate the 90th Uprising anniversary.

https://www.youtube.com/watch?v=XP_oDTqESys

Etap II – 68. Pułk Piechoty Wojska Polskiego

Kolejnym momentem istotnym w życiu naszego budynku było oddanie go pod opiekę 68. Pułkowi Piechoty.  Początek powstania 68. Pułku Piechoty sięgają pierwszych walk Wielkopolski z zrzucenie jarzma niemieckiego w listopadzie 1918 r. Po skończeniu działalności bojowej na froncie, pułk został skierowany na linię demarkacyjną litewską, a następnie zluzowany i zastąpiony przez 67 pułk piechoty. Tym samym w pierwszych dnia grudnia powrócił on do Wielkopolski. Pułk za czyny bojowe w walkach o niepodległość otrzymał 17 orderów Virtuti Militari i 99 Krzyżów Walecznych oraz szereg pochwał. Straty pułku na Polu Chwały wynoszą: 9 oficerów i 324 szeregowych.

Po powrocie do Wielkopolski, pułk przeszedł do pracy pokojowej. Na początku stacjonował w Biedrusku, a po kolejnych reorganizacjach otrzymał jako stały garnizon miasto Wrześnię, gdzie od 1927 roku załoguje cały pułk. W roku 1923 pułk wybudował pomnik dla poległych żołnierzy. W dniu 28 maja 1928 r. Pan Prezydent Rzeczpospolitej dr Ignacy Mościcki wręczył pułkowi nową chorągiew pułkową, ofiarowaną przez społeczeństwo powiatów: wrzesińskiego, słupeckiego, konińskiego i kolskiego, otwierając równocześnie „Dom Żołnierza” we Wrześni, który powstał staraniem Dowódcy pułku.

Budynki przy ulicy koszarowej były więc świadkiem chwil wzniosłych, jak Święto Pułkowe obchodzone  początkowo 27 grudnia, a następnie 21 stycznia oraz odwiedzin znamienitych gości jak gen. Haller. Ponadto, stacjonujący tutaj żołnierze szkolili nowo przybyłych żołnierzy, rozdysponowywali otrzymaną broń, jak również świętowali urodziny marszałka Piłsudskiego w okresie międzywojennym. Jednakże nadeszły i te trudne chwile związane  z przygotowaniami do kampanii wrześniowej i wymarszem pułku do walk z armią niemiecką. Tym samym kolejny okres w życiu naszego budynku szkolnego dobiegł końca, albowiem koszary zostały opuszczone, a pułk po ciężkich walkach i poniesionych stratach w nielicznym składzie dotarł do Warszawy, gdzie bronił stolicy aż do jej kapitulacji 28 września 1939.

68_pulk_piechoty_1.jpg   68_pulk_piechoty_2.jpg   68_pulk_piechoty_3.jpg   pomnik_68_pulku_piechoty_we_wrzesni.jpg

1918.jpg

The next important moment in the life of our building was time when it was given under the care of the 68th Infantry Garison. After its military activities were finished and its soldiers were awarded they got peac orders to accomplish. That was the time when the garison was accommodated in Września. That is why the buildings on Koszarowa Street were the eyewitnesses of the prominent moments as well as the people who visited tchem. On the other hand, the sad times had come before the garison had to brought itself to prepare to fight against the enemy in Warsaw. That time finished its activities and our building left abandoned.

Etap III – Armia Radziecka

Po II wojnie światowej w koszarach stacjonowało początkowo Wojsko Polskie do 1956 roku, a następnie Armia Radziecka, która zajmowała ten obiekt aż do 1992 roku. Znajdował się tutaj Samodzielny Liniowo-Eksploatacyjny Batalion Bezpośredniej Łączności KGB ZSRR. Teren jednostki otoczony był murem i należało mieć przepustkę, aby tam wejść. Jednostka nadzorowała trzy punkty retransmisyjne: w Sokołowie, w Bukowcu i Krzeczynie Małym. Koszary i budynki mieszkalne  rozmieszczone były wzdłuż obecnych ulic Koszarowej i Kościuszki (powierzchnia 25 ha). W dyspozycji Rosjan pozostawały: klub, kino, sauna, stołówka (jadalnia), szkółka dla dzieci. biblioteka, kotłownia, skład węgla i opału. magazyn żywności, magazyn uzbrojenia, magazyn z paliwem, smarami i olejami, garaże, podwórze gospodarcze z chlewem oraz wojskowa szkoła jazdy. W koszarach byli zakwaterowani oficerowie w zabytkowych willach, a część z nich w mieście, poza bazą. Pod koniec lat 70. został wybudowany blok mieszkalny, z przeznaczeniem do zamieszkania tylko  i wyłącznie oficerów z ich rodzinami. W latach 80-tych nauczyciele języka rosyjskiego organizowali i przygotowywali okolicznościowe spotkania. Wówczas to młodzież mogła wejść za mury obiektu i spotkać się z radzieckimi żołnierzami, a w ramach podziękowania za przybycie otrzymywała cukierki. Jednostka Armii Radzieckiej wyprowadziła się z koszar w 1992 roku, a następnie gmina przejęła obiekty w swoje posiadanie. 

koszary_widok.jpg sala_gim_koszar.jpg

wposazenie_koszar.jpg 20.jpg

When the World War II was over the area was under the control of Polish Army untill 1956. After that it was taken over by the Soviet Army. It accommodated there till 1992. The whole area was fenced and nobody could enter there without a permision. The buildings were used by the soldiers on daily basis because there was a club, a cinema, a canteen, a children’s school and  lots more. Many officers were accommodated also there in the block of flats, which was built at the end of the 70s. In the 80s teachers of Russian language organised some meetings where they invited students to come and see the military base, to meet soldiers and have a conversation with them.

Etap IV – Współczesność

http://www.zsz2.wrzesnia.pl/public/artykuly?strona_id=6

Obecnie na ulicy Koszarowej znajduje się szkoła ponadpodstawowa  im. Powstańców Wielkopolskich. Mimo upływu lat szkoła nawiązuje w swej pracy do tradycji wielkopolskiego rzemiosła. 1 lipca 1992 dzięki staraniom dyrekcji ZSZ i Cechu Rzemiosł Różnych we Wrześni szkoła otrzymała budynki po wycofanej z Polski armii radzieckiej. 2 września 1992 rozpoczęły się zajęcia w wyremontowanych salach. Rosjanie zostawili je zdewastowane, bez toalet, drzwi i kaloryferów. Jednak dzięki pracy rzemieślników budynek został doprowadzony do takiego stanu, że mógł służyć młodzieży do nauki. Oficjalnego otwarcia i przecięcia wstęgi dokonał dyr. Zespołu Szkół Zawodowych, Tadeusz Smejda w towarzystwie Kuratora Oświaty- Grażyny Ziółkowskiej. Wraz z postępującą stabilizacją zmieniało się oblicze szkoły. Puste klasy i korytarze zmieniały swój wygląd. Nawiązywano do tradycji i patriotyzmu. Powstała wtedy szkolna Sala Tradycji, a obecnie Sala Pamięci.

Od tamtego momentu, aż do teraz nasza szkoła rozwija się nieustannie. Cały czas poprawiana jest jej baza dydaktyczna oraz dostosowuje się ona do zmieniającego się otoczenia i wychodzi światu na przód. Kształci specjalistów m.in.  w szkole branżowej I stopnia oraz w technikum, obecnie na kierunku logistyka. Budynek naszej szkoły staje się coraz bardziej nowoczesny, choć na pierwszy rzut oka tego nie widać z zewnątrz, bo nadal jest on budynkiem powstałym w 1902 r. Najcudowniejsze jest to, że mimo upływu prawie 120 lat od momentu rozpoczęcia budowy kompleksu koszar pruskich, miejsce to nie zostało zrównane z ziemią, a jedynie przetrwało przemiany. Mimo tego, iż był to wcześniej budynek wojskowy, obecnie zaadoptowany jest do potrzeb szkoły, co zostało osiągnięte ogromnym nakładem pracy i współpracy ludzi, którzy widzieli w tym sens i mieli wspólny cel.

As I mentioned before, the secondary school is situated at the moment in the building on Koszarowa Street. As the time goes by it is still devoted to original objectives which were taken into consideration when the school was created in 1992. Its still close to the students who want to develop their craftsmen’s skills and their employers. The school is still developing and  remembering about true values such as diligence, friendship, education, health and patriotism.

Upływające lata ukazują nam, na ile zmieniło się otoczenie budynku, jego przeznaczenie, jak i całego kompleksu wojskowego. Na przestrzeni tych lat budynek przy ul. Koszarowej stał, obserwował i milczał, a wiedza i wspomnienia jakie posiada mogłyby nie jednego zadziwić. Był on bowiem świadkiem rewolucyjnych przemian politycznych i gospodarczych. Wsłuchiwał się w rozmowy, szepty i modlitwy ludzi w wielu językach. Towarzyszył im w ich emocjach tych pozytywnych, jak i pełnych smutku, strachu i obaw. Jest tak po dziś dzień. Widzi jak niezmiennie od wielu lat napełnia się gwarem  uczniów, ich radościami i troskami. Jest wszędzie tam, gdzie dokonuje się ich rozwój edukacyjny, jak i intelektualny. Gdyby spisać wszystkie jego wspomnienia zapewne zapełniły by one wiele stron, a to przecież jeszcze nie koniec. Będzie on tak nadal trwał przy swoich mieszkańcach i towarzyszył im w ich codziennym życiu. Niejeden historyk, czy też kronikarz chciałby móc posiadać jego wiedzę i wspomnienia z tych przemijających lat. Co go czeka w przyszłości? Trudno powiedzieć, miejmy nadzieję, że tylko owocny rozkwit przy pielęgnacji wspomnień o tych, co byli tu przed nami i pozostawili tutaj cząstkę siebie.

Współczesne oblicze Koszar

wspolczesnosc_1.jpg

DAWNIEJ: droga wewnętrzna kompleksu koszarowego – DZIŚ: ul. Koszarowa

wspolczesnosc_2.jpg

DAWNIEJ: blok żołnierski – DZIŚ: Zespół Szkół Zawodowych Nr 2

wspolczesnosc_3.jpg

DAWNIEJ: dom oficerski  –DZIŚ: budynek mieszkalny (własnościowy)

wspolczesnosc_4.jpg

DAWNIEJ: hala ćwiczeń (od strony zachodniej) – DZIŚ: nieczynna pływalnia miejska

wspolczesnosc_5.jpg

DAWNIEJ: dom oficerski  –DZIŚ: budynek mieszkalny (własnościowy)

wspolczesnosc_6.jpg

DAWNIEJ: dom oficerski  –DZIŚ: budynek mieszkalny (własnościowy)

wspolczesnosc_7.jpg

DAWNIEJ: hala ćwiczeń (od strony wschodniej) – DZIŚ: nieczynna pływalnia miejska

wspolczesnosc_8.jpg

(źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_koszar_we_Wrze%C5%9Bni

autor zdjęć: Paweł Ruminkiewicz

źródło: http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/gallery,2,26140.html )

korzary_pruskie_dawniej_i_dzis.jpg

(folder Września kiedyś i dziś.pdf – całość w mediotece)

Passing by years show how much has changed in one place. It depicts how many people where present at the same place during those years but with different needs, priorities and commitment to various values. At all those years our building has been standing there as a speechless witness of the events that occured. Some of them were full of joy and happiness and some of them were sad and miserable. However, no matter what happened it has survived till today. We hope it will serve us many yeras more and will give us a shelter for students to achieve their goals and become well educated people. We assume that every historian would like to posses the building’s knowledge and its memories from all of those years full of emotional events.

qr_1.jpg  qr_2.jpg

Praca w naszym projekcie trwała niemalże do końca jego trwania online. Przyznam, jako opiekun, iż miałam początkowo bardzo duże obawy, czy aby na pewno zdołamy się wystarczająco zmotywować, aby nasza praca posuwała się do przodu. Jak jednak się okazało, moje obawy były zupełnie niepotrzebne. Okazało się bowiem, że uczniowie czują się  i radzą sobie funkcjonując online bardzo dobrze.

Na początku naszej pracy wybraliśmy tematykę naszego projektu i to co chcieliśmy zgłębiać podczas jego realizacji. Nasz pomysł skierował się w stronę budynku naszej szkoły, w której pracujemy wspólnie przez pięć dni w tygodniu. Zaciekawiły nas szkolne mury, których historię chcieliśmy poznać lepiej i odkryć ciekawe fakty na ich temat. Muszę przyznać, że wiele ze znalezionych informacji, okazywało się nowych nie tylko dla uczniów, ale i dla mnie samej. Na pierwszych etapach naszej współpracy staraliśmy się poznać siebie nawzajem, odkryć nasze słabe i mocne strony. Dzięki temu każdy z nas mógł określić role, w których czuje się najlepiej. Na przykład czy wolimy pracę indywidualną, czy też w grupie. Jak czujemy się mocni w wystąpieniach publicznych i pracy za kamerą. Dało nam to obraz możliwości pracy naszego zespołu. Celem naszego projektu było poszukanie i przedstawienie wiadomości na temat historii budynku szkoły, jako milczącego świadka przemian na przestrzeni wielu lat obecnego przy troskach i radościach ludzi tam egzystujących. W związku z tym nasza praca wielokrotnie polegała na przeszukiwaniu licznych źródeł informacji w wersji papierowej i online. Następnie zebrane dane były poddawane pod dyskusję w trakcie naszych cyklicznych spotkań pod kątem ich przydatności i wykorzystania w pracy projektowej. Do tego celu wykorzystywałam często metody aktywizujące, aby motywować uczniów do pracy twórczej i zwiększyć ich zaangażowanie. Omawialiśmy podczas naszych spotkań również możliwość opracowywania materiałów cyfrowych do naszych potrzeb, jak również dzieliłam się z uczniami zdobytymi informacjami podczas szkoleń organizowanych przez CSW np. na temat praw autorskich związanych z pobieranymi materiałami z Internetu, tak aby robić to zgodnie z prawem. Podsumowując naszą pracę projektową wszyscy zgodnie stwierdziliśmy, że spotkania w ramach podprojektu AKW okazały się bardzo ciekawym doświadczeniem, które okazało się świetnym sposobem na zajęcia pozalekcyjne. Poza tym, uważamy, iż integracja grupy, jaka miała miejsce podczas wspólnej pracy, nie byłaby możliwa podczas zwykłych zajęć lekcyjnych. Udało nam się stworzyć bardzo zgrany zespół i zacieśnić stosunki nauczyciel – uczeń oraz uczeń – uczeń. Śmiem twierdzić, że nie tylko wiedza pozostanie wewnątrz nas po zakończonym projekcie, ale również nowe, bliskie przyjaźnie. Dla mnie jako opiekuna projekt okazał się pewnego rodzaju wyzwaniem, gdyż musiałam wyjść poza ramy uczonego przeze mnie przedmiotu i tak samo jak uczniowie zgłębiać wiedzę i informacje dotyczące regionu, w którym znajduje się budynek naszej placówki. Co więcej praca metodą wyprzedzającą okazała się bardzo skuteczna i efektywna. Ponadto praca projektowa uświadomiła nam wszystkim jak czas przemija, że ludzie odchodzą i przychodzą, ale ich historie pozostają jeśli tylko będą przekazywane dalej kolejnym pokoleniom. Na koniec podsumuję, iż praca w projekcie okazała się bardzo owocna i wbrew początkowym obawom niesamowicie inspirująca.